မည္သည့္စစ္ပြဲမဆို၊ မည္သည့္ဘက္က စတင္သည့္ စစ္ပြဲမဆို နစ္နာၾကသည္မွာ လက္ေတြ႔တိုက္ပြဲဝင္ေနၾကသည့္ ႏွစ္ဖက္စစ္သည္မ်ားႏွင့္ ေျမစာပင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ျဖစ္သည္။

“ဒီေ႐ႊႀတိဂံၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားဝိုင္းကေန ၂၀၂၀ အမီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏိုင္ဘူးလို႔ လံုးလံုးလ်ားလ်ားယူဆသြားမွာရယ္၊ အဲဒီလိုမရတာဟာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္၊ ဘယ္အဖြဲ႔ေၾကာင့္ဆိုတဲ့ အျပစ္ပံုခ်ဆံုးျဖတ္လိုက္မွာရယ္၊ ပရိသတ္ရဲ႕ရင္ထဲစြဲပါသြားမွာကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အထူးစိုးရိမ္မိပါတယ္”

ျပည္ေထာင္စုသားအားလံုးကို ဗလငါးတန္ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေစၿပီး ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးကို ကမၻာနဲ႔ ရင္ေပါင္တန္းလိုက္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးမယ့္သူဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ ပင္လံုသူရဲေကာင္းေတြမွာ ရွိရမယ့္ အရည္အခ်င္းေတြပဲေပါ့ဗ်ာ”

ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ မွန္ကန္၊ ျပတ္သားသည့္ အမိန္႔၊ ၫႊန္ၾကားခ်က္တို႔ေၾကာင့္ အႏိုင္ရရန္ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္မရွိေသာ တိုက္ပြဲမ်ိဳးကို အႏိုင္ရရွိသြားေစႏိုင္ေၾကာင္း ဘုရင့္ေနာင္ ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာ၏ နာမည္ေက်ာ္ ေနာင္႐ိုးတိုက္ပြဲက အေကာင္းဆံုး ဥပမာျဖစ္သည္။

ကမၻာႀကီးက တ႐ုတ္တို႔ကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္လိမ့္မည္ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တ႐ုတ္ျပည္၏ အျပဳအမူကို ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း တ႐ုတ္တို႔၏ေအာင္ျမင္မႈမွာ အံ့မခန္းရွိလွသျဖင့္ ကမၻာႀကီးကို တ႐ုတ္တို႔က ေျပာင္းလဲလိုက္သည္ဟု ဆိုရမလို ျဖစ္ေနပါသည္။ အေမရိကန္တို႔ နားလည္သလို “ကမၻာႀကီး ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္သည္” ဆိုသည္မွာလည္း ေျပာင္းလဲခဲ့ရပါသည္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ လထဲမွာပဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဘိုကေလးေဈး (အထက္) လမ္းမွာ ျပဳလုပ္သြားတဲ့ စင္ကာပူပြဲေတာ္ ၂၀၁၈ (Singapore Festival 2018) ကို ေရာက္ခဲ့တဲ့အခါ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြက သင္ယူတတ္ေျမာက္မႈ လြယ္တာကို ေတြ႔ရပါ တယ္။ ေရာင္းခ်တဲ့ဆိုင္တိုင္းလိုလို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖံုးအုပ္ေရာင္းတယ္၊ လက္အိတ္သံုးတယ္၊ က်သင့္ေငြေပးတဲ့အခါ အစားအေသာက္ျပင္တဲ့သူက ေငြကိုမကိုင္ဘူး၊ အျခားတစ္ေယာက္က ကိုင္တယ္။ ကမ္းနားလမ္း ညေဈးမွာ မိႈတက္ေနတဲ့ပိုက္ဆံေတြ ေရတြက္ကိုင္တြယ္လိုက္ အသုပ္နယ္လိုက္၊ တုတ္ထိုးလွီးလိုက္ လုပ္ေနတာေတြနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္မိတယ္။

“ကမၻာႀကီးကို သို႔မဟုတ္ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ လူတိုင္းေတြးေနၾကေသာ္လည္း မိမိကိုယ္ကိုယ္ ေျပာင္းလဲရန္မူ မည္သူမွ် မစဥ္းစားၾက”

အၾကည့္ရအဆိုးဆံုးကေတာ့ နံပါတ္ျပား မတပ္ရေသးတဲ့အတြက္ အေရာင္းျပခန္းနဲ႔ က.ည.န႐ံုး အသြားခရီးကိုသာ ေမာင္းခြင့္ျပဳထားတဲ့ ကားေတြေနရာ အႏွံ႔မွာ အဆီးအတားမရွိ ဥဒဟို ေမာင္းေနတာပဲ။ ညပိုင္းဆို ပိုေတာင္မ်ားေသးတယ္။ အဲဒီကားေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ လုပ္သြားရင္၊ လူတိုက္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားရင္ ဘာမွစံုစမ္းေထာက္လွမ္းလို႔ မရဘဲ ခံရသူေတြသာ ကိုယ္က်ိဳးနည္းမယ္။

ဆင္းရဲက်ပ္တည္းမႈ၊ ပညာနည္းပါးမႈ၊ မလံုၿခံဳတဲ့ဘဝေတြမွာ ေနထိုင္ရမႈေတြဟာ လူကုန္ကူးခံရမႈကို အလြန္လြယ္ကူေနေစပါတယ္။ စိတ္ဓာတ္ ခိုင္က်ည္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေကာင္းေတြေတာင္မွ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေၾကာ္ျငာေတြေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ယိုင္လဲသြားႏိုင္ပါတယ္။

အႀကံတူ၊ ဉာဏ္တူ၊ ရည္႐ြယ္ခ်က္တူ၊ ဦးတည္ခ်က္ခ်င္းတူ၊ အတူတူခ်င္းဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္လူက သာရပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ့္ေရွ႕ကလူေတြထက္ သာေအာင္ႀကိဳးစားၿပီးရင္ ကိုယ့္ေနာက္ကလူေတြကိုလည္း ကိုယ့္ထက္သာခဲ့ႏိုင္ေအာင္ လမ္းစေတြ ပ်ိဳးေပးထားခဲ့ရပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္က သာခဲ့ၿပီးၿပီမို႔ က်န္တဲ့သူေတြ ဘယ္လိုေနရစ္ခဲ့ ေနရစ္ခဲ့ဆိုတာမ်ိဳးလည္း လုပ္ဖို႔ မသင့္ပါဘူး။ သူတို႔ေတြ ကိုယ့္ထက္သာေအာင္ လမ္းစျပေပးထားခဲ့ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Corruption Free ကို ေဒသအလိုက္မဟုတ္ဘဲ ဌာနအလိုက္ေဆာင္႐ြက္ေစခ်င္ပါသည္။ ဌာနတိုင္းတြင္ ဌာနစိတ္၊ ဌာနစု၊ ဌာနခြဲ၊ ဌာနႀကီးမ်ား စသည္ျဖင့္ ရွိၾကပါသည္။ ပထမဦးစြာ ဌာနစု၊ ဌာနစိတ္အလိုက္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမရွိေၾကာင္း၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကင္းရွင္းေၾကာင္း ဌာနစုမွဴး၊ ဌာနစိတ္မွဴးမ်ားက တာဝန္ခံရပါမည္။ ထို႔ေနာက္ ဌာနခြဲမွဴး၊ ဌာနမွဴး စသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္တာဝန္ခံၾကလွ်င္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား။ ဝန္ထမ္းဦးေရ ငါးေယာက္၊ ဆယ္ေယာက္ စသည္ရွိေသာ အစုအဖြဲ႔အေသးေလးမ်ားကိုပင္ တာဝန္မယူ၊ တာဝန္မခံႏိုင္လွ်င္ ယင္းအစုအဖြဲ႔အတြင္း လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ရွိေနသည္မွာ ေသခ်ာၿပီျဖစ္သည္။

စီးပြားေရးက်ေနသည္ဟု ေျပာေနၾကသူအမ်ားစုမွာ ျပည္တြင္းတြင္ လုပ္ငန္း ထူေထာင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသူအမ်ားစုျဖစ္ၿပီး စီးပြားေရးတက္ေနသည္ဟု ဆိုသူမ်ားမွာ ႏိုင္ငံလံုးခ်ီ စီးပြားေရးတစ္ခုလံုးကို စာရင္းဇယားျဖင့္ၾကည့္၍ ေျပာဆိုေနၾကသည့္ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ေသာ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ေခ်းေငြမ်ားနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္းေတြ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိ၊ မရွိကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွျဖစ္ေစ၊ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီမ်ားမွျဖစ္ေစ စစ္ေဆးၾကပ္မတ္သင့္ပါတယ္။ ဒီလိုစစ္ေဆးၾကပ္မတ္ျခင္းဟာ မည္သူ႔ကိုသာေစ၊ မည္သူ႔ ကိုနာေစဆိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္မဟုတ္ဘဲ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ရည္႐ြယ္လိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ည္သည့္လုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္မဆို လက္ေတြ႔မပါေသာ သေဘာတရားခ်ည္းသက္သက္၊ သေဘာတရားမပါေသာ လက္ေတြ႔ခ်ည္းသက္သက္ သီးျခားသြား၍မရဘဲ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္အလိုက္ မူလကရွိေနေသာ ေရခံ၊ ေျမခံ အေၾကာင္းတရားမ်ားကို အေျခခံ၍ သေဘာတရားႏွင့္ လက္ေတြ႔အခ်ိဳးက်က် ေပါင္းစပ္ရသည္

ဆရာဆိုတာ စာသင္ေပးေန ႐ံုနဲ႔မၿပီး၊ ေက်ာင္းမွာ စာသင္ေပးေနေပမယ့္ ပညာေရးစိတ္ပညာ (Educational Psychology) နဲ႔ ကေလးစိတ္ပညာ (Child Psychology) ကို နားလည္ဖို႔ေတာ့ လိုတာေပါ့။ ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ကို စိတ္ထဲရွိသေလာက္ ႀကံဳသလိုက်သလို အျပစ္ေတြေပးၿပီး ဆံုးမလိုက္ေတာ့ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာေတြ ေရာက္ကုန္ေတာ့တာေပါ့။