ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေက်ာင္းရာသီတစ္ႏွစ္ ကုန္ေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္ ေန႔စဥ္ သတင္းစာယူေနသည့္ဆိုင္မွ ကေလးမေလးက ယခုႏွစ္တြင္ ၉ တန္း ေျဖထားသည္။ သူ႔ကို ေက်ာင္းပိတ္ၿပီ ဘာလုပ္မည္နည္းဟု ေမးၾကည့္မိသည္။ သူက ၁၀ တန္းက်ဴရွင္ဆက္တက္မည္ဟု ေျဖသည္။ ေက်ာင္းမွ မဖြင့္ေသး က်ဴရွင္ကို ႀကိဳေျပးေနၿပီ။ ေမာလိုက္ရသည့္ ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္။ အတန္းႀကီးေတြသာမဟုတ္။ အတန္းငယ္ေလးေတြအတြက္လည္း ေႏြရာသီသင္႐ိုးကုန္သင္တန္းဆိုကာ ေၾကာ္ျငာေတြ လိုက္ကပ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

လာမည့္ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း AI (Artificial Intelligence) ဆိုသည့္ လူသားအတိုင္း တုပေဆာင္႐ြက္ႏိုင္သည့္ ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာအျပင္၊ Machine Learning ဆိုသည့္ AI စက္မ်ားကို တီထြင္ခိုင္းေစႏိုင္သည့္ ပညာရပ္မ်ားသည္ ေခတ္စားလာေပေတာ့မည္။ နည္းပညာ တိုးတက္ထြန္းကားလာသည္ႏွင့္အမွ် လူသားတို႔အလုပ္အကိုင္မ်ား ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆင့္ျမင့္ပညာရပ္မ်ားကို သင္ၾကားေနသည့္ တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ပါ ဘာကိုသင္ၾကရမည္နည္းဟု အေျဖရွာလာခဲ့ၾကသည္။

Times Higher Education (THE) အဖြဲ႔၏ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အာရွတကၠသိုလ္မ်ား အဆင့္သတ္မွတ္ခ်က္စာရင္း ထြက္လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတကၠသိုလ္မ်ား၏ အဆင့္ကိုလည္း ဆန္းစစ္စရာျဖစ္လာပါသည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္စစ္တမ္းတြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံတကၠသိုလ္မ်ားအဆင့္က အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားထက္ပင္ ေအာက္ကိုေရာက္သြားေၾကာင္း ေတြ႔လိုက္ရသည္။

စကၤာပူႏိုင္ငံတြင္ အားကစားသမားေကာင္းေတြလည္း ထြက္သည္။ သခ်ၤာပညာရွင္မ်ားလည္း ထြက္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အြန္ထရယ္ပရယ္နားေခၚ စြန္႔ဦးတီထြင္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ ေမြးမထုတ္ႏိုင္ရမည္နည္း။

AI ေခၚ ဉာဏ္ရည္တုကို စမ္းသပ္သံုးစြဲေနျခင္းက ေအာင္ျမင္မႈေရာ၊ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားကိုပါ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ဖစ္လာေစခဲ့သည္။ လူသားမဲ့ယာဥ္မ်ားကို တီထြင္လာႏိုင္သည္။ ေအာင္ျမင္မႈမွာ စီးပြားေဈးကြက္အသစ္ျဖစ္ၿပီး ဆံုး႐ံႈးမႈမွာ လူသားတို႔လုပ္အားျဖင့္ ဝင္ေငြဖန္တီးျခင္းျဖစ္သည္။ လုပ္အားေနရာတြင္ စက္အားႏွင့္ ကြန္ပ်ဴတာေတြကို အစားထိုးလာေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ေႏြရာသီ အားလပ္ရက္၊ နားရက္တြင္ မိမိကေလး ဘာလုပ္ခ်င္သည္ကို မိဘမ်ားအေနႏွင့္ ေမးၾကည့္ဖူးပါသလား။ သူတို႔ဆႏၵကိုေရာ နားေထာင္ေပးပါသလား။ သို႔မဟုတ္ စာေမးပြဲေျဖၿပီး ၁၀ ရက္၊ ၁၅ ရက္ခန္႔နားကာ ေနာက္ႏွစ္အတြက္ က်ဴရွင္တက္ခိုင္းရန္ စိတ္ကူးေနပါၿပီလား။

ေဘာ္ဒါေဆာင္မအပ္ခင္ ေၾကာ္ျငာမွာပါတဲ့အတိုင္း မွန္ကန္မႈ ရွိ၊ မရွိကို ေက်ာင္းသားမိဘ ကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြနဲ႔ တာဝန္ရွိသူေတြကို ေမးျမန္းရပါမယ္။ တကယ္လို႔ ေက်ာင္းအပ္ၿပီးမွ ေၾကာ္ျငာမွာပါတဲ့အတိုင္း မွန္ကန္မႈ မရွိရင္ ေငြေၾကးကို တစ္က်ပ္၊ တစ္ျပားမွ မခ်န္ထားဘဲ အားလံုး ျပန္ထုတ္ၿပီး ေက်ာင္းေျပာင္းခြင့္အတြက္ ေက်ာင္းမအပ္ခင္ကတည္းက ကတိ ဒါမွမဟုတ္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းနဲ႔ လုပ္ထားသင့္ပါတယ္။

မိဘေတြအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကေလးကို ဘာသာစကား သင္တန္းတစ္ခုခုထားေတာ့မယ္ဆိုရင္ အဲဒီသင္တန္းအေၾကာင္း ဖုန္းနဲ႔ေမးတာအျပင္ မျဖစ္မေန လူကိုယ္တိုင္သြားၿပီး သင္တန္းတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ စကားေျပာ၊ ေဆြးေႏြးၿပီး သင္ၾကားမႈ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။