အသစ္ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ဘ႑ာေရးႏွစ္အသစ္အရဆိုရင္ လာမယ့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔မွာ ဘ႑ာေရးႏွစ္ အသစ္စၾကရေတာ့မွာမို႔ အခုလာမယ့္အစည္းအေဝးကာလ ဇူလိုင္၊ ဩဂုတ္၊ စက္တင္ဘာလေတြ အတြင္းမွာေတာ့ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွာ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးတာေတြ၊ ေလွ်ာ့ခ်တာေတြ ၾကားၾကရဦးမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဓိကကေတာ့ ဘယ္အေျခအေနမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကံဳလာသမွ် ေလာကဓံေတြအေပၚမွာ ၾကည္လင္ရႊင္လန္းတဲ့ စိတ္ႏွလံုးေလးနဲ႔၊ စိတ္ရႊင္လက္ရႊင္နဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းတိုင္းကိုလည္း တစ္ဆင့္ခ်င္း၊ တစ္ထစ္ခ်င္း၊ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔လုိပါတယ္။ အကန္႔အကန္႔ေလးေတြ ခြဲၿပီး ေဝဖန္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီလုိမဟုတ္ဘဲနဲ႔ လုပ္စရာေတြ မ်ားလွခ်ည္လား ဆုိတာကိုခ်ည္း အၿမဲတမ္းေတြးေနရင္ေတာ့ စိတ္ေမာလူေမာ ျဖစ္ၿပီး ဘာကုိမွ ရင္ဆုိင္ႏိုင္စြမ္း ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ ေလာကီ/ေလာကုတၱရာ တရားေတာ္ေတြထဲမွာ လူသားေတြအတြက္ လိုက္နာက်င့္ႀကံဖို႔ တရားအမ်ားအျပား ပါရွိပါတယ္။ “အတၱာဟိ အတၱေနာ နာေထာ”ဆိုတာ ေလာကုတၱရာတရား က်င့္ႀကံအားထုတ္လိုသူေတြအတြက္ ရည္႐ြယ္လိုရင္း ျဖစ္ဟန္ရွိေပမယ့္ ေလာကီမွာလည္း လိုက္နာက်င့္ႀကံႏိုင္ရင္ လူသားေတြအတြက္ အက်ိဳးထူးမ်ားစြာရရွိေစမယ့္ ဗုဒၶႏႈတ္ထြက္တရားေတာ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပါဠိေတာ္ရဲ႕အဓိပၸာယ္ကို အမ်ားနားလြယ္ေအာင္ လြယ္လြယ္ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ေတာ့ “လူသည္ မိမိကိုယ္မွတစ္ပါး အျခားတစ္ပါးေသာသူကို မကိုးကြယ္အပ္” ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကိုေဆာင္ပါတယ္။ လိုရင္းကို ေျပာရရင္ေတာ့ “မိမိကိုယ္သာ မိမိအားကိုးပါ” လို႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သူမ်ားတိုင္းျပည္ေတြမွာ လုပ္ေလ့ရွိတဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခုကေတာ့ သခ်ၤာဘာသာအတြက္ Maths Team (သခ်ၤာအသင္း) ဆိုတာ ဖြဲ႔ပါတယ္။ ဒီအသင္းမွာ ေက်ာင္းတြင္းေရာ ေက်ာင္းျပင္ပပါ လူငယ္လူႀကီးတို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ဒီအလုပ္ဟာ အန္ဂ်ီအို ပရဟိတလုပ္ငန္းမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အသင္းဝင္အခ်ိဳ႕က သခ်ၤာပညာရွင္ေတြ မဟုတ္ၾကပါ။

... ေ႐ြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပျပဳလုပ္မႈမွာ တရားမွ်တမႈ ရွိ မရွိ၊ ဘက္လိုက္မႈ ရွိ မရွိ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ျပဳလုပ္ၾကရမႈနဲ႔ က်င္းပစဥ္မွာလည္း သူတို႔ထုတ္ျပန္တဲ့ အမိန္႔ေတြက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ညီ မညီ၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြကို ေက်ာ္လြန္ျခင္းနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိ မရွိေတြအျပင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကိုပါ ထိပါးျခင္း ရွိ မရွိဆိုတာေတြကိုပါ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသြားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံသားမ်ား ျပစ္မႈက်ဴးလြန္လွ်င္ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ဖမ္းဆီး၊ အေရးယူမွသာ တရားဥပေဒကို ေလးစားရေကာင္းမွန္း သိလာမည္ျဖစ္ၿပီး အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ ေပါ့ေလ်ာ့ျခင္း၊ အဂတိလိုက္စားျခင္း၊ အစိမ္းအက်က္ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္းမ်ားရွိပါက ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားက ဥပေဒမ်ားကို ျပက္ရယ္ျပဳၿပီး ယခုကဲ့သို႔ အေရးယူျခင္းမခံဘဲ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။

ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ကား အစမ္းသပ္ခံဘဝမွ ႐ုန္းမထြက္ႏိုင္ေသးေပ။ အဓိကအားျဖင့္ဆိုရလွ်င္ မူအားျဖင့္ မည္သို႔ပင္ ေကာင္းေနေစကာမူ၊ ယင္းမူဝါဒမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ ပညာေရးရပ္ဝန္းတစ္ခုလံုး၏ Mindset မ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ ျဖစ္၏။ စနစ္ေဟာင္း၊ သင္နည္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္ ေပ်ာ္ေမြ႔ကာ နည္းပညာအားျဖင့္ မည္သို႔ပင္တိုးတက္ေနေစကာမူ ဝါးလံုးေခါင္းထဲတြင္ လသာေနၾကဆဲျဖစ္၏။

ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးေတြအေနနဲ႔ ေက်ာင္းရဲ႕အေရးနဲ႔ ကိုယ့္အေရးကို တစ္ဖက္စီ ခ်ိန္ဆရင္းနဲ႔ ေသာကပူဗ်ာေတြ ပြားၾကရပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ကေတာ့ အစကတည္းကမွ ေစတနာ၊ ဝါသနာ၊ အနစ္နာဆိုၿပီးေတာ့ နာသံုးနာနဲ႔ အနစ္နာခံခဲ့ၾကတဲ့သူေတြပီပီ ကိုယ့္အေရးနဲ႔ ေက်ာင္းအေရး ယွဥ္လာတဲ့အခါ ေက်ာင္းအတြက္ပဲ ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ အဆင့္ေနရာ ေလွ်ာက်တဲ့ေဝဒနာကို က်ိတ္မွိတ္မ်ိဳသိပ္ရင္းနဲ႔ ဒီစာေတြ တင္ျပလိုက္ရင္ ဒီလိုေတြ ျဖစ္လာမယ္ဆိုတာကို သိသိႀကီးနဲ႔ ေက်ာင္းအဆင့္ တိုးခြင့္တင္ျပလိုက္ၾကတာပါပဲ။

ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ ဘယ္အခ်ိန္ ဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရွိရမလဲဆိုတာကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ျဖစ္ဖို႔ရာမွာ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လိုတစ္မ်ိဳး မလိုတစ္မ်ိဳး ဥပေဒစိုးမိုးေရးလား၊ အခ်ိန္တိုင္းအတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးလား။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ မွ်တစြာက်င့္သံုးဖို႔၊ မွ်တစြာ လိုက္နာေစဖို႔အတြက္လည္း တာဝန္ရွိပါတယ္။ ဒါမွသာလည္း ဥပေဒကို လိုက္နာသူမ်ားအတြက္ တရားမွ်တမႈ ရွိပါလိမ့္မယ္။

တစ္ခါတစ္ရံတြင္မူ သူတို႔၏ ဝင္ေငြ၊ ထြက္ေငြကို စိတ္ကူးျဖင့္ လိုက္ၿပီးစီမံၾကည့္မိသည္။ အစမွစ၍ စီမံခြင့္ရွိမည္ဆိုလွ်င္ အေႂကြးသံသရာ မရွိေစရန္ စီမံႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ခ်က္ အျပည့္အဝ ရွိေသာ္လည္း သူတို႔ လည္ပတ္ေနသည့္ဘဝထဲသို႔ဝင္ၿပီး စီမံၾကည့္လွ်င္မူ ကၽြန္မစိတ္ကူးမ်ားပါ သူတို႔၏ အေႂကြးသံသရာ စက္ဝန္းထဲတြင္ လံုးခ်ာပတ္လည္လိုက္ၿပီး ေမ်ာပါသြားေလ့ ရွိေလသည္။

ဒီလို ပရဟိတ၊ လူမႈေရး အသင္းအဖြဲ႔ေတြ၊ နာေရးကူညီမႈ အသင္းေတြရဲ႕ အျဖစ္ေတြဟာ ယခင္အစိုးရလက္ထက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးဘတ္ဂ်က္ေတြ မျမႇင့္တင္ႏိုင္ေသးတဲ့ေခတ္ကဆိုရင္ ေတာ္ေသးေပမယ့္ အခုအစိုးရလက္ထက္ က်န္းမာေရး ဘတ္ဂ်က္ကို ရာခိုင္ႏႈန္း အေတာ္မ်ားမ်ား ျမႇင့္ၿပီး အေရးေပၚ လူနာတင္ယာဥ္ေတြ တိုးျမႇင့္ဝယ္တာ၊ ျပည္ပႏိုင္ငံေတြက အစီးေရ အေတာ္မ်ားမ်ား လွဴတာေတြ ေဆာင္႐ြက္ေပးေနတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ မျဖစ္သင့္ေတာ့တဲ့ကိစၥလို႔ ေျပာရမွာပါ။

တကယ့္ကို ကိုင္တြယ္ရ ခက္ေနတယ္ဆိုရင္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာမူလတာဝန္မ်ား ျပန္လည္ ထမ္းေဆာင္ေစလိုက္သည္ ဆိုတဲ့အမိန္႔ ထုတ္လိုက္လို႔ရပါတယ္။ ဒါဆို ေနာက္တစ္ေယာက္ ေျပာင္းေပါ့။ လက္ရွိ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ လက္ထက္မွာလည္း ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို စစ္ဘက္ျပန္ပို႔တာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးေပမယ့္ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္အဆင့္ေတြမွာေတာ့ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးေတြကို အေျပာင္းအလဲလုပ္တာေတြ ေတြ႔ေနရပါတယ္။

ဥပေဒမျပ႒ာန္းေပးႏိုင္မီ အခ်ိန္အတြင္းမွာေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အဆင့္ဆင့္ဟာ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားနဲ႔အညီ တရားသူႀကီး၊ ဥပေဒအရာရွိ အပါအဝင္ အျခားေသာ ဌာနဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲမ်ားအေပၚ မာန္မာနေတြ မထားၾကပဲနဲ႔ မိမိရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ညီရင္းေနာင္ခ်ာမ်ားသဖြယ္ ျပဳမူဆက္ဆံေျပာဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ ျပည္သူတို႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို တာဝန္ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္သင့္ပါေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းနဲ႔ အႀကံျပဳ ေရးသားလိုက္ရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လူတိုင္းစာဖတ္ရမွာျဖစ္သလို ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ပိုၿပီးစာဖတ္ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပညာေရးနဲ႔ အသက္ေမြးေနၾကတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက အခုထိတိုင္ေအာင္ စာမဖတ္ျဖစ္ၾကေသးဘူးဆိုရင္ေတာ့ ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ခရီးလမ္းမွာ အခက္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္ကေတာ့ ဝန္ထမ္းမ်ား အဆင္ေျပေစေရး လစာတိုးေပးပါတယ္။ အထူးေက်းဇူးတင္ရပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ ျမင့္တက္လာတဲ့ ကုန္ေဈးႏႈန္းက တိုးလာတဲ့လစာကို ေက်ာ္တက္သြားပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြမွာေတာ့ ျမင္သာျမင္ရ မၾကင္ရတဲ့ဘဝပါ။ ဒီေတာ့ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘဝေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ စီးပြားေရးကိုလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ လိုေနပါၿပီ။ ေရတိုစီးပြားေရး၊ ေရရွည္စီးပြားေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။