ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၿဗိတိသွ်အစိုးရလက္ထက္ ရဲလုပ္ငန္းစနစ္ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ့ရာမွစ၍ ဗမာရဲ၊ ျပည္သူ႔ရဲ႕၊ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႔အျဖစ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ အမည္နာမမ်ားေျပာင္းလဲခဲ့သည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သည္ ႏွစ္ကာလၾကာရွည္စြာ ျပည္သူႏွင့္ လက္ပြန္းတတီးအရွိဆံုး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ျဖစ္သလို တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔လံုၿခံဳေရးအတြက္ အဓိကေဆာင္ၾကဥ္းေပးသည့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔ ျဖစ္ေပသည္။

တကယ္ေတာ့ ကေလးျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္းဟာ ႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္ကို တည္ေဆာက္ေနတာလို႔ သဘာဝက်က် ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ယေန႔ ကေလးဆိုေပမယ့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ လူႀကီးျဖစ္လာတဲ့အခါ ႏိုင္ငံ့တာဝန္ကို တစ္ေထာင့္ တစ္ေနရာက ထမ္းေဆာင္ၾကရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းလုပ္ကိုင္ ေဆာင္႐ြက္မွ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးက႑၊ လူမႈေရးက႑ စတဲ့ ႏိုင္တဲ့ေနရာမွာ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာကေန ေဆာင္႐ြက္တာဟာလည္း ႏိုင္ငံရဲ႕ပံုရိပ္ကို ျခယ္သတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာစာေပေလာကတြင္ ခက္ေနသည္က ကေလာင္ႀကီး၊ ဝါႀကီး၊ အသက္ႀကီး၊ နာမည္ႀကီး၊ လူ႐ိုေသ၊ ရွင္႐ိုေသတစ္ေယာက္က ေျပာဆိုေရးသားလွ်င္ ထိုပုဂၢိဳလ္ကို ၾကည္ညိဳေလးစားသူ အေပါင္းက ထိုပုဂၢိဳလ္ ဘာေျပာေျပာ၊ ဘာေရးေရး ေထာက္ခံအားေပးၾကေတာ့သည္။ မွားေနမွန္းသိသူပင္လွ်င္

အဆိုေတာ္၊ ေတးေရးဆရာ၊ သ႐ုပ္ေဆာင္စသည့္ အႏုပညာရွင္အခ်ိဳ႕ မူးယစ္ေဆးသံုးသည့္ကိစၥမွာ ေရွးယခင္ ေခတ္ေပၚသီခ်င္းသီဆိုသည့္ အဆိုေတာ္ႀကီးမ်ားလက္ထက္ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားကတည္းက ယေန႔ေခတ္ကာလအထိရွိေနဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။

ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတြင္ ေရတိုေျပာင္းလဲေရး၊ ေရရွည္ေျပာင္းလဲေရး၊ ႐ုပ္ပိုင္းေျပာင္းလဲေရး၊ အႏွစ္သာရေျပာင္းလဲေရးမ်ား ပါဝင္ျခင္းေၾကာင့္ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္သည္မ်ားရွိသကဲ့သို႔ အခ်ိန္ယူေျပာင္းလဲရမည့္ အရာမ်ားရွိေနသည္မွာလည္း အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။

ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ နည္းနည္းၿငီးေငြ႔လာရင္ အနီးအနားလမ္းေတြကို အုပ္စုလိုက္ေလွ်ာက္ၾကည့္ၾက။ ဘယ္လမ္းမွာ ဘယ္လိုမီးပံုးေတြထြန္း ထားတာ။ ဘယ္အိမ္ကထြန္းတဲ့ မီးပံုးပံုစံက ဘယ္လိုလွတာ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ အေၾကာင္းၾကားၾက။ သူတို႔သြားခ်င္တဲ့ဘက္ ကိုယ္လိုက္ေပး၊ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ဘက္ သူတို႔ျပန္လိုက္ေပး။ အေပးအယူမွ်လိုက္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ။ ၂၀ ရာစုေႏွာင္းပိုင္းဆီက သီတင္းကၽြတ္ညေတြဆီကေပါ့။

မီဒီယာမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာတြင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚၾကသည္။ အခ်ိဳ႕က Watchdog (အိမ္ေစာင့္ေခြး) ဟုေခၚၿပီး အခ်ိဳ႕က Whistle Blower (ဝီစီမႈတ္သူမ်ား) ဟု ဆိုၾကသည္။ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္း၏ စံသတ္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အစြဲအခ်ိဳ႕အရ Watchdog မွာ မယဥ္ေက်းသည့္သေဘာသို႔ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု သက္ေရာက္ေနေပရာ ယင္းစကားလံုးကို သိပ္မသံုးၾကဘဲ စတုတၳမ႑ိဳင္၊ မီဒီယာ၊ စာနယ္ဇင္း စသည္ျဖင့္သာ ေခၚၾကသည္ကမ်ားပါသည္။ ဒီမိုကေရစီေခတ္ထဲတြင္မူ လြတ္လပ္စြာေရးသားခြင့္မ်ား အေတာ့္ကိုရရွိလာရာ မီဒီယာမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဝီစီမႈတ္သူမ်ား (Whistle Blower) ျဖစ္လာၾကသည္။

ဆုတ္ၿဖဲလႊင့္ပစ္လိုက္ေသာ ႐ြက္ဆုတ္ေလးမ်ားထဲတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ၏ ဝမ္းနည္းမႈမ်ားႏွင့္ ဝမ္းသာမႈမ်ား ပါသြားတတ္ေပသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အျဖဴေရာင္သန္႔သန္႔ျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေန႔ရက္မ်ားရွိၾကသလိုပင္ အမည္းေရာင္သန္းခဲ့သည့္ေန႔ရက္မ်ား ရွိၾကမည္ျဖစ္သည္။ အေရာင္ေျပာင္းလဲ၍ ခံစား စံစားခဲ့ၾကေသာ ေန႔ရက္တိုင္းသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ၏ ရွင္သန္မႈပံုရိပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ ေမာင္းထုတ္၍မရေသာ၊ ေဖ်ာက္ဖ်က္လို႔ မရႏိုင္ပါေသာ ေန႔ရက္အစိတ္အပိုင္းတို႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

အထူးသျဖင့္ အစည္းအေဝးတစ္ခုတြင္ ခ်မွတ္လိုက္သည့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ႐ံုး၊ ဌာနမ်ား၊ ေကာ္မတီမ်ားက အမွန္တကယ္ လိုက္ပါအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္လိုေပသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ႐ံုး၊ ဌာနမ်ားသည္ စာ႐ြက္ေပၚတြင္ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ေျမျပင္တြင္မူ လုပ္ငန္းပင္မစရေသးေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တိုးတက္သင့္သေလာက္ မတိုးတက္ဘဲ ေနာက္က်က်န္ေနရျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြဟာ ေလ့လာမႈ အားနည္းတယ္လို႔သာ အျပတ္ေျပာႏိုင္ေပမယ့္ ေန႔စဥ္စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနရေတာ့ အဂၤလိပ္စာကို ေသခ်ာေလ့လာဖို႔ အခ်ိန္ေတြ မရၾကပါဘူး။ စနစ္တက် မေလ့လာၾကတာလည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဂၤလိပ္လို ေရးထားတဲ့ စာေတြကို ျမင္တာနဲ႔တင္ ေက်ာ္ခြဖတ္သြားတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေန႔ အင္တာနက္ေပၚမွာ ေရးထားသမွ်ေတြက အဂၤလိပ္စာေတြနဲ႔သာ မ်ားၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဂၤလိပ္စာကို ဖတ္ရမွာ ေၾကာက္တဲ့ ျမန္မာေတြအတြက္ တျခားႏိုင္ငံေတြက လူေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေနာက္က်က်န္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဒီအခက္အခဲေတြ ျဖစ္မလာႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ယူနီကုဒ္ကို ေျပာင္းလိုက္တဲ့အခါ အရင္က အဂၤလိပ္ဘာသာစကား တတ္ကၽြမ္းသူေလာက္သာ နားလည္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားဝက္ဆိုက္ေတြကိုလည္း စိတ္ႀကိဳက္ဝင္ေရာက္ဖတ္႐ႈလို႔ ရႏိုင္သလို ဗဟုသုတျဖစ္စရာ စာေတြကို စိတ္ႀကိဳက္ၾကည့္႐ႈခြင့္ရမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆိုလိုခ်င္တာကေတာ့ အရာရာနိမ့္က်ေနတဲ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုကို ေရွ႕ေရာက္ေအာင္တြန္းပို႔ၾကဖို႔ဆိုရင္ အေျပာင္းအလဲေတြကို က႑ေပါင္းစံုမွာ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔လိုၿပီးဒီေနရာမွာ အားလံုးပါဝင္ ပူးေပါင္းေဖာ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေျပာလိုရင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီေန႔ႀကံဳေနရတဲ့ပစၥကၡ အေျခအေနကိုအရွိအတိုင္း သံုးသပ္ၾကည့္တဲ့အခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးေတြ ေၾကာက္ၾကတဲ့အရာထဲမွာ အေျပာင္းအလဲ (Change) ဆိုတဲ့အရာ တစ္ခုလည္းပါပါတယ္လို႔ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာလို႔ ရပါတယ္။

ျမန္မာစာသည္ စိတ္ကိုသင္ေသာစာျဖစ္သည္ဟု ေရွးဆရာႀကီးမ်ားက ေျပာဆိုစမွတ္ျပဳခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာစာသည္ စာေပမ်ားကိုသင္ၾကား ေပး႐ံုသာမက လူ႔စိတ္ကိုပါ သိမ္ေမြ႔လာေစရန္အတြက္ နည္းလမ္းျပေပးသည့္ ဘာသာရပ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ျမန္မာစာေပတြင္ အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ စာေပရသမ်ားစြာရွိေလသည္။ ထိုရသစာေပတို႔ကတစ္ဆင့္ ဘဝေနနည္းမ်ားကို သိျမင္ရသည့္အျပင္ ကိုယ့္က်င့္သိကၡာတရားကိုပါ နားလည္လာရသည္။ စာေရးသူတို႔ သင္ၾကားရသည့္စာေပမ်ားတြင္ ျပဇာတ္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ျပဇာတ္စာေပမ်ားသည္လည္း ေခတ္စနစ္ကို ျပဳျပင္လိုေသာ ေစတနာအရင္းခံႏွင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုျပဇာတ္မ်ားက တစ္ဆင့္ လူ႔စိတ္လူ႔သေဘာကိုသတိျပဳမိၿပီး ဆင္ျခင္စရာမ်ားရသည္။

အစိုးရစကားကိုနားေထာင္ၿပီး လိုက္ေျပာင္းခ်င္ေနတဲ့ သူေတြေတာင္ စိတ္ညစ္ေနၾကရတဲ့ျပႆနာပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ယူနီကုဒ္ေျပာင္းလို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ နည္းပညာဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြအဆင္ မေျပမႈေတြပါပဲ။ တစ္ေယာက္ေရးထားတာေတြ ေနာက္တစ္ေယာက္က ဖတ္မရတာ၊ ေဇာ္ဂ်ီလိုအျခားစာလံုးနဲ႔ အရင္က ေရးထားတဲ့ မွတ္စုေတြ၊ စာေတြ၊ ဖုန္း လိပ္စာေတြ ဖတ္မရတာ၊ ဒါေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ နည္းပညာ ကူညီေထာက္ပံ့ေရးအစီအစဥ္ေတြ ျပင္ဆင္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ စက္ထဲမွာ ရွိၿပီးသား မွတ္တမ္း၊ မွတ္စ၊ု လိပ္စာေတြကို အလိုအေလ်ာက္ ယူနီကုဒ္ေျပာင္းေပးႏိုင္တဲ့ နည္းစနစ္ Converter ေတြကို ႀကိဳတင္ဖန္တီးေပးထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပံုမွန္ေဆာင္႐ြက္လာတဲ့ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ နီးမွကပ္မွ ကပ္တြန္း တြန္းလိုက္တဲ့ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မွာ အားထုတ္မႈခ်င္းမတူသလို သက္ေရာက္မႈခ်င္းကလည္း ကြာပါတယ္။ ပံုမွန္ေဆာင္႐ြက္ရတဲ့အခါက်ေတာ့ ေန႔စဥ္၊ အပတ္စဥ္၊ လစဥ္ ပံုမွန္ေဆာင္႐ြက္ရတာျဖစ္တဲ့အတြက္ စိတ္ရွည္ဖို႔လိုသလို အားထုတ္မႈဝီရိယကလည္း ေလ်ာ့ေနလို႔မရဘူး။ ဘယ္လုပ္ငန္းမွာ ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္လုပ္စရာရွိတာကို ပံုမွန္ေဆာင္႐ြက္ေနသူတစ္ေယာက္ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္လိုအတားအဆီးမ်ိဳးကိုမဆို သိပ္မပင္ပန္းဘဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္မွာပါပဲ။

လူတိုင္းတြင္ ကိုယ္စီ ဘဝ၊ ကိုယ္စီ အသက္၊ ကို္ယ္စီ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေတြရွိေနခဲ့ၾကသည္ကို သတိခ်ပ္သင့္ပါသည္။ မည္သည့္ကိစၥကိုပဲေဆာင္ ႐ြက္ၾကသည္ျဖစ္ေစ ဦးစြာပထမ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရွိဖို႔က ပထမျဖစ္ပါသည္။ လူတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၌လည္း ကိုယ္စီ စိတ္၏ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတို႔ ရွိေနဖို႔ လိုအပ္လွပါသည္။ ထိုသို႔ရွိႏိုင္ဖို႔အတြက္လည္း မွန္ကန္သည့္ အေတြးအေခၚ၊ လုပ္ရပ္၊ အေျမာ္အျမင္တို႔ တည္ရွိေနၾကရမည္ပဲ ျဖစ္ပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေနမွသာလွ်င္ အရာရာကို ေရွ႕ဆက္ေဆာင္႐ြက္၍ ရႏိုင္ပါလိမ့္မည္။