အခုမကြာမီရက်ပိုင်းဆိုရင် လွှတ်တော်အတွင်းကခြေ/ဥပြင်ဆင်ရေးခရီးဟာလည်းပြီးဆုံးတော့မှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုပြီးဆုံးသွားတော့မယ့် ခြေ/ဥပြင်ဆင်ရေးခရီးစဉ်တစ်လျှောက်ကို ပြန်သုံးသပ်ကြည့်တဲ့အခါ ခေတ်ကာလအခြေအနေနဲ့ အချိန်အခါအရ ပြင်ဆင်သင့်ပြင်ဆင်ထိုက်တာမှန်ပေမယ့်လည်း သူ့ဘက်ကိုယ့်ဘက် ပေါင်းစည်းပြီး ပြင်ဆင်ခွင့်တွေမရခဲ့ကြပါဘူး ...

အခြေအနေအားလုံးအတွက် အခြေခံအကျဆုံးအချက်က ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါ မဖြစ်ပွားအောင် ကျွန်တော်တို့အားလုံး ဘယ်လိုညီညီညွတ်ညွတ် ဆောင်ရွက်ကြမလဲဆိုတာက အဓိကကျမယ် ကိုရန်နိုင်ရေ၊ အားလုံးမှာ တာဝန်ရှိတယ်ဗျ၊ အနိမ့်ဆုံး ကိုယ့်ဘာသာ ကြိုတင်ကာကွယ်မှု (Self Quarantine) နဲ့ ပူးပေါင်းကာကွယ်မှ တော်ကာကျမယ်

အငယ်မ နှစ်နှစ်သမီး အရွယ်လောက်ရောက်တော့ ကုလားထိုင်ပေါ်ကနေလိမ့်ကျတယ်။ ဘယ်ဘက်ပခုံးနားက ညှပ်ရိုးကျိုးသွားတယ်။ အိမ်နဲ့ဆေးခန်းက ၅ မိုင်လောက်ဝေးတယ်။ စက်ဘီးဘားတန်းပေါ်က သစ်သားခုံလေးမှာ သမီးငယ်ကိုတင်၊ သူ့အမေကို နောက်က ကယ်ရီယာပေါ်မှာတင်လို့ ချွေးဒီးဒီးကျအောင် အသားကုန်နင်းရတော့တာပေါ့။ အိမ်သူက မောသလားလို့မေးတော့ မောတော့မောတာပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ မမောပါဘူးလို့ပဲ ပြန်ဖြေလိုက်တယ်။ ပြောမယ့်သာပြောရတာ လူကဟပ်ထိုးဆွဲနေပြီ။ မောချင်သလောက် မောစမ်းပါစေ။ ကျုပ်က သမီးတွေကို ချစ်တာကိုး။

ကျွန်တော်တို့ Big Picture ကို ကြည့်ဖို့လိုပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေ ဘာကို တကယ်လိုချင်တာလဲ။ ဒါကို ဖြည့်ဖို့လိုပါတယ်။ အဲဒီလိုမှ မဟုတ်ဘဲ အားအားရှိကျောင်းသားတွေကို အပြစ်ပြော၊ အမြင်စောင်း၊ ဝေဖန်နေရင်တော့ ကျောင်းသားနဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း ပိုဝေးဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။

ဝါသနာများကို အခြေခံ၍ အတုယူကြသည့်အရာများစွာထဲတွင် ကဗျာရေးသားခြင်း၊ စာပေရေးသားခြင်းများလည်း ပါဝင်ပေမည်။ ရှေးရှေးက ဆရာ့ဆရာကြီးများ၏ ဂန္ထဝင်လက်ရာများကို အတုယူ၍ ရေးသားကြရပေမည်။ ရှေးရှေးက ဆရာ့ဆရာကြီးများ၏ စာပေအပေါ်ထားရှိကြသည့် မြတ်နိုးမှုများနှင့် ရိုးသားမှုများကို အထူးအလေးထားအတုယူသင့်လှပေသည်။ ရှေးကစာဆိုတော်ကြီးများ၏ ကလောင်တစ်ချောင်းအပေါ် ထားရှိကြသည့် ရိုးသားမှုများကို ကျွန်တော်တို့တစ်တွေ အနေနှင့် လက်ဆင့်ကမ်းအတုယူကာ စာပေခရီးလမ်းပေါ်၌ လျှောက်လှမ်း သင့်လှပေသည်။

ဒီမိုကရေစီနှင့်အတူ ယှဉ်တွဲပါလာသည်ကတော့ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံ အခြေခံဥပဒေ၊ လွတ်လပ်မှု၊ တန်းတူညီမျှမှု၊ တရားမျှတမှုတို့ပဲ ဖြစ်ပါသည်။ ထိုဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံဥပဒေထဲတွင် လွတ်လပ်ခြင်း၊ တန်းတူညီမျှ ခြင်းနှင့် တရားမျှတခြင်းတို့ကို သင့်လျော်သလို ပြဋ္ဌာန်းသတ်မှတ်ကြရမည်ပဲ ဖြစ်ပါသည်။ လုပ်ပိုင်ခွင့်၊ အခွင့်အာဏာများကို တစ်ဖက်စောင်းနင်း မဖြစ်စေရန် ချိန်ခွင်လျှာများကို ထိန်းညှိကြရမည်ပဲ ဖြစ်ပါသည်။

ဒါကြောင့် အခုအခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေး ကြိုးပမ်းမှုကနေ NLD ရရှိလိုက်တဲ့အကျိုးကျေးဇူးကတော့ ထောက်ခံသူတွေကို ပိုမိုညီညွတ် ထကြွနေအောင်လှုံ့ဆော်နိုင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူအားလုံးကို နိုင်ငံရေးအားပြိုင်မှု နောက်ကွယ်က တပ်မတော်ရဲ့နိုင်ငံရေး သဘောထားရပ်တည်ချက်နဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ဖြစ်နိုင်ခြေတွေကို ချိန်ထိုးပြနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီကြိုးပမ်းမှုဟာ ကိုယ့်အားကိုယ်ပြန်လည်တည်ဆောက်ပြီး ၂၀၂၀ အတွက် ပြင်ဆင်ရေးအတွက်ရလဒ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း သုံးသပ်ပါတယ်။

အနာဂတ်မျိုးဆက်သစ်များအနေနှင့် ဘယ်သူသေသေ ငတေမာ ပြီးရောဆိုသည့် လူတန်းစားများကို ရှောင်ကြဉ်နိုင်ရန်ဆိုသည်မှာ မျိုးဆက်သစ်လူငယ်များ၏ စိတ်သန္တာန်တွင် လူမှုကျင့်ဝတ်ကို လေးစားလိုက်နာစိတ်များရှိနေရန် ပြုစုပျိုးထောင်ကြရမည် ဖြစ်သည်။ ကိုယ်ကျိုးအတ္တကို ဦးထိပ်ထားသူများ၊ လူမှုကျင့်ဝတ်မလိုက်နာသူများကိုလည်း လူမှု့ဝန်းကျင်တစ်ရပ်လုံးမှလက်မခံဘဲ အားလုံးက ဝိုင်းဝန်းထိန်းကျောင်းကြမှသာ ကျင့်ဝတ်နှင့်ညီသော ပတ်ဝန်းကျင်ကောင်းတစ်ရပ်ကို တည်ဆောက်နိုင်ပေလိမ့်မည်။

အဲ့ဒီလို ဘာသာရေး၊လူမျိုးရေး၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး အရေးပေါင်းစုံကို တစ်ဦးနဲ့တစ်ဦး အပြန်အလှန် ဖြည့်တွေးပေးကြပြီး ချစ်ချစ်ခင်ခင် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံကြပါတယ်။အဲ့ဒီစိတ်ဓာတ်တွေနဲ့ ခုဆိုရင် ဒီရွာလေးမှာ စာအုပ်ပေါင်း လေးရာကျော်ရှိတဲ့ 'အောက်ချင်းခွန်အား' စာကြည့်တိုက်လေးကို ကျွန်တော်တို့အားလုံးရဲ့စုပေါင်းအားနဲ့ ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ချုပ် WHO ကလည်း အခု ရောဂါကူးစက်မှု ဗဟိုချက်ဟာ ဥရောပဖြစ်သွားပါပြီလို့ ကြေညာသွားပါပြီ။ စတင် ဖြစ်ပွားချိန် ရောဂါကူးစက်မှု ဗဟိုချက်က 'တရုတ်' ဖြစ်ပေမယ့် အခုတရုတ်မှာ ကူးစက်မှုကျဆင်းသွားပြီး ဥရောပကို ရောက်ရှိသွားတာပါ။

သို့ရာတွင် အချို့ အချို့သော နေရာဒေသ၊ အဖွဲ့အစည်းများသည် အထက်ဖော်ပြပါ ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ ကြေညာချက်ကို သတိမမူ၍လား၊ အလေးမထား၍လားမသိပါ။ လိုက်နာဆောင်ရွက် ခြင်းမပြုကြဘဲ မိမိတို့ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ရန်စီစဉ်ထားသည့် ပွဲလမ်းသဘင်များကို လုပ်ဆောင်မြဲလုပ်ဆောင်နေကြသည်ကို စိုးရိမ်ဖွယ်ရာတွေ့ရှိနေရပါသည်။ မဖြစ်သေးသော်လည်း အကယ်၍ ဖြစ်လာပြီဆိုပါက လူစုလူဝေးများသော ပွဲလမ်းသဘင်ဆိုသည်မှာ လျင်မြန်စွာနှင့် လူအများအပြားကို တစ်ပြိုင်နက်ကူးစက်စေနိုင်သည်ဖြစ်ရာ လက်ရှိအနေအထားမှာ စိုးရိမ်ဖွယ်ရာအခြေအနေပင် ရှိနေပါသည်။

အေးဗျာ၊ ကြားသိရသလောက် စိတ်မချမ်းမြေ့စရာတွေက များလို့ သတင်းတွေတောင် မကြားချင်လောက်အောင် ဖြစ်ရတယ်ဗျ။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကာကွယ်ရေး ကျန်းမာရေးရှုထောင့်က ခုချိန်ထိ မဖြစ်အောင်ကာကွယ်ထားတာ အခြေအနေကောင်းနေသေးပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ အထက်မှာပြောခဲ့သလိုပဲ စီးပွားရေးအရ ကာကွယ် ဆောင်ရွက်တာတွေအတွက် အစိုးရအဖွဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တို့၊ လွှတ်တော်မှာဆိုလည်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးတစ်ယောက်ကမှ လွှတ်တော်မှာ ဆွေးနွေးမေးမြန်းတာတွေ မတွေ့သေးဘူး ကိုရန်နိုင်ရေ။

သို့သော် အခြားတစ်ဖက်၌ဆင်ခြင်ကြည့်သောအခါ ကျွန်တော့်၏ရင်သည် လေးလံတင်းကျပ် သွားရပါသည်။ စာအုပ်ထဲ၌ ကျွန်တော်တို့သည် ကမ္ဘာလုံးအကြောင်းလည်းရေးနိုင်သလို၊ လောက်စာလုံး၏ အကြောင်းလည်းရေးနိုင်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့၏ ယခုလက်ရှိကာလတရားသည် ၂၀၂၀ပြည့်နှစ်ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်တော်တို့သည် ရာဟုလာသံကိစ္စည်း၏စာအုပ်ထဲမှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကပျောက်ကွယ်သွားသော အရေးကြီးသည့် ရာထူးများဟုယူဆသော သရော်သံများကို နားဝယ်ကြားမိနေပါသည်။

ထို့ကြောင့် ငြိမ်းချမ်းခြင်းသည် ပုံမှန်သဘာဝဖြစ်ပြီး မငြိမ်းချမ်းခြင်းသည် သဘာဝလွန်ကိစ္စ၊ အထူးပြုလုပ်ချက်ကိစ္စ၊ မူမမှန်သောပြဿနာဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားစွာ ပေါ်ပေါက်ပြီးဖြစ်ကြောင်း ထပ်လောင်း အတည်ပြုစရာ မလိုအပ်သောကိစ္စဖြစ်ကြောင်း သိရှိနိုင်တာဖြစ်ပါတယ်။ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ မငြိမ်းချမ်းရေးကြားမှာ ဖောက်ထွင်းမြင်နေရသော အလွှာပါးကလေးသာ ခြားနေတာဖြစ်ပါကြောင်း ထပ်လောင်းပြောပြနေစရာ လိုမည်မထင်ပေ။

အဝတ်အစားရဲတင်းလာမှုကိုတော့ အထူးပြောစရာလိုမည်မထင်ပါ။ လူမှုနယ်ပယ်အတွင်းက မိန်းကလေးများ၏ သရုပ်ပျက်ဝတ်စားမှုသည်​ တစ်နေ့ထက်တစ်နေ့ပိုဆိုးလာသည်။ ဤအရာသည် အိမ်နီးချင်းတိုင်းတစ်ပါး၏ ဝတ်စားဆင်ယင်မှုများ ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လာခြင်းကြောင့်လည်းဖြစ်သည်။ ဘောင်းဘီဆိုလျှင်လည်း ဇီးရိုးကွာတားအထိဝတ်ဆင် လာကြပြီးသွားလာလှုပ်ရှားကြသည်။ ခန္ဓာကိုယ်အပေါ်ပိုင်းကိုလည်း ပို၍သိသာပေါ်လွင်အောင် ဖော်ပြဝတ်ဆင်လာကြသည်။ ပြည်သူ၏စံပြဟုဆိုရသော အနုပညာအသိုက်အဝန်းအတွင်း၌ပင် အလွန်သရုပ်ပျက်သော ဝတ်စားဆင်ယင်မှုများဝတ်ဆင်ပြကြသည်။ ဤသို့ဝတ်စား ဆင်ယင်မှုရဲတင်းလာခြင်းသည်လည်း ဣန္ဒြေမဲ့မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။