မိုးထဲရေထဲမှာ ကျောချင်းကပ်ပြီး အတူလက်တွဲခဲ့ကြတဲ့ တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ ၈၈ ရဲဘော်ဟောင်းတွေအပေါ်ကျင့်သုံးနေတဲ့ လက်ရှိ NLD ရဲ့ ပေါ်လစီနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဝေဖန်သံအတော်ညံလာပါတယ်။ စောစောပိုင်းကာလတွေကတည်းက အသံတွေထွက်ခဲ့တာဆိုပေမယ့် အပြိုင်အဆိုင်မဲဆွယ်စည်းရုံးမှုတွေ လုပ်လာကြတဲ့ အခုလိုရွေးကောက်ပွဲ နီးလာချိန်မှာ ပွတ်တိုက်မှုများပြီး ဝေဖန်သံတွေပိုညံလာပါတယ်။ တိုင်းရင်းသားတွေအပါအဝင် ဒီမိုကရေစီဘက်တော်သားတွေနဲ့တောင် NLD က ညီညွတ်ရေး မထူထောင်နိုင်ဘူးဆိုရင် NLD ဟာ တိုင်းပြည်ညီညွတ်ရေး ကို ဘယ်လိုထူထောင်မလဲဆိုတဲ့ ဝေဖန်မှုမျိုးပေါ့။

မဲဆွယ်ရေး လူစုလူဝေးလုပ်ဆောင်ချက်တွေဟာ မဲဆွယ်ပွဲအတွက် မှန်ကောင်းမှန်နိုင်ပေမယ့် ကိုဗစ်ကာကွယ်တားဆီးရေးအတွက်တော့ လုံးဝမမှန်နိုင်ပါဘူး။ ဒီလူစုလူဝေးတွေကြောင့် ကိုဗစ်ကူးစက်ခဲ့ရင် ဘယ်သူ့ကိုအရေးယူမှာလဲလို့ မေးရမယ့်အခြေအနေပါ။ ဒါပေမဲ့အရေးယူတာတွေက နောက်ကိစ္စပါ။ ကိုဗစ်ကူးစက်ခဲ့ရင် အရင်ဆုံးခံစားကြရမှာက ကြားက ပြည်သူတွေပါပဲ။ အခုကိုပဲ ကိုဗစ်ကူးသည်ဖြစ်စေ၊ မကူးသည်ဖြစ်စေ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတွေ ရပ်ထားကြရလို့ စားရေးသောက်ရေးကအစ ခက်ခဲနေကြလို့ မြွေပူရာကင်းမှောင့်နေကြရတာပါ။

ကျန်းမာရေးနှင့်အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါ အတွက် ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေးမှုအခြေအနေ ထုတ်ပြန်ချက်အရ စက်တင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့ နံနက် ၈ နာရီအထိ အတည်ပြုလူနာ ၂၂၆၅ ဦး၊ ဆေးရုံဆင်း ၆၂၅ ဦးနှင့် သေဆုံး ၁၄ ဦးရှိပြီဖြစ် သည်။ ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်း၌ အတည်ပြု လူနာ ၁၀၅၃ ဦးဖြင့် အများဆုံး ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။ လက်ရှိအချိန်အထိ ကယားပြည်နယ်တွင် အတည်ပြု လူနာ တစ်ဦးမျှမတွေ့ရှိရသေးသဖြင့် ကံကောင်းသည်ဟု ဆိုချင်ပါသည်။ ပြည်နယ်အဆင့်တာဝန်ရှိသူများအနေနှင့် ဝင်၊ ထွက်ဂိတ်များကို ကျန်းမာရေး စံနှုန်းများနှင့်အညီ စနစ်တကျ စစ်ဆေးသွားမည်ဆိုလျှင် ရောဂါကူးစက်မှု အန္တရာယ်မှ ဆက်လက်ကာကွယ်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အရေးအကြီးဆုံးအချက်မှာ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်အရှုံးကို အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့် မဲဆန္ဒရှင် ပြည်သူများပင်ဖြစ်ပါသည်။ တစ်ဖက်ကလည်း တိုင်းရေးပြည်ရေး နိုင်ငံရေး၊ တစ်ဖက်ကလည်း မိမိ၏ကျန်းမာရေးနှင့် အသက်ကြီးသူများအတွက် အသက်ဘေးအန္တရာယ်ကြုံတွေ့နိုင်သည့်အရေး။ ဤအရေးနှစ်ခုအကြား ဗျာများ၍ ဆုံးဖြတ်ရပေတော့မည်။

ဆရာကြီး၏ စာအုပ်များထဲတွင် "လိပ်ပြာနှင့် လက်ရွေးစင်စာများ" ကို နှစ်သက်မိသည်။ ထိုစာအုပ်တွင် ရသစာတမ်းများနှင့် စာပေဆောင်းပါး များပါသည်။ အထူးသဖြင့် ဆရာကြီး၏ရသစာတမ်းများကို တစ်ဝ ကြီးဖတ်ရသည်။ "သုခုမ"၊ "ဇော်ဂျီနှင့်နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေး"၊ "မိန်းမလှ" စသော ရသစာတမ်းများ ပို၍အကြိုက်တွေ့မိသည်။ အတွေးလည်းသစ်၊ အရေး လည်းမိသောကြောင့် ရသခံစားမှုနှင့်အတူ ဘဝအသိများရခဲ့သည်။ ဆရာ ကြီးသည် စာရေးသည့်အခါ လိုရင်းကိုသာ ခပ်တိုတိုရေးတတ်သည်။ဆုံးမစာပုံစံမျိုးမဟုတ်ဘဲ ဆွေးနွေးသည့်ဟန်မျိုးရေးလေ့ရှိသောကြောင့် စာဖတ်သူအတွက် ပေါ့ပါးသွက်လက်စေသည်။ ဆရာကြီး၏စာများသည် မှတ်သားစရာများပေးရုံသာမက စဉ်းစားတွေးတောစရာများကိုပါ ပေးသောစာများဖြစ်သည်။

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ကျွန်တော်တို့ ဆက်လက်ရှင်သန်ဖို့ ရင်ဆိုင်ရဦးမှာပေါ့။ အသိ၊ သတိနဲ့ ထိန်းသိမ်းသလို၊ အဆိုးဆုံးအခြေအနေတစ်ခုအတွက်လည်း သတ္တိမွေးကြရပေဦးလိမ့်မယ်။ ကိုယ်တိုင်များမလိုချင်တဲ့ အဖြေတစ်ခုကို ရခဲ့ပြီဆိုရင်လည်း ကိုယ်ထိတွေ့ခဲ့သမျှ၊ ကိုယ်ကြုံတွေ့ခဲ့သမျှ ဖြောင့်ဖြောင့်မှန်မှန်နဲ့ ကိုယ့်အတွက် မနက်ဖြန်၊ မိသားစုအတွက် မနက်ဖြန်၊ ပတ်ဝန်းကျင်အတွက် မနက်ဖြန်၊ ကိုယ့်မြို့၊ ကိုယ့်ရွာအတွက် မနက်ဖြန်၊ ကိုယ့်နိုင်ငံအတွက် မနက်ဖြန်၊ ကမ္ဘာမြေရဲ့ မနက်ဖြန်တိုင်းကို ကယ်တင်ဖို့ရာအတွက် သတ္တိရှိရှိပါဝင်ဖြစ်ကြဖို့လိုပါတယ်။

ဆိုလိုချင်သည်မှာ ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို လက်ခံကျင့်သုံးကြသည့် နိုင်ငံရေးပါတီများအားလုံးအနေနှင့်ရော၊ ဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ရှင်သန် တည်မြဲအောင် တောင်းတကြသည့်ပြည်သူများ အားလုံးအနေနှင့်ပါ ဤကဲ့သို့ သော မဲဆွယ်စည်းရုံးမှု၊ မဲပေးမှုနှင့်ဆိုင်သော တည်ဆဲဥပဒေများကို စနစ် တကျ လိုက်နာသွားကြမှသာလျှင် ရှေ့ဆက်ရေရှည်တည်တံ့ပြီး ကောင်းကျိုး ကိုရရှိစေမည်ဖြစ်သည်ကို ပြောလိုရင်းဖြစ်သည်။ သည့်အတွက် ရွေးကောက် ပွဲများသည် ဒီမိုကရေစီစနစ်၏အခြေခံဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲများသည် ဒီမိုကရေစီရှင်သန်ရေး၏ အဓိကရေသောက်မြစ်ဖြစ်သည်။ ရွေးကောက်ပွဲ များသည် ဒီမိုကရေစီဖြစ်ထွန်းရေး၏ ပင်စည်ပင်မဖြစ်သည်ဟု နိုင်ငံရေး သုတေသီများက ဆိုစမှတ်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

မျိုးဆက်သစ်ကလေးငယ်အားလုံး ကျန်းမာရေးစောင့် ရှောက်မှုရရှိစေရန်နှင့် တည်ငြိမ်မှုရှိသော အနာဂတ်မဆုံးရှုံးစေရေအတွက် ကာကွယ်စောင့်ရှောက်သွားနိုင်ရေးမှာ ကမ္ဘာကြီးသည် ဝင်ငွေနည်းပါး သည့်နိုင်ငံများနှင့် ထိလွယ်ရှလွယ်နိုင်ငံများအပေါ်တွင် တင်ရှိနေသည့် ကြွေးမြီများကို ချက်ချင်းလျှော့ချပေးသွားရန် လိုအပ်သည်။ သို့မှသာလျှင် ဆင်းရဲတွင်းနက်နေသည့်နိုင်ငံများသည် ကလေးများ၏ဘဝအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ လုပ်ဆောင်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ကလေး များ၏လိုအပ်ချက်နှင့် ၎င်းတို့၏အမြင်သဘောထားများကို ဖြည့်ဆည်း ပေးနိုင်ရန်အတွက် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွင်း ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ လက်လွတ် ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည့်အစီအမံများကို ပြန်လည်ကုစားပေးသွားရန်လိုအပ်သည်။ သို့မှသာလျှင် ကလေးငယ်များသည် ပေးဆပ်ခဲ့ရသည့် ဆုံးရှုံးနစ်နာမှုများ ကို ပြန်လည်အစားထိုးကုစားနိုင်မည် ဖြစ်သည်။

လက်တွေ့မှာ အစဉ်အလာဒီပလိုမေစီ "နိတ္ထိမတံ"ခဲ့ပါဘူး။ ဆက်ရှိ နေခဲ့ပါတယ်။ သံတမန်တွေကတစ်ဆင့် အစိုးရချင်းဆက်ဆံရေးဟာလည်း အရင်ကလိုပဲ ဆက်အရေးပါနေခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကြေးနန်းနည်းပညာက စလိုက်တဲ့ တယ်လီဖုန်း၊ ရေဒီယို၊ ရုပ်မြင်သံကြား စတဲ့ ဆက်သွယ်ရေးနည်း ပညာပြောင်းလဲလာမှုနဲ့အတူ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒရဲ့ ဆင့်ကဲတိုးတက်မှုတို့ ကြောင့် အစဉ်အလာဒီပလိုမေစီဟာ အသွင်လက္ခဏာသစ်တစ်ရပ်ဆောင် လာပါတယ်။

တကယ်တော့ နိုင်ငံအတော်များများသည် မြေစမ်းခရမ်းပျိုးမဟာ ဗျူဟာများဖြင့် ကပ်ရောဂါကြီးကို တုံ့ပြန်နေကြသည့် သဘောမျိုးဖြစ်နေ သည်။ အကောင်းဆုံးဖြစ်မည်ဟု ယူဆရသည့်ဗျူဟာများဖြင့် ပြည်တွင်း ကူးစက်မှု ထိန်းချုပ်နိုင်အောင်၊ မထိန်းချုပ်နိုင်လျှင်သော်လည်း အနည်းဆုံးဖြစ်အောင်လုပ်ဆောင်နေကြရခြင်းသာဖြစ်သည်။ လုံခြုံစိတ်ချရပြီး ထိထိရောက်ရောက်ကာကွယ်ပေးနိုင်မည့် ကာကွယ်ဆေးရရှိမည့် အချိန်ကို စောင့်ဆိုင်းရင်း အကောင်းဆုံးဖြစ်မည်ဟု ထင်သည့်အရာများကို လုပ်ကိုင် နေကြရခြင်းသာဖြစ်ပုံရပါသည်။

ရန်ပိုင် ။ ။ ၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကြီးရဲ့ ပြိုင်ဘက်ပါတီအားလုံးအတွက် ခရာတွတ်သံကား စက်တင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့မှာ စတင်အချက် ပေးလိုက်ပါပြီ။ ဒီကနေ့ ရန်ကုန်မြင်ကွင်းများနဲ့ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေမှာ မြင်တွေ့ရသမျှ အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က ရွေးကောက်ပွဲအောင်လံလွှင့်ထူကြတဲ့ ပါတီအသီးသီးရဲ့ အလံများနဲ့ အရုပ်၊ အရိပ်၊ အရောင်များအကြောင်းက ဒီတစ်ပတ်ရဲ့ နံပါတ်တစ်နေရာရှိနေပါတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်ခွင့်တွေ ခွင့်ပြုတာနဲ့အတူ အပြိုင်အဆိုင် မဲဆွယ်မှုတွေ တွေ့ မြင်လာရပါပြီ။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့မတူညီတာက ကိုဗစ် ၁၉ ဖြစ်ပွားနေချိန်ဖြစ်တာမို့ လူစုလူဝေးနဲ့မဲဆွယ်စည်းရုံးကြတာထက် စည်းရုံး ရေးကို လူမှုကွန်ရက်အသုံးပြုပြီး ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာကြပါတယ်။ လူမှုကွန်ရက်အသုံးပြုတာတွေလည်း တိုးတက်လို့လာနေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲဟာ ၂၀၁၅ ထက် ပြိုင်ဆိုင်မှုပိုမိုပြင်းထန်လာပါ တယ်။ တရုတ်သိုင်းကားထဲမှာလို လူမှုကွန်ရက်မှာ လေပေါ်သူရဲကောင်းတွေ အများအပြားလည်း ပေါ်လာလို့နေပါတယ်။ ဒီအတွက် လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ခွင့်၊ အမုန်းစကားတွေနဲ့ ဒီမိုကရေစီတန်ဖိုးတွေကို ခွဲခြမ်းသိမြင် ပြီး ဆောင်ဖို့၊ ရှောင်ဖို့ လိုအပ်လာပါတယ်။

စိတ်ကူးတွေကို လွတ်လပ်ခွင့်ပေးလိုက်ပါ။ စိတ်ကူးတွေ ကန့်သတ်ခံထားရခြင်းက မိမိတန်ဖိုးကို ခြံခတ်ထားလိုက်တာပါပဲ။ လျှောက်ဖို့လမ်း ကို ကိုယ်တိုင်ပဲဖောက်ဖောက်၊ ဖောက်ထားပြီးတဲ့လမ်းပေါ် ကိုယ်တိုင်ပဲ လျှောက်လျှောက် မိမိစိတ်ကူးရှိသလောက်သာ ခရီးရောက်တတ်တာပါ။ အရှေ့မှာပြောခဲ့တဲ့ H Jackson Brown ရဲ့အဆိုနဲ့ ပြန်တိုင်းကြည့်ရအောင်။ ဖောက်ခဲ့တဲ့လမ်းတွေ၊ ဖောက်နေတဲ့လမ်းတွေ၊ လျှောက်ခဲ့တဲ့လမ်းတွေ၊ လျှောက်နေဆဲလမ်းတွေအပေါ် ဘယ်လောက်မြတ်နိုးတတ်ပါလဲ။ တန်ဖိုးကိုမြင်တတ်မှ မြတ်နိုးတတ်ပါလိမ့်မယ်။ မြတ်နိုးတတ်မှ နေ့စဉ်ဘဝတွေထဲ ကျေကျေနပ်နပ် ဖြတ်သန်းနိုင်ကြမှာမဟုတ်လား။

ရေဘူးပေါက်တာမလိုချင်ဘူး ဆိုသည့်စကားသည် အချိန်အခါနှင့် အခြေအနေကိုလိုက်၍ ပြောဆိုရမည့် စကားဖြစ်ပါသည်။ အရေးကြီးသည့်အချိန်အခါတွင် ပြောသင့်ပြောထိုက်သည့်စကားကို ပြောဆိုခြင်းသည် ထိုစကား၏တန်ဖိုးကို လေးနက်မှုရှိစေ သလို ပြောဆိုသူကိုလည်း လက်အောက်ဝန်ထမ်းများက လေးစားကြ မည်ဖြစ်ပါသည်။ အရေးကြီးသည့်အခါ ပြောဆိုရမည့်စကားကို အရေးမကြီး သည့်အချိန်တွင် လက်လွတ်စပယ်ပြောဆိုခြင်းသည် စကား၏တန်ဖိုး ယုတ်လျော့ကျဆင်းသွားသလို နေရာတကာပြောနေပါက ပြောသူကိုလည်း တန်ဖိုးမထား မလေးမစားဖြစ်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။

ဆာလောင်မှုများကို အရင်းတည်၍ ချဉ်းကပ်လာသော ဧည့်ဆိုး များကို မည်ကဲ့သို့ သိမြင်နိုင်ကြမည်နည်း။ မည်ကဲ့သို့ ရှောင်တိမ်းကြမည် နည်း။ စဉ်းစားစရာများလှပါသည်။ အချို့သောဧည့်ဆိုးများသည် ဟန် ဆောင်မှုတတ်ကျွမ်းလွန်းသည့်အခါတွင် သိမြင်နိုင်ရန် ခဲယဉ်းလှပေမည်။ ဧည့်ဆိုးများ၏ ကျွမ်းကျင်လှသော ဟန်ဆောင်ခြင်းများကိုကျော်လွန်၍ ကြည့်နိုင်ဖို့ရန်ကား မလွယ်ကူလှပါပေ။