အမွန္ဆိုလွ်င္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း အစီရင္ခံစာတင္သြင္းျခင္းဆိုသည့္ ယခုအဆင့္သည္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းရွိ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၁၄ ခုႏွင့္ တပ္မေတာ္သား ကိုယ္စားလွယ္သားမ်ားအစုအဖြဲ႔တို႔ အားလံုးပါဝင္သည့္ ပူးေပါင္းအဖြဲ႔ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ၾကသည့္ ေျခဥကို ျပင္ဆင္လိုၾကသည့္အခ်က္မ်ားကို ကနဦး စုစည္းၿပီးေတြ႔ရွိခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္သို႔တင္ျပျခင္းသာျဖစ္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ မည္သူက မည္သို႔ျပင္မည္၊ မည္သို႔ေသာ သေဘာထားရွိၾကသည္ကိုသာ အသီးသီးက အခ်က္အလက္ႏွင့္ အခန္းလိုက္တင္ျပၾကျခင္းအဆင့္သာ ျမင္ရေသးသည္။ ပူးေပါင္းေကာ္မတီဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း ထိုေကာ္မတီအတြင္း ယခုတင္ျပလာသည့္ အခ်က္မ်ားအေပၚ အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးျငင္းခံုၿပီး ဆံုးျဖတ္အတည္ျပဳၾကရသည့္အဆင့္ထိ ျဖစ္မလာေသးဟုထင္သည္။

ဒါဆို ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ေကာ ဘယ္လိုကာကြယ္ထားမလဲ ဆိုရင္။ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရးကို အထူးဂ႐ုျပဳပါ။ တစ္ေန႔ အနည္းဆံုး တစ္ခါေလာက္ ေရခ်ိဳးသန္႔စင္ထားေတာ့ ခႏၶာကိုယ္ေပၚမွာ ေရာဂါပိုးေတြ တြယ္ကပ္မေနေတာ့ပါဘူး။ အပူအေအးမွ်တၿပီး က်န္းမာေရးေကာင္းလာ၊ ကိုယ္ခံစြမ္းအားေတြ ေကာင္းမြန္လာပါမယ္။ လက္ကို ေရနဲ႔ဆပ္ျပာသံုးၿပီး မၾကာခဏ ေဆးေၾကာေပးရပါမယ္။ အရင္ကေတာ့ လက္ခဏခဏေဆးရင္ စိတ္ေရာဂါတစ္မ်ိဳးလားလို႔ ထင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ စိုးရိမ္စိတ္လြန္ကဲ ေရာဂါတဲ့။ ခုေတာ့ ၂၀၁၄ ေနာက္ပိုင္း လက္ကို သတိရတိုင္း ထေဆးလို႔ေတာင္ ေျပာၾကပါတယ္။ အျပင္က ျပန္လာတိုင္း အိမ္မွာ ဘာအရာဝတၳဳမွ မကိုင္တြယ္ခင္ လက္ေဆးပါတဲ့။ အိမ္ေရာက္တာနဲ႔ ကေလးေကာက္ခ်ီမိရင္ ဒုကၡပဲေနာ္။ လက္ေဆးတဲ့အခါ လက္ႀကိဳလက္ၾကားမက်န္၊ လက္မ မက်န္၊ လက္ေကာက္ဝတ္ထိ ဆပ္ျပာျမႇဳပ္ေရာက္ေအာင္ ေဆးေပးရပါတယ္။

သို႔ျဖစ္၍ ကမၻာ့ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ေဒသအျဖစ္ စာရင္းဝင္ရန္ ႀကိဳးစားေနေသာ ေျမာက္ဦးေဒသ၌ တိုက္ပြဲမ်ားမျဖစ္ပြားၾကဖို႔ ကိုေအာင္ေက်ာ္ဇံ စိတ္ထဲက အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆုေတာင္းေနမိသည္။ စစ္ျဖစ္မည္ဆိုလွ်င္လည္း ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈဇုန္အတြင္းမွာမျဖစ္ၾကဘဲ ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈဇုန္ႏွင့္ ေဝးရာမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ၾကဖို႔ ရခို္င္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးစံေက်ာ္လွကိုယ္တိုင္ အႏူးအၫႊတ္ ေတာင္းပန္ခဲ့ဖူးသည္။ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြား၍ ေသနတ္က်ည္ဆန္မ်ားေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးရွိ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈလက္ရာမ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးသြားပါလွ်င္ အစားထိုး၍မရေသာ ဆံုး႐ံႈးမႈျဖစ္လာပါလိ့္မ္မည္။

အဆက္ေဟာင္းဟူသည္ ရန္ဘက္ေဟာင္းဟုမဆိုအပ္ေသာ္လည္း ျပန္ေပါင္းထိုက္ေသာသူမ်ား မဟုတ္ႏိုင္ၾကပါေပ။ ခ်စ္ခဲ့လို႔ရေပသည္။ ျပန္တမ္းတဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ပါေပ။ အဆက္ေဟာင္းတိုင္းသည္ ဒဏ္ရာႏွင့္ အနာသာ အမ်ားဆံုးေပးတတ္ေပသည္။ အဆက္ေဟာင္းမ်ားကေပးေသာ ဒဏ္ရာမ်ားဆိုသည္မွာ မက်က္ေသးေသာအနာမ်ားပင္ျဖစ္ေပသည္။ ဘယ္အခ်ိန္ဘယ္အခါျဖစ္ျဖစ္ ျပန္ႏိႈက္လွ်င္ ျပန္လည္အသစ္ျဖစ္ေနမည့္ အနာမ်ိဳးသာျဖစ္ေပမည္။

ထိုအခါ မူလဌာနတြင္ရွိေနၾကေသာ လုပ္သက္ရင့္ အေတြ႔အႀကံဳ ရွိၾကေသာဝန္ထမ္းႀကီးမ်ားသည္ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းလာၾကသည္။ အသက္ကလည္းရလာ၊ စိတ္ဓာတ္ကလည္းက်လာသည့္အခါ အလုပ္အေပၚတြင္ စိတ္ဝင္စားမႈေလ်ာ့နည္းလာသည္။ မလုပ္ မ႐ႈပ္ မျပဳတ္ဟူေသာလမ္းစဥ္ ကိုလိုက္လာၾကသည္။ အသစ္အသစ္ေသာဥပေဒမ်ား၊ နည္းဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထံုုးလုပ္နည္းမ်ား၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ေလ့လာဖတ္႐ႈျခင္းမျပဳၾကေတာ့၊ ထိုအခါ ေျပာင္းလဲလာေသာေခတ္ကို လိုက္လို႔မမီျဖစ္လာသည္။

လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေျခ/ဥျပင္ဆင္ေရးတြင္ အာဏာရပါတီ၊ အတိုက္အခံပါတီမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္အၾကား လိုအပ္ေနသည့္ ႀကိဳတင္ညႇိႏိႈ္င္းသေဘာတူညီခ်က္ မရွိေသးျခင္းမွာလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာပင္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈအသစ္ဟုဆို ေသာေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းျခင္းကို ပစ္ပယ္၍ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေရး လမ္းစဥ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ၾကၿပီလားဟု ေမးရမလိုပင္။

NLD ရဲ႕ ေျခဥျပင္ဆင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာကို ၿခံဳၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အစိုးရိမ္ႀကီးေနတဲ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ပံုကို မတို႔မထိတဲ့အျပင္ လက္ရွိေပးအပ္ထားတဲ့ ျပည္နယ္ေတြရဲ႕ အခြင့္အာဏာမ်ားကိုလည္း မူလျပ႒ာန္းထားၿပီးတဲ့အတိုင္း ထားရွိေစၿပီး ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ကနဦးေျခလွမ္းကို တပ္မေတာ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးမွာ ပါဝင္မႈနဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ၊ ႏိုင္ငံေရးအေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အရွိန္အဝါေတြကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကိုသာ ရည္မွန္းခ်က္ထားရွိတာေတြ႔ရပါတယ္။

အဓိက,ကေတာ့ ကိုယ္ေ႐ြးတဲ့လမ္းမွာ ပန္းတိုင္မေပ်ာက္ဖို႔သာ လိုပါတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုတာ ကဲ့ရဲ႕ ခုနစ္ရက္၊ ခ်ီးမြမ္း ခုနစ္ရက္လို႔ တစ္ခါတစ္ခါ ေျဖေတြးထားလိုက္တာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။ အဲဒီလိုသာ မဟုတ္ဘဲ ေဝဖန္သံေတြ၊ တိုက္ခိုက္မႈေတြအေပၚ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြနဲ႔ လက္ခံေနရင္ မိမိသြားတဲ့လမ္းမွာ မလိုအပ္ဘဲ ၾကန္႔ၾကာေနမွာေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။

လြန္ခဲ့ေသာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလ က်န္းမာေရးအာမခံစနစ္ျဖင့္ လူအမ်ား၏ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ မွသာလွ်င္ အက်ိဳးရလဒ္ေကာင္းမ်ား ရရွိခံစားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယေန႔ေတြ႔ ႀကံဳေနရေသာ ႏြမ္းပါးသူတို႔အတြက္ က်န္းမာေရးစရိတ္ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးမ်ားကို ေပါ့ပါးေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္ကသာ လံုးဝက်ခံေနေသာေၾကာင့္ မျပည့္မစံုျခင္း၊ အရည္အေသြးတူ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားကို ခံစားႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုျပဳတင္ျပသူက တင္ျပၿပီး၊ အခ်က္အလက္ အေထာက္အထားအစံုျဖင့္ ေထာက္ခံသူ ေထာက္ခံၾကၿပီး၊ ကတိကဝတ္ျပဳသူကျပဳျဖင့္ အတည္ျပဳေထာက္ခံေသာ အဆိုတစ္ရပ္ကို လြန္ခဲ့ေသာ (၂) ႏွစ္ေက်ာ္က ဝမ္းေျမာက္အားတက္ဖြယ္ ၾကားသိခဲ့ရ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ မၾကာမည္လာေတာ့မည္ဟု ဂုဏ္ယူဝမ္းေျမာက္စြာ ႀကိဳဆိုမိခဲ့ပါ၏။

ယခု ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ဆိုလွ်င္ သူက်ဆံုးကြယ္လြန္သြားခဲ့ရသည္မွာ (၇၂) ျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီလည္း ျဖစ္ပါသည္။ မသမာသူ ေသနတ္သမား တစ္စု၏လုပ္ႀကံမႈအတြင္းတြင္ “ေဟ့ ေဟ့ မွားမယ္” ဟုသာသတိေပး၍ သြားႏိုင္ခဲ့ရွာေသာသူသည္ က်ည္ဆန္ ၁၃ ခ်က္သင့္၍ ေရတိမ္နစ္ခဲ့ရရွာ သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ သူ႔အားျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုးက မေမ့ႏိုင္ၾကေသးဘဲ လြမ္းဆြတ္တမ္းတ သတိရေနၾကဆဲျဖစ္ပါသည္။ စင္စစ္ သူသည္ ရွင္သန္ေနစဥ္တြင္ ႏို္င္ငံႏွင့္လူထုအတြက္ အႂကြင္းမဲ့သူရဲ ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္ခဲ့သည္ႏွင့္အညီ က်ဆံုးကြယ္လြန္သြားေသာ္လည္း အာဇာနည္အျဖစ္ ျပည္သူလူထုတစ္ရပ္လံုး၏ႏွလံုးသား၊ အသိစိတ္အတြင္း ဝယ္ စြဲထင္စိုက္ဝင္ေနျခင္းလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေနအထားဟာ လမ္းမွန္ေပၚကို မေရာက္ေသးပါဘူး။ လမ္းမွန္ေပၚေရာက္လာဖို႔အတြက္ ေျခဥကို ျပင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ေျခဥကိုျပင္ဖို႔က တစ္ႏိုင္ငံလံုး တက္ညီဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ လတ္တေလာအေနအထားေတြအရ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈေတြဘက္မွာ အားသာေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေျခဥျပင္တဲ့ဘက္ကို စိတ္ဝင္စားမႈနည္းေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မီဒီယာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ေျခဥျပင္တဲ့ဘက္ကို အာ႐ံုစူးစိုက္မႈ နည္းေနၾကပါေသးတယ္။ လက္ရွိအစိုးရတက္ လာခြင့္ရတာဟာ လူအမ်ားစုရဲ႕ စည္းလံုးအားနဲ႔ တက္လာခြင့္ရတာပါ။ အမ်ားအားနဲ႔ တြန္းတယ္ဆိုရင္ ေ႐ြ႕လ်ားႏိုင္တယ္ဆိုတာ လက္ေတြ႔လည္း ခံစားခဲ့ရဖူးပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ မၾကာခင္ လႊတ္ေတာ္ကိုတင္သြင္းမယ့္ ေျခဥျပဳျပင္ေရးဆီကို အာ႐ံုအျပည့္ စူးစိုက္သင့္ပါတယ္။ ကိုမင္းကိုႏိုင္ေျပာသလို ေျခဥကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္လုပ္ႏိုင္ရင္ က်န္တဲ့အရာေတြဟာ အလိုလို အဆင္ေျပသြားမွာပါ။ စိုးရိမ္ေနရတဲ့အရာေတြဟာ ကင္းေဝးသြားေစမွာပါ။

ယေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဒုစ႐ိုက္မႈေတြကို ၿခံဳၾကည့္လိုက္ရင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို ျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ စနစ္ဆိုးႀကီးေၾကာင့္ စာရိတၱမ႑ိဳင္ အားနည္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တိုင္းျပည္က လြတ္လပ္လာတယ္၊ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးကြန္ရက္ေတြကလည္း အားေကာင္းလာၿပီးေတာ့ မျဖစ္သင့္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ တာဝန္ရွိသူေတြက မတားဆီးႏိုင္တဲ့အခါ ဒုစ႐ိုက္မႈေတြ လြယ္လင့္တကူ ျဖစ္လာေနတာလို႔ သံုးသပ္ယူဆမိပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ၏ အေကာင္းဆံုးကိုလိုခ်င္မိသည့္ အိပ္မက္မ်ားဆိုသည္မွာ အိုခ်င္အိုေနလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ရပ္တန္႔၍ကား မေနေပ။ ခရီးဆက္ၿမဲသာ ခရီးဆက္၍ေနမည္သာျဖစ္သည္။ အမွန္တရားကိုျမတ္ႏိုးေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ၏ အိပ္မက္မ်ားကို မည္သည့္အခ်ိန္မွ် အေသသတ္လို႔ေတာ့ ရႏိုင္မည္မဟုတ္ပါေပ။ ဆိုရွယ္မီဒီယာဟုဆိုအပ္ေသာ ပြင့္လင္းမႈအားေကာင္းလွပါသည့္ ယေန႔လိုေခတ္မ်ိဳးတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြသည္ အလိမ္ခံလိုျခင္း မရွိေတာ့ပါေပ။ သတင္းမွန္သမွ်ကိုလည္း ယံုၾကည္၍ မရႏိုင္ပါေပ။ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚမွာ ဖတ္႐ႈရသည့္ အရာရာတိုင္းကို ခ်င့္ယံုျခင္းျဖင့္သာ သတိႏွင့္သံုးစြဲသင့္လွပါသည္။

တစ္ဖက္လူ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေစေအာင္၊ လြယ္ကူသက္သာေအာင္၊ ျမန္ဆန္ထိေရာက္ေအာင္ ရည္႐ြယ္ၿပီးေဆာင္႐ြက္ေပးတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕ဝန္ေဆာင္မႈဟာ သူ႔အတြက္အသံုးတည့္ပါရဲ႕လား။ ဘယ္ေလာက္အထိ ေက်နပ္ေစပါသလဲ ဆိုတာအတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈေပးသူဘက္က တာဝန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္ေနရာ၊ ဘယ္အေျခအေနမွာမဆို တာဝန္ယူမႈမရွိဘဲ ေအာင္ျမင္ဖို႔ရာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။

“အေတာ္ဆံုး သူသာ ရွင္သန္က်န္ရစ္တယ္” (Survival for the Fittest) ဆိုတဲ့ ဒါဝင္ရဲ႕ သီအိုရီဟာ မီဒီယာေလာကမွာ မမွန္ေတာ့ပါဘူး။ အေထာက္အပံ့ ေကာင္းေကာင္းရေနတဲ့ မီဒီယာေတြ၊ သူတစ္ပါးမရႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရးေတြရေနတဲ့ မီဒီယာေတြသာ ရွင္သန္က်န္ရစ္တဲ့ အေျခအေနကို ဆိုက္ေရာက္ေနပါၿပီ။