ယခုႏွစ္ပိုင္း တရား႐ံုးေတြမွာ စစ္ေဆးစီရင္ဆဲအမႈေတြ၊ စစ္ေဆးစီရင္ၿပီးတဲ့အမႈေတြနဲ႔ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရတဲ့ျဖစ္စဥ္ေတြရဲ႕ အမႈသြား၊ အမႈလာေတြအရ ယခုေနာက္ပိုင္း ျပည္သူေတြအၾကားမွာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေျပာဆိုလာၾကတဲ့ ဥပေဒ ဆိုင္ရာအေၾကာင္းျခင္းရာတစ္ခု ရွိလာပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦး အေနနဲ႔ မိမိကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ကိစၥပါ။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မိမိအေပၚ သူတစ္ပါးကပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အာဏာပိုင္ အစိုးရဘက္ကပဲျဖစ္ျဖစ္ မွားယြင္းဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ စစ္ေဆးခံရၿပီဆိုရင္ သည္အတြက္ ဘယ္လိုကုစားမႈမ်ိဳးျပန္ရႏိုင္မလဲ၊ သည္လိုနစ္နာမႈေတြ အတြက္ ဘယ္လိုျပန္တာဝန္ယူေပးၾကမလဲ၊ သည္လိုဆိုရင္ မိမိတို႔ကိုယ္စီအေနနဲ႔ ဘယ္လိုကာကြယ္ခုခံပိုင္ခြင့္ရွိၾကသလဲ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လူတိုင္းဟာ ေအာင္ျမင္ခ်င္ၾကတဲ့သူေတြခ်ည္းပါပဲ။ အလုပ္တစ္ခုကို လုပ္ၿပီဆိုကတည္းက ႐ံႈးပါေစဆိုတဲ့စိတ္မ်ိဳးနဲ႔ လုပ္တဲ့သူရယ္လို႔မွ မရွိၾကတာပဲေလ။ မေတာ္တဆ အ႐ံႈးေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ခဲ့ရရင္ေတာင္ ႐ံႈးနိမ့္ျခင္းရဲ႕ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္ရွိဖို႔လိုသလို ဘာ့ေၾကာင့့္႐ံႈးရတာလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္တတ္ဖို႔လည္း လိုပါေသးတယ္။ ၿပီးရင္ အ႐ံႈးကိုအၿပံဳးနဲ႔အႏိုင္ယူတတ္သူျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရမယ္။ အဲဒီ႐ံႈးနိမ့္ျခင္းဆိုတာႀကီးကို ဇြဲနဲ႔ အလဲထိုးပစ္လိုက္ႏိုင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ သင့္အတြက္ မနက္ျဖန္အားလံုးဟာ လွပလာဦးမွာ အေသအခ်ာပါပဲေလ။

“ယဥ္ေက်းမႈေတြ တိုးတိုက္လာသည့္ေခတ္ထဲတြင္ Identity ကို မထိန္းသိမ္းလွ်င္ အရာရာကြယ္ေပ်ာက္ျခင္း၊ လႊမ္းမိုးျခင္းခံရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း Identity ကိစၥကို ေရွ႕တန္းတင္လြန္းလွ်င္လည္း တံတားေဆာက္ရမည့္အစား တံတိုင္းေဆာက္သလိုျဖစ္ၿပီး ပဋိပကၡမ်ားဆီသာ ေနာက္ဆံုးတြင္ဦးတည္ႏိုင္ေပသည္”

အထူးသျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိေသာ အရာထမ္း၊ အမႈထမ္းမ်ားသည္ အဂတိလိုက္စားေနမည္ဆိုလွ်င္ ထိုအစိုးရအဖြဲ႔မ်ားသည္ ျပည္သူမ်ားကို အလုပ္အေကၽြးျပဳႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေခ်။ ျပည္သူအတြက္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးသာျဖစ္ေနေတာ့မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရာထူးႀကီးငယ္မေ႐ြး အဂတိလိုက္စားသူမွန္သမွ်ကို စိစစ္ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ထိေရာက္စြာ အေရးယူသြားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ သို႔မွသာလွ်င္ ေလလြင့္ဘ႑ာ ေငြမ်ားကို ေခၽြတာစုေဆာင္းႏိုင္ၿပီး ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အက်ိဳးရွိစြာ အသံုးျပဳသြားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ အျပစ္ကင္းတဲ့ ဟာသမ်ားကို ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့ၾကတာပဲ။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ က်ားမ၊ ကေလး၊ လူႀကီး စတာေတြကို အေျခခံၿပီး ရယ္စရာေလွာင္ေျပာင္မွ ဟာသေျမာက္ၾကမွာလား။ ျဖစ္ေနက်ပဲမို႔၊ ျဖစ္ခဲ့တာပဲမို႔ ခါတိုင္းလိုပဲ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတဲ့ ပလတ္စတာနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ ႏႈတ္ေတြကို ဆင္ဆာပိတ္လို႔ ဒီအဆင့္မျမင့္တဲ့ ဟာသေတြကို ႏွစ္သက္ၾကည္ရႊင္ သဒၶါေတြ ဝင္ေနၾကဦးမွာလား။

ကခ်င္တိုင္းရင္းသား (ကို) ေအာင္လအန္ဆန္ကဲ့သို႔ အျခားတိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမအသီးသီးထဲတြင္လည္း ကမၻာ့ခ်န္ပီယံ၊ ကမၻာသိ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္မ်ိဳး ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္ အိပ္မက္ႀကီးႀကီးမက္ကာ တစိုက္မတ္မတ္ႀကိဳးပမ္းေနသူမ်ားလည္း မလြဲမေသြရွိေနမည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။

ေျဖ - “လူတစ္ေယာက္က လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ အျပစ္က်ဴးလြန္ရင္ေတာ့ အဲ့ဒါကို “ရာဇဝတ္မႈ” လို႔ေခၚတယ္။ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက လူတစ္ေယာက္အေပၚ အျပစ္က်ဴးလြန္ရင္ေတာ့ “ယဥ္ေက်းမႈ” လို႔ ေခၚတယ္။ နိမ့္က်တဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေၾကာင့္ ...

စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရသည္က ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ စံခ်ိန္မီ အေဝးေျပးလမ္းမ တစ္ခုေတာင္ ရွိမေနတာပဲျဖစ္သည္။ ရွိသည့္လမ္းမႀကီးကို အဆင့္မျမႇင့္ႏိုင္ေတာ့ ယာဥ္မေတာ္တဆမႈေတြ မၾကာခဏျဖစ္။ ေသမင္းတမန္လမ္းမႀကီးလို ရင္တထိတ္ထိတ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာရ။ ဘာ့ေၾကာင့္ အဆင့္မျမႇင့္ ႏိုင္သလဲဆိုသည့္ ေမးခြန္းက်ေတာ့ ဘတ္ဂ်က္မရွိလို႔ဆိုသည့္ အေျဖၾကားရသည္။ တကယ္ေတာ့ လမ္းေတြေကာင္းဖို႔ အဆင့္မီဖို႔ဆိုတာ တာဝန္ယူသူေတြ၏ စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ပဲဆိုင္သည္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၊ အထူးသျဖင့္ အာဏာရ NLD ပါတီ၏ ႏိုင္ငံေရးေျခလွမ္းမ်ားကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူအခ်ိဳ႕ကမူ ႏိုင္ငံေရးပါးမဝေသာသူမ်ား၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္သူမ်ားကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ခန္႔အပ္ထားျခင္းေၾကာင့္ NLD ပါတီအေနႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေထာက္ခံမႈက်ဆင္းျခင္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔လာရႏိုင္သည္ဟုပင္ သတိေပးေဝဖန္ၾကသည္အထိ ရွိလာခဲ့ေပသည္။

ကၽြန္ေတာ့္ အငယ္ဆံုးညီမေလးကို မ်က္လံုးထဲေျပးျမင္မိသည္။ ပန္းကေလးေတြ။ လွလွပပ ေဟာဒီ ကမၻာႀကီးထဲ ပြင့္ေနရမယ့္ ပန္းကေလးေတြ။ ဘယ္လို အေၾကာင္းတရားေတြက ပန္းကေလးေတြအေပၚ က်ေရာက္ခဲ့ရသလဲဆိုတာကို ေတြးေနမိသည္။ ၿပီးေတာ့ ဘီယာပုလင္းထဲကေန ငါးၾကင္းခြက္ထဲ ငွဲ႔ထည့္ၿပီး နာက်င္စရာ အခ်ိဳ႕ကို မ်ိဳခ်ပစ္လိုက္သည္။ ဝက္သား တစ္ဖတ္ေကာက္ျမည္းလိုက္သည္။ ေစာေစာကလို အရသာမေတြ႔လွ။ ပါးစပ္ထဲ ဘယ္လိုမွအရသာ မရွိလွေတာ့။

ပဲခူးတိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးဝင္းသိန္းက ရပ္ေဝးတာဝန္က်သည့္ ဆရာမမ်ားအေနႏွင့္ ဝန္ထမ္းအိမ္ရာ အခက္အခဲရွိပါက ရပ္႐ြာခံလူငယ္မ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ရက္သား ျပဳသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ယင္းသို႔ျပဳပါက ေျပာင္းေ႐ႊ႕ရန္ပင္ မလိုေတာ့ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ရက္ပိုင္းအတြင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ေျပာၾကားခဲ့မႈအေပၚ ရပ္ေဝးတာဝန္က်သည့္ဆရာမမ်ား လံုၿခံဳေရး ပိုမိုထိခိုက္ေစႏိုင္သကဲ့သို႔ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္း ထိခိုက္ေစာ္ကားသျဖင့္ ဆရာအသိုင္းအဝိုင္းက ကန္႔ကြက္ေနၾကသည္။ ထိုသို႔ ေျပာၾကားမႈအေပၚ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမဟုတ္ၾကတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ဘယ္သူကမွ အသံက်ယ္က်ယ္ စကားေျပာေလ့မရွိဘဲ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ေနာက္လိုက္တပည့္အျဖစ္ ခံယူထားတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြက ပတ္ဝန္းက်င္ကသူေတြ ဘာမွမေတြးႏိုင္၊ မစဥ္းစားႏိုင္တဲ့အထိ အသံဗလံေတြ မလိုအပ္ဘဲ လုပ္ေနၾကတာဟာ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အင္မတန္ရွက္ဖို႔ ေကာင္းလြန္းပါတယ္။ ဘုရားေစတီေတြမွာ တရားဘာဝနာအားထုတ္လိုသူေတြ အာ႐ံုစိုက္လို႔ မရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ကို ေဘးကေန စကားတတြတ္တြတ္ေျပာတတ္တဲ့ အေလ့အထကစၿပီး ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ၊ ကိုယ့္ဘာသာ၊ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကိုသာမက ႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကိုပါ ထိခိုက္ေစမယ့္ အသံဗလံေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ အေလးအနက္စဥ္းစားသင့္ၿပီပဲျဖစ္ပါတယ္။

အကန္ေတာ့ခံ ဆရာႀကီး၊ ဆရာမႀကီးမ်ားမွာ မိမိတို႔တပည့္ေဟာင္းမ်ားက လက္အုပ္ခ်ီမိုး ကန္ေတာ့ေနၾကလွ်င္ကို ဝမ္းသာပီတိျဖစ္ေနၾကပါၿပီ။ ကန္ေတာ့ပစၥည္း၊ေငြေၾကး စသည္တို႔ နည္းနည္းမ်ားမ်ား စိတ္မဝင္စားၾကေပ။ မိမိတို႔ သားေျမးတပည့္ေဟာင္း မ်ားႏွင့္ တစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ဆံုေတြ႔ကာ အကန္ေတာ့ခံေနရျခင္းကိုက အေက်နပ္ႀကီး ေက်နပ္ေနၾကပါလိမ့္မည္။ မိမိတို႔ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ဆရာ၊ ဆရာမအခ်င္းခ်င္း ျပန္လည္ဆံုစည္းကာ ေရွးျဖစ္ေဟာင္းေအာက္ေမ့ ဖြယ္တို႔ကို မေမာႏိုင္၊ မပန္းႏိုင္ျပန္ေျပာင္းေျပာဆိုေနရျခင္းကိုက ျပည့္စံုလွၿပီ ျဖစ္ပါသည္။

စာေပဖန္တီးသူမ်ားသည္ နာမည္ႀကီးရန္၊ လူသိမ်ားရန္၊ ေငြရရန္အတြက္သာ ဦးတည္၍ဖန္တီးပါက ထိုစာေပသည္ တန္ဖိုးမဲ့ေနမည္သာျဖစ္သည္။ စာေပအႏုပညာဖန္တီးမည့္သူတို႔အတြက္ ဆရာေဇယ်က လူ႔ဘဝကိုေကာင္းေအာင္မဖန္တီးႏိုင္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တာဝန္မကင္းေခ်။ ကိုယ့္တာဝန္ကိုယ္မသိ၊ ေရးရလွ်င္ၿပီးေရာ၊ ပိုက္ဆံရ လွ်င္ၿပီးေရာ၊ နာမည္ႀကီးလွ်င္ၿပီးေရာ၊ တာဝန္ကင္း သေဘာထားၾကလွ်င္ လက္ထဲကကေလာင္ကေလးကို လမ္းေဘးကအမိႈက္ပံုထဲ ပစ္ထည့္၍ ေဈးေတာင္းေခါင္း႐ြက္၊ မုန္႔ဟင္းခါးတစ္ထမ္းႏွင့္၊ လမ္းတကာလည္၍ ေရာင္းျခင္းက ပို၍သင့္ျမတ္ေပလိမ့္မည္ဟူ၍ စာေပဖန္တီးမည့္သူမ်ား သတိထားရမည့္အရာကို အသိေပးသြားျခင္းျဖစ္သည္။

တစ္ဖက္ကၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ရန္ကုန္သည္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားအမ်ားစုအတြက္ စီးပြားေရးႏွင့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းသာမက အျခားအသိပညာႏွင့္အတတ္ပညာဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းအေပါဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္ရာ ရန္ကုန္ကို မွီခိုအားထားၿပီး အနယ္နယ္အရပ္ရပ္မွ လာေရာက္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ၾကသူ ျပည္သူေျမာက္ျမားစြာရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။