တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈရွိဖို႔ဆိုရင္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈလည္း အသက္ဝင္ဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈ မရွိတာနဲ႔အမွ် တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈလည္း အားနည္းသြားမွာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ဆဲကာလမွာ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာေရး အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ခိုင္မာအားေကာင္းဖို႔အတြက္ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈစနစ္၊ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈစနစ္မ်ားကို ယခုလိုအခ်ိန္မွာ ထူေထာင္သင့္ၿပီလို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

ယခုေတာ့ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲသံေတြ ျပင္းထန္ေနသေလာက္ ကရင္ျပည္နယ္မွာ အသံတိတ္ေနခဲ့သည္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ ဟိုတစ္ခ်ိန္က ေခ်ာက္ေခ်ာက္ခ်ားခ်ား သြားလာခဲ့ရသည့္နယ္ေျမမွာ စိတ္ေအးခ်မ္းသာ သြားလာႏိုင္လာျခင္းျဖစ္သည္။

ျပည္သူလူထုကို အမွန္တကယ္ အဆင့္ျမင့္ေစခ်င္တဲ့အစိုးရမ်ားဟာ လူထုကို အဆင့္ျမင့္လာေအာင္ ေနထိုင္မႈ ဓေလ့စ႐ိုက္ေတြ ေကာင္းလာေအာင္ နည္းစံုလမ္းကုန္သံုးၿပီး ေလ့က်င့္ေပးၾကတယ္။ ထိန္းမတ္ေပးၾကတယ္။ ပ်ိဳးေထာင္ေပးၾကတယ္။ ေခ်ာ့သင့္တာေခ်ာ့ ေျခာက္သင့္တာေျခာက္ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္းေကာင္းေတြ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းၿပီး စနစ္တက် ထိထိေရာက္ေရာက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးၾကတယ္။

လက္ရွိႏိုင္ငံေရးစုဖြဲ႔မႈအရ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရႏွစ္ရပ္က အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္ဟု ႏိုင္ငံႀကီးအခ်ိဳ႕အပါအဝင္ ကမၻာႏိုင္ငံအခ်ိဳ႕က ျမင္ေနျခင္းမွာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီအေပၚ သံသယရွိေနျခင္းကို ေဖာ္ျပေနသည္။ ထို႔အျပင္ အစိုးရတစ္ရပ္အေပၚ ျပည္တြင္းျပည္ပ ယံုၾကည္အသိအမွတ္ျပဳမႈ (legitimacy) က်ဆင္းႏိုင္သည္။

တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိဖို႔၊ မူးယစ္ကင္းစင္ဖို႔၊ ဘ႑ာေငြေတြဖိတ္စဥ္မႈမျဖစ္ဖို႔၊ အဂတိလိုက္စားမႈေတြခ်ဳပ္ျငိမ္းၿပီး တိုင္းျပည္စီးပြားေရးကို ဦးေမာ့ဖို႔ဆိုရင္ အႀကံေပးလိုတာကေတာ့ သမၼတသစ္ဦးဝင္းျမင့္အေနနဲ႔ မိမိအားသန္တဲ့ဥပေဒေရးရာအပိုင္းေတြကိုေတာ့ ကိုယ္တိုင္ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳလုပ္သင့္ၿပီး က်န္တဲ့အပိုင္းေတြကိုေတာ့ ႏိုင္ငံအတြင္းက ႏိုင္ငံ့ေကာင္းက်ိဳးကို လိုလားတဲ့ တတ္သိပညာရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာက ႏိုင္ငံသားစြန္႔ဦးတီထြင္သမားေတြ၊ လူငယ္ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဖိတ္ေခၚၿပီး ေကာ္မရွင္ေတြဖြဲ႔ေစခ်င္ပါတယ္။

လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ၾကတဲ့အခါ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔ကိစၥမွာ ပထမအေရးႀကီးဆံုးအခ်က္က အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈရယ္၊ အေရးႀကီးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးသံုးဦးကို အမည္စာရင္းတင္သြင္းႏိုင္တဲ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ရဲ႕ နားလည္သေဘာေပါက္ ေထာက္ခံမႈရယ္ရရွိဖို႔လိုပါတယ္

... တစ္ႏွစ္တြင္ တစ္ခါသာရရွိသည့္ သႀကၤန္ကာလ ႐ံုးပိတ္ရက္ရွည္တြင္ မနားရသူမ်ား၊ အမ်ားသူငါကဲ့သို႔ မေပ်ာ္ရသူမ်ား၊ အမ်ားသူငါကဲ့သို႔ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရးကိစၥမ်ားကို မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ဘဲ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ အနစ္နာခံကာ တာဝန္ကို ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ၾကသူမ်ားကို “ဘုရားၿပီးျငမ္းဖ်က္”ဆိုသည့္သေဘာမ်ိဳးမထားဘဲ တာဝန္ရွိသူ အႀကီးအကဲမ်ားက (စကၠဴလက္မွတ္တစ္ေစာင္ မဟုတ္ေသာ) ထိုက္တန္သည့္ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ ေျမႇာက္စားမႈတစ္ခုခုကို ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါေၾကာင္းတင္ျပရင္း “သႀကၤန္ခ်စ္သူမ်ားျဖစ္ၾကပါေစ” ...

အထက္ေဖာ္ျပပါ အေမရိကန္သမၼတ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ၇ ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ သမၼတ၏လုပ္ပိုင္ခြင့္မွာလအည္း အတူတူနီးပါးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ အခြင့္အာဏာမ်ားကိုမူ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ ေဝးကြာခဲ့ေသာ ကၽြႏု္ပ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံအဖို႔ သမၼတတစ္ဦးအေနႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ခက္ခဲမည္မွာမွန္ေသာ္လည္း တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးအေနႏွင့္ ထိုအခက္အခဲမ်ားကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။

The Whole (Burma) Myanmar First ေလးရဲ႕ က်ခဲ့တဲ့ မ်က္ရည္ႏွစ္စက္မွာ ျမန္မာ့ပညာေရးဟာ ပက္လက္ေမ်ာေနဆဲပါလား။ ကေလးေရ...။ မ်က္ရည္ႏွစ္စက္ရဲ႕ လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္က ဘာလဲ သိေလာက္ၿပီလား။ ပညာေရးကို ပညာတတ္ေတြ စီမံပိုင္ခြင့္ရွိလာတဲ့တစ္ေန႔ကို တို႔အားလံုး ေမွ်ာ္လင့္ေနဆဲေပါ႔ကြယ္။ ဒါနဲ႔ စကားမစပ္။ သမၼတသစ္ ဦးဝင္းျမင့္ရဲ႕ ပထမဆံုးမိန္႔ခြန္းထဲမွာ “ပညာေရးျမႇင့္တင္မယ္”လို႔ ေျပာသြားေသးသလား။

... ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဝန္ႀကီးေတြအတြက္ လူမွန္ ေနရာမွန္ျဖစ္မႈ၊ မျဖစ္မႈ၊ အရည္အခ်င္းနဲ႔ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ ျပန္လည္တိုင္းတာ စိစစ္မႈလုပ္ငန္းေတြ၊ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္ေတြက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ေတြနဲ႔ ဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ လုပ္ကိုင္ႏိုင္မႈ စြမ္းအားနဲ႔ လြဲမွားေနတဲ့ အျပန္ျပန္ အလွန္လွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္း သေဘာတရားေတြအတြက္ ျပန္လည္ တည့္မတ္ဖို႔လည္း သမၼတသစ္ တစ္ဦးအတြက္ တာဝန္ေတြ ပိုမိုခက္ခဲေစလာဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားေရးဝါဒဟာ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီအတြက္ ရန္ဘက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ မိတ္ဘက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ရန္ဘက္၊ မိတ္ဘက္ဆိုတာကို ေ႐ြးခ်ယ္ရမွာက ႏိုင္ငံသားေတြ ကိုယ္တိုင္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဓေလ့ဟာ သိမ္ေမြ႔ယဥ္ေက်းရင္၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္။ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္ဝါဒကို ကိုင္ဆြဲလြန္းရင္ အမ်ိဳးသားေရးဝါဒဟာ လစ္ဘရယ္ ဒီမိုကေရစီအတြက္ ရန္ဘက္ျဖစ္မယ္။

စင္စစ္ သမၼတသစ္တစ္ဦးအေနႏွင့္ တရားဝင္လႊဲေျပာင္းရယူရသည့္အခ်ိန္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ပစၥကၡအေျခအေနမွာ ဘက္ေပါင္းစံုမွ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ ခၽြတ္ယြင္း အားနည္းမႈမ်ား၊ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းေနရမႈမ်ားႏွင့္ ႀကံဳဆံုေနရသည့္အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ယခင္သမၼတေဟာင္း ဦးထင္ေက်ာ္လက္ထက္တြင္ သမၼတတစ္ဦး၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္းမွပင္ ထင္ထင္ရွားရွား လုပ္ႏိုင္ခြင့္မရခဲ့သည္ကို ေတြ႔ခဲ့ၾကရသည္။

... တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္ မင္းသည္ “ရေသ့ ရဟန္း”ကဲ့သို႔ က်င့္ပါက တိုင္းျပည္ပ်က္ေၾကာင္းဟူ၍ ေရွးပညာရွိတို႔က ေရးသားခဲ့သည္ကိုလည္း သတိမူမိပါသည္။

လြန္ခဲ့တဲ့ဆယ္စုႏွစ္မ်ားက လြဲေခ်ာ္ခဲ့တဲ့လုပ္ရပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေတြကို ဒီေန႔ ခံစားေနရတာပါ။ ခုဆို ဟိုတုန္းက ျခစားၿပီး တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ခဲ့ၾကတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အဦမ်ားဟာ သက္တမ္း ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္လာၿပီမို႔ သတိရွိရွိနဲ႔ ဆက္လက္သံုးစြဲဖို႔ လိုအပ္ေနေၾကာင္းပါ...။

ႏိုင္ငံျခားတြင္ ဆရာဝန္ပညာျဖင့္ အသက္ေမြးေနၾကသူ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔မွာ ျပည္တြင္းတြင္ ေဆးပညာ သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ၿပီး ျပည္ပသို႔ ထြက္ခြာ သြားသူမ်ား ရွိသလို ျပည္ပတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ေဆးပညာကို သင္ၾကားတတ္ေျမာက္ၾကၿပီး ျပည္တြင္းသို႔ ျပန္မလာၾကသူမ်ားလည္းရွိၾကရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်န္းမာေရးက႑သည္ အျခားက႑မ်ားထက္စာလွ်င္ ဦးေႏွာက္ယိုစီးမႈ ပို၍မ်ားျပားေသာက႑ ျဖစ္ေနပါသည္။