ေျပာလြန္းမက ေျပာေတာ့မွပဲ ကိုယ့္အလွည့္ ေရာက္ေတာ့တယ္။ နာရီကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ မြန္းလြဲ ၁ နာရီ ခြဲေနၿပီ။ ေထာက္ခံစာေတြ ပါလားလို႔ ေမးလို႔ ထုတ္ျပလိုက္ေတာ့ အခုပါလာတဲ့ ေထာက္ခံစာေတြနဲ႔ မရျပန္ဘူးတဲ့ေလ။ မရဘူးသာ ေျပာတယ္ မေန႔က သူတို႔႐ုံးက အရပ္ဝတ္နဲ႔ ဝန္ထမ္းက ေရးေပးတဲ့အတိုင္း လုပ္လာတာလို႔ ေျပာေပမယ့္ လက္မခံဘူးတဲ့ေလ။

ထိုအေရးအခင္းကို BIA က အေနာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္႐ုံး ဖြင့္ထိန္းသိမ္းခဲ့ရၿပီး ေဒသခံ ရခိုင္၊ ဒိုင္းနက္၊ သက္၊ ၿမဳိႏွင့္ ဟိႏၵဴလူမ်ဳိးမ်ားမွာ ထိုစဥ္ကတည္းက စိုးရိမ္စိတ္မ်ားျဖင့္ က်ီးလန္႔စာစားေနခဲ့ရသည္။ ျပည္မမွ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကလည္း ၎တို႔အေရးကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားခဲ့ၾကသည္ဟု ထင္ျမင္စိတ္ဓာတ္ခံ ရွိခဲ့ၾကသည္ ဆိုသည္။

ကုလသမဂၢရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြထဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ခိုးဝင္ေနတဲ့လူေတြကို ျပန္လက္ခံဖို႔နဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ ေပးတာကို လက္ခံေစဖို႔ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒီလူေတြကို ျပန္လက္ခံရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကလူေတြ ျမန္မာျပည္ကို ထပ္ၿပီးခိုးဝင္ၾကမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္စိတ္ဟာ တာဝန္ရွိသူေတြ အပါအဝင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ရွိေနပါတယ္။

... ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွာ ပဋိပကၡေတြ သိပ္သည္းျပင္းထန္ေသာ ႏိုင္ငံအတြက္ အာ႐ံုစိုက္စရာေတြက မ်ားလြန္းေနပါသည္။ သို႔အတြက္ေၾကာင့္ တိုင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ား အေနႏွင့္ ဆင္းရဲတြင္းမွ တက္လွမ္းႏိုင္ေရးအတြက္ ရွိရင္းစြဲအားထုတ္မႈထက္ပိုေသာ အားထုတ္မႈမ်ိဳး လိုအပ္ပါလိမ့္မည္။

စကားတစ္ခြန္းမွား႐ံုႏွင့္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးကအစ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အခန္းက႑မ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္သလို အခန္႔မသင့္လွ်င္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း စစ္မက္ႀကီးမ်ားပင္ ထျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေပသည္

ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆံုးသံုးသပ္ရလွ်င္ လိုင္စင္မဲ့ ဝယ္စီးသူမွာလည္း တာဝန္ရွိသည္။ ထို႔အတူ လိုင္စင္မဲ့မ်ား အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္လာျခင္း၊ ဝင္ေရာက္လာေအာင္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ဖန္တီးေပးျခင္း၊ ဥပေဒကို ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အေလွ်ာ့အတင္း လုပ္ကာ စီမံျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရမွာလည္း တာဝန္ရွိသည္။

အေျခအေနတစ္ရပ္တြင္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လူအားလံုးကို ကာကြယ္ရမည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္တိုင္ လူမ်ား၏ ရန္သူျဖစ္သြားတတ္သည္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။ အျခားတစ္ဖက္တြင္လည္း ျမင္ျမင္ရာ လက္ညႇိဳးထိုးကာ ဂ်ီႏိုဆိုက္ဟု ေအာ္ေနသည့္သူမ်ား၏ ေစတနာအရင္းခံကို ေစ့ငုၾကည့္ဖို႔လိုပါသည္။

ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ ထင္ျမင္လြဲမွားမႈ၊ သတင္းမွားမ်ား ရရွိေနမႈကို မွန္ကန္တည့္မတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္၍ရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအေပၚ ေနာက္ထပ္ ထင္ျမင္လြဲမွားမႈမ်ား မျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အာဏာပိုင္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားခ်ည္းသက္သက္မွ်မကဘဲ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီကလည္း တာဝန္သိစိတ္၊ စစ္မွန္ေသာ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္ျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းပံ့ပိုးၾကရမည့္အေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုရင္း

အျခားႏိုင္ငံမ်ားက မိမိႏိုင္ငံ လံုၿခံဳေရးအတြက္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးက်ည္မ်ား၊ အဏုျမဴဗံုးမ်ား ထုတ္လုပ္ရန္ ႀကိဳးစားေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က မိမိနယ္စပ္ေဒသ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ေက်း႐ြာမ်ား ျပင္ဆင္ဖြဲ႔စည္းရန္ႏွင့္ ၿခံစည္း႐ိုး ခတ္ဖို႔ေတာ့ ႀကိဳးစားသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆပါသည္။

ျပည္တြင္းရွိ ျပည္သူအမ်ားစုရဲ႕ အျမင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူသုံးအမ်ားဆုံးျဖစ္တဲ့ ဆိုရွယ္မီဒီယာ Facebook User ေတြရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြဟာ ႏွစ္ဖက္စလုံးရဲ႕အေျခအေနကို မွ်တစြာ ေဖာ္ျပတာမလုပ္ပဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဘက္ကခ်ည္း တစ္ဖက္သတ္ ဘက္လိုက္ေဖာ္ျပေနတယ္။ တကယ္အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္သူက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကိုယ္စားျပဳ ARSA (Arakan Rohingya Salvation Army) ျဖစ္ၿပီး ခံရသူေတြက ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါကိုမေျပာပဲ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ထိခိုက္တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အေၾကာင္းပဲ ေျပာေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘက္လိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ဆန္႔က်င္ရမယ္ဆိုတဲ့အထိ ျဖစ္လာေနပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မည္မွ် အတိုင္းအတာအထိ ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ႀကီးမားၿပီး သူမတူေအာင္ ထက္ျမက္သည့္ အရည္အခ်င္းမ်ိဳး မည္မွ်အတိုင္းအတာအထိ ရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကိုလည္း အဆိုပါမိန္႔ခြန္းႏွင့္အတူ သူမ၏ အစိုးရဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္ အလုပ္မ်ားက မွတ္ေက်ာက္ တင္လိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုရင္း

တိုင္းျပည္၏ ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား၏ အလွဴေငြမ်ားကို ယိုေပါက္မရွိေအာင္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေဆာင္႐ြက္ၾကၿပီး ၿခံစည္း႐ိုးခတ္ၿပီး႐ံုျဖင့္လည္း မၿပီးေသးဘဲ ႏိုင္ငံတကာမွ နည္းပညာမ်ားကို အကူအညီရယူၿပီး CCTV ကင္မရာမ်ား တပ္ဆင္ ေစာင့္ၾကည့္ရန္အထိ လုပ္ႏိုင္လွ်င္ေကာင္းသည္။

ယခုလို ထိလြယ္ရွလြယ္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးမ်ိဳး၊ အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရး ေဟာေျပာမႈ၊ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ပိုမိုအမုန္းပြားေစေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားအတြက္မူ အစိုးရဘက္က ထိေရာက္ေသာ အေရးယူမႈ မေတြ႔ရသလို Hate Speech ဆိုင္ရာ သီးျခားဥပေဒ ျပ႒ာန္းထားမႈမ်ိဳးလည္း မေတြ႔ရေသးပါ။

ပႆနာျဖစ္ေနသည့္ နယ္ေျမေဒသထဲသို႔ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္မွ်တမႈ ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ရေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (ဥပမာ- International Crisis Group လိုအဖြဲ႔မ်ိဳး) ဝင္ေရာက္ခြင့္ မရရွိျခင္းသည္ ျပင္ပကမၻာတြင္လိုသလို တစ္ဖက္ ေစာင္းနင္း သတင္းတင္ဆက္ေရးသားမႈ ေျမာက္ျမားစြာ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဖန္တီးေပးရာ ေရာက္သလို သတင္းမွားမ်ားအား သတင္းမွန္ျဖစ္ေအာင္ အေကာက္ႀကံႏိုင္သည့္ အေျခအေန မ်ားစြာကိုလည္း ဖန္တီးႏိုင္သည္ကို သတိျပဳမိေပလိမ့္မည္

သူတို႔ဟာ သူတို႔လုပ္တဲ့ အလုပ္ခ်ိန္မွာ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါ ႏွစ္ျမႇဳပ္ၿပီး လုပ္တတ္ၾက႐ံုသက္သက္ပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ တိုးတက္မႈ စတာေတြနဲ႔ ျမန္မာ့ ဂုဏ္ျမႇင့္တင္ခ်င္ပါတယ္ ဆိုတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔လည္း ကိုယ့္အလုပ္မွာ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ထိ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါႏွစ္ျမႇဳပ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကမလဲဆိုတာ သတိထား ဆင္ျခင္မိေစဖို႔ ယခုအယ္ဒီတာ့စကားကို ေရးသားလိုက္ရျခင္း