မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျောင်းရာသီတစ်နှစ် ကုန်တော့မည်ဖြစ်သည်။ ကျွန်တော် နေ့စဉ် သတင်းစာယူနေသည့်ဆိုင်မှ ကလေးမလေးက ယခုနှစ်တွင် ၉ တန်း ဖြေထားသည်။ သူ့ကို ကျောင်းပိတ်ပြီ ဘာလုပ်မည်နည်းဟု မေးကြည့်မိသည်။ သူက ၁၀ တန်းကျူရှင်ဆက်တက်မည်ဟု ဖြေသည်။ ကျောင်းမှ မဖွင့်သေး ကျူရှင်ကို ကြိုပြေးနေပြီ။ မောလိုက်ရသည့် မြန်မာ့ပညာရေးစနစ်။ အတန်းကြီးတွေသာမဟုတ်။ အတန်းငယ်လေးတွေအတွက်လည်း နွေရာသီသင်ရိုးကုန်သင်တန်းဆိုကာ ကြော်ငြာတွေ လိုက်ကပ်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။

လာမည့်နှစ်ပေါင်း ၅၀ အတွင်း AI (Artificial Intelligence) ဆိုသည့် လူသားအတိုင်း တုပဆောင်ရွက်နိုင်သည့် ကွန်ပျူတာနည်းပညာအပြင်၊ Machine Learning ဆိုသည့် AI စက်များကို တီထွင်ခိုင်းစေနိုင်သည့် ပညာရပ်များသည် ခေတ်စားလာပေတော့မည်။ နည်းပညာ တိုးတက်ထွန်းကားလာသည်နှင့်အမျှ လူသားတို့အလုပ်အကိုင်များ ပျောက်ကွယ်ခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် အဆင့်မြင့်ပညာရပ်များကို သင်ကြားနေသည့် တက္ကသိုလ်များတွင်ပါ ဘာကိုသင်ကြရမည်နည်းဟု အဖြေရှာလာခဲ့ကြသည်။

Times Higher Education (THE) အဖွဲ့၏ ၂၀၁၈ ခုနှစ် အာရှတက္ကသိုလ်များ အဆင့်သတ်မှတ်ချက်စာရင်း ထွက်လာသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံတက္ကသိုလ်များ၏ အဆင့်ကိုလည်း ဆန်းစစ်စရာဖြစ်လာပါသည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်စစ်တမ်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံတက္ကသိုလ်များအဆင့်က အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများထက်ပင် အောက်ကိုရောက်သွားကြောင်း တွေ့လိုက်ရသည်။

စင်္ကာပူနိုင်ငံတွင် အားကစားသမားကောင်းတွေလည်း ထွက်သည်။ သင်္ချာပညာရှင်များလည်း ထွက်သည်။ ထို့ကြောင့် အွန်ထရယ်ပရယ်နားခေါ် စွန့်ဦးတီထွင်လုပ်ငန်းရှင်များကို အဘယ်ကြောင့် မွေးမထုတ်နိုင်ရမည်နည်း။

AI ခေါ် ဉာဏ်ရည်တုကို စမ်းသပ်သုံးစွဲနေခြင်းက အောင်မြင်မှုရော၊ ဆုံးရှုံးမှုများကိုပါ နှစ်မျိုးစလုံး ဖစ်လာစေခဲ့သည်။ လူသားမဲ့ယာဉ်များကို တီထွင်လာနိုင်သည်။ အောင်မြင်မှုမှာ စီးပွားဈေးကွက်အသစ်ဖြစ်ပြီး ဆုံးရှုံးမှုမှာ လူသားတို့လုပ်အားဖြင့် ဝင်ငွေဖန်တီးခြင်းဖြစ်သည်။ လုပ်အားနေရာတွင် စက်အားနှင့် ကွန်ပျူတာတွေကို အစားထိုးလာသောကြောင့်ဖြစ်သည်။

နွေရာသီ အားလပ်ရက်၊ နားရက်တွင် မိမိကလေး ဘာလုပ်ချင်သည်ကို မိဘများအနေနှင့် မေးကြည့်ဖူးပါသလား။ သူတို့ဆန္ဒကိုရော နားထောင်ပေးပါသလား။ သို့မဟုတ် စာမေးပွဲဖြေပြီး ၁၀ ရက်၊ ၁၅ ရက်ခန့်နားကာ နောက်နှစ်အတွက် ကျူရှင်တက်ခိုင်းရန် စိတ်ကူးနေပါပြီလား။

ဘော်ဒါဆောင်မအပ်ခင် ကြော်ငြာမှာပါတဲ့အတိုင်း မှန်ကန်မှု ရှိ၊ မရှိကို ကျောင်းသားမိဘ ကိုယ်တိုင် ကျောင်းအုပ်ချုပ်သူတွေနဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေကို မေးမြန်းရပါမယ်။ တကယ်လို့ ကျောင်းအပ်ပြီးမှ ကြော်ငြာမှာပါတဲ့အတိုင်း မှန်ကန်မှု မရှိရင် ငွေကြေးကို တစ်ကျပ်၊ တစ်ပြားမှ မချန်ထားဘဲ အားလုံး ပြန်ထုတ်ပြီး ကျောင်းပြောင်းခွင့်အတွက် ကျောင်းမအပ်ခင်ကတည်းက ကတိ ဒါမှမဟုတ် စာချုပ်စာတမ်းနဲ့ လုပ်ထားသင့်ပါတယ်။

မိဘတွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ကလေးကို ဘာသာစကား သင်တန်းတစ်ခုခုထားတော့မယ်ဆိုရင် အဲဒီသင်တန်းအကြောင်း ဖုန်းနဲ့မေးတာအပြင် မဖြစ်မနေ လူကိုယ်တိုင်သွားပြီး သင်တန်းတာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ စကားပြော၊ ဆွေးနွေးပြီး သင်ကြားမှု ပတ်ဝန်းကျင်ကို လေ့လာသင့်ပါတယ်။