လူတွေက မိမိနဲ့အလုပ်တွဲလုပ်ဖို့ မိမိတို့ရဲ့ စနစ်တကျဖန်တီးတည် ဆောက်ထားတဲ့အရာတွေကို လက်ဆင့်ကမ်းဖို့ဆိုတာကျတော့ ကျွမ်းကျင် တာနဲ့တင် မရတော့ဘူး။ ကျွမ်းကျင်သူထဲကမှ ထူးချွန်သူကို လိုချင်ကြ တာ။ ကျွမ်းကျင်တိုင်း မထူးချွန်ဘူးဗျ။ ကိုယ်တာဝန်ယူရမယ့်အပိုင်းကို ဘယ်လိုရလဒ်မျိုးထွက်မှ ကိုယ့်တန်ဖိုးတက်မယ်ဆိုတာ ကြိုတင်တွက်ဆ တတ်ပြီး၊ တွက်ဆထားတဲ့ရလဒ်အတွက် အမှားအယွင်းနည်းနည်းနဲ့ပြီး မြောက်ဖို့ ကိုယ့်အတွေး၊ ကိုယ့်အကြံနဲ့ ပေါင်းစပ်ဖန်တီးနိုင်သူဖြစ်ပါမှ ထူးချွန်တယ်လို့ ဆိုရပါလိမ့်မယ်။ ထူးချွန်သူဆိုတာ ထူးခြားတဲ့ရလဒ်ကောင်း တွေကို ယူဆောင်လာဖို့ အားလုံးက မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်။

ယတြာချေမှဖြစ်တော့မည်။ ကြံစည် သမျှပျက်ခဲ့ရသည်။ ခိုစားကျွေး ယတြာလုပ်ဖို့ကလည်း ရန်ကုန်မှာ ခိုတွေမရှိတော့ချေ။ စည်ပင်က ခိုစာကျွေး ရင်ထောင်ချမည်။ ခိုစာရောင်းရင် ထောင်ကျမည်ဟု ပြောထားသောကြောင့် ရန်ကုန်ကခိုတွေ တောပြောင်းကုန်သည်။

ကလေးတွေရဲ့ မွေးစအချိန်ကစပြီး သူတို့ရဲ့နီးစပ်ရာ ဝန်းကျင်အသိုင်း အဝိုင်းတွေဟာ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ “နေအိမ်တိုင်းသည် တက္ကသိုလ်များဖြစ်ကြ၍ မိဘများသည် သင်ကြားသူ ဆရာများဖြစ်ကြလေသည်”ဆိုတဲ့ မဟတ္တမဂန္ဒီရဲ့ အဆိုအမိန့်အတိုင်း မိဘများအနေနဲ့ ကလေးငယ်လေးတွေကို ကောင်းမွန်တဲ့နမူနာလေးတွေ ချပြနိုင်ဖို့၊ မှန်ကန်တဲ့နည်းလမ်းကောင်းတွေ ညွှန်ပြပေးနိုင်ဖို့ အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ သူတို့လေးတွေမှာ ငယ်ရွယ် တဲ့အချိန်ကတည်းက ကောင်းမွန်တဲ့ အလေ့အကျင့်ကောင်းလေးတွေ၊ အလေ့အထကောင်းလေးတွေ စွဲမြဲသွားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ လူတစ်ယောက် ဟာ သူ့ရဲ့ အပြုအမူတွေကနေတစ်ဆင့် အလေ့အထဖြစ်လာရပါတယ်။ အလေ့အထကနေတစ်ဆင့် စာရိတ္တဖြစ်လာရပါတယ်။ စာရိတ္တဆိုတာ အဲဒီလူရဲ့တန်ဖိုးလည်းဖြစ်ပါတယ်။

ဒါဟာ အများမြင်သာထင်သာရှိတဲ့ ဖားကန့်ဒေသတစ်ခုကိုသာ ဥပမာအနေနဲ့ ပြောနေကြရတာဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံအတွင်းမှာ အခြားအခြားသော နေရာဒေသများစွာမှာလည်း ဒီလိုအဖြစ်တွေနဲ့ ယနေ့ လက်ရှိမှာ ရင်ဆိုင်နေကြရတာပါ။ နိုင်ငံရဲ့အနောက်ဘက်အခြမ်းကို ကြည့်ရင်လည်း ယနေ့ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ ရခိုင်ဒေသမြောက်ပိုင်းရဲ့ ပဋိပက္ခဖြစ် စဉ်နောက်ကွယ်က အကြောင်းတရားကို ရှာဖွေကြည့်လိုက်ရင်လည်း ရခိုင်ဒေသက အလျှံပယ်ထွက်ရှိတဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့တွေကြောင့်လည်း အကြမ်းဖျင်းဆိုလို့ရနိုင်သလို

ဖားကန့်ဒေသတွင် မြေပြိုမှုကြောင့် လူ ၂၀၀ နီးပါး သေဆုံးသွားသည့် ဖြစ်ရပ်ကြီး ပေါ်ပေါက်လာပြီးနောက် ကျောက်မျက်အပါအဝင် သယံဇာတများ ရှာဖွေသည့် အလုပ်နှင့်ပတ်သက်၍ ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် တွေ့မြင်လာရပါသည်။ စားဝတ်နေရေးကျပ်တည်း၍၊ စီမံခန့်ခွဲမှုညံ့ဖျင်း၍၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးသွား၍ စသည်ဖြင့်။

သည်မျက်နှာဖုံးတွေ ဘယ်အချိန်မှာ ခွာချကြမလဲ။ မသိနိုင်သေးပါ။ ကပ်ဘေးကာလက နှစ်ချီကြာနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ကာကွယ်ဆေး မဖော် စပ်နိုင်သေး။ ကာကွယ်ဆေး မဖော်စပ်နိုင်သေးသရွေ့ မျက်နှာဖုံးတွေ တပ် ထားကြရဦးမည်။ လူတွေအားလုံး ခပ်ခွာခွာ နေထိုင်သွားလာကြရဦးမည်။ သမိုင်းတစ်လျှောက် ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေ မတက်ရောက်သည့် ကုလ အထွေထွေညီလာခံကြီး ကျင်းပရတော့မည်။ Virtual World အတု အယောင်ကမ္ဘာထဲမှာ လူတွေ တွေ့ဆုံကြ၊ ကုန်သွယ်ကြ၊ ပေါင်းသင်း ဆက်ဆံကြ၊ ကွန်ပျူတာမျက်နှာပြင်ပေါ်မှာ ရယ်မောကြ။ ကွန်ပျူတာ ခလုတ် ပိတ်၊ မီးမှိတ်သွားချိန်မှာတော့ ...

“ဖားကန့်မှာ မြေပြိုတယ်၊ လူသေတယ်”ဟု ကျွန်တော်တို့သတင်းစာတိုက်၏ သတင်းခန်းထဲတွင် ပြောဆိုနေသံများ စကြားခဲ့စဉ်က ထိုမျှလောက် ဝမ်းနည်းစရာကောင်းသည့်သတင်းမျိုးကြီး ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု မထင်ခဲ့မိပေ။ ဖားကန့်ဘက်က ကျောက်စိမ်းလုပ်ကွက်အသီးသီးမှာ ကျောက်စိမ်းရှာသူတွေ၊ မြေစာပုံကြီးများတွင် ရေမဆေးကျောက်ရှာသူတွေ မြေပြို၍ဖြစ်ဖြစ်၊ အခြားမတော်တဆမှုကြောင့်ဖြစ်ဖြစ် ထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေရှိသည်ဆိုသောသတင်းတွေကို မကြာခဏဆိုသလို ကြားခဲ့ဖူးပါသည်။

ဒီလိုမျိုးလူကြီးတွေ၏ အမြော်အမြင်လေးကို မောင်ဗြိ ကျေးဇူးတင်မိသော်လည်း စိုးရိမ်မိသည့် တစ်ချက်တော့ရှိသည်။ အခု ခေတ်စားနေသည့် လှေစီးဒုက္ခသည်များ လှေကိုယ်စီစီးပြီး ရေပြင်ကျယ် မြို့လယ်ကောင်ကြီးကို ဖြတ်ကျော်ကာ မြို့တော်ခန်းမ ရှေ့သို့ဆိုက်ရောက်လာလျှင်တော့ ရှော့နည်းနည်း ရှိနိုင်၏။ နဂိုကတည်းကမှ ရန်ကုန်တွင် ရေထဲမျော နေသည့် မြန်မာဘတ်စ်ကားစီးဒုက္ခသည်များက ကြပ်ညပ်နေရသည့်အထဲ လှေစီးသည့် သင်းတို့တွေပါ ထပ်ရောက်လာလျှင်ဖြင့် အားလုံးရှုပ်ကုန်တော့ မည်။ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် မောင်ဗြိက အကောင်းမြင်သော် လည်း မြို့တော်သူ၊ မြို့တော်သားအပေါင်းကတော့ မိုးရွာတိုင်း ရေကြီးသည်ကို စိတ်ညစ်ကြမှာတော့သေချာသည်။

သတိုးသီရိသုဓမ္မဘွဲ့ရ မြန်မာ့အလင်းဦးတင်က ၄.၄.၁၉၄၃ မှ ၃.၁၀.၁၉၇၈ အထိ ရိပ်သာကြီးကို လက်ဆင့်ကမ်းကာ ဆောင် ရွက်ပေးခဲ့ပါသည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးပြီးဆုံးသောအခါ ရန်ကုန်မြို့ကြီးတွင် လူအများပြန်လည်စည်ကားလာသောအခါ သင်္ဃန်းကျွန်းရှိ နှင်းဆီကုန်းလူအိုရုံကို ဗဟန်းမြို့နယ်၊ ကမ္ဘာအေးစေတီလမ်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့သည်။ သို့နှင့် ယခုအခါတွင် ထင်ရှားကျော်ကြားလှသော နှင်းဆီကုန်းဘိုးဘွားရိပ်သာကြီးအဖြစ်သို့ တိုးချဲ့ကာအောင်မြင်စွာ ခရီးဆက်နိုင်ခဲ့တော့သည်။

ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းဆိုတာ တကယ်တမ်းပြောရရင် အများပြည်သူပိုင်တဲ့ အများပိုင်လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးမဟုတ်လားဗျ။ ဘယ်သူ သုံးသုံး၊ ဘယ်ပါတီကသုံးသုံး အသုံးပြုခွင့်ရှိတယ်ဆိုတာ ပြောနေစရာတောင် လိုမယ်မထင်ဘူး ကိုရန်ပိုင်ရ။ ခုကျအသုံးပြုခွင့် ပိတ်ပင်တာကိုပါမကဘူး အသုံးပြုရင် ဗိုလ်ချုပ်ကိုပါ ဒီကနေ့နိုင်ငံရေးဇာတ်သွင်းပြီး ခြိမ်းခြောက်သလိုလိုနဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေပါလုပ်လာတာက နိုင်ငံရေးပါရာဇိက ကံကျတယ်လို့ ပြောရမယ်ထင်တယ်။ ခုတော့ သမီးအရင်းဖြစ်သူ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင်ဖခင်ဖြစ်သူဓာတ်ပုံ အသုံးပြုခွင့် မူပိုင်ခွင့် ရရှိသူတစ်ဦးကိုတောင် အသုံးမပြုပါနဲ့လို့ သတိပေးလိုက်သလိုလုပ်ပြီး တရားသူကြီးနေရာက ဆုံးဖြတ်နေတာက အမှန်တရားနဲ့ ဆန့်ကျင်နေတယ်လို့ မြင်မိတယ်ဗျ။

ကချင်ပြည်နယ် ဖားကန့်ဒေသတွင် မြေစာပုံပြိုကျမှုကြောင့် ရေမဆေးကျောက်ရှာသူ ရာနှင့်ချီ၍ ယနေ့နံနက်က သေဆုံးသွားသည့်သတင်းကြားရသည့်အတွက် The Voice Daily သတင်းစာအနေနှင့်လွန်စွာဝမ်းနည်းကြေကွဲမိပါကြောင်း ဦးစွာဖော်ပြလိုပါသည်။ ယင်းသတင်းကိုကြားရသော မြန်မာနိုင်ငံနေရာအနှံ့အပြားမှ ပြည်သူများသည်လည်း သေချာပေါက် စိတ်မကောင်းဖြစ်၊ ဝမ်းနည်းကြေကွဲကြမည်မှာ သေချာပါသည်။

ဒါ့အပြင် ပထမဦးဆုံးအကြိမ်မဲပေးမယ့်လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ခံစားမှု၊ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံအပေါ်မှာထားတဲ့ နိုင်ငံရေး မျှော်လင့်ချက် ယုံကြည်ချက်က ဘာတွေလဲ၊ အမှန်တကယ်မဲပေးတော့မယ်ဆိုတဲ့အခါ ပါတီတွေအနေနဲ့ လှည့်လည်ပြီး ရွေးကောက်ပွဲစည်းရုံးရေး အောင်နိုင်ရေးလုပ်ကြတဲ့အခါ သူတို့ကြုံလာရမယ့် စိန်ခေါ်မှုတွေက ဘာတွေလဲ ၊ ပြည်သူတွေဘက်ကရော ဆန္ဒမဲပေဖို့ ဘာတွေအခက်အခဲရှိကြမလဲ ...

လူမှန်၊ နေရာမှန်ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ သုံးစွဲပြောဆိုခဲ့ကြတာ ဆယ်စုနှစ်လေးငါးဆယ် မကတော့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံရဲ့ နေရာအတော်များများမှာ လူမှန်၊ နေရာမှန်မဖြစ်သေးဘူးဆိုတာ အားလုံးအသိပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါဘာကြောင့်လဲဆိုရင် လူတွေကို အကဲခတ်၊ ရွေးချယ်၊ တာဝန်ပေးအပ်ရမယ့်နေရာတွေမှာ ရောက်ရှိနေတဲ့သူတွေ ကိုယ်တိုင်က လူတွေကို မှန်မှန်ကန်ကန် အကဲမခတ်နိုင်သေးတာရယ် အဂတိ တရားလိုက်စားမှုတွေ မကင်းနိုင်ကြတဲ့အတွက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

ခက်တာက လူရဲ့လောဘတွေဆိုတာ ဘယ်တော့မှမပြည့်တတ်ကြပါဘူး။ ရပြီးရင်း ရချင်ကြပါတယ်။ ချမ်းသာပြီးရင်း ချမ်းသာချင်ကြပါတယ်။ ဂုဏ်ရှိပြီးရင်း ရှိချင်ကြပါတယ်။ အာဏာရပြီးရင်း ရချင်ကြပါတယ်။ လောဘတွေနောက်မှာ ဒေါသတွေ၊ မောဟတွေ ဆင့်ကာ ဆင့်ကာ ပါလာလိမ့်မယ်။ ဒါကြောင့်လည်း မြတ်စွာဘုရားက အတိတ္တော လောကော လို့ဟောကြားတော်မူခဲ့တာပါ။ လောကသားများဟာ ဘယ်တော့မှ တင်းတိမ်မသွားဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ လောဘ၊ ဒေါသ၊ မောဟ တရားတွေ ဖုံးလွှမ်းမှု များလာရင် ပညာတွေ၊ အသိတရားတွေ၊ ဆင်ခြင်နိုင်စွမ်းတွေလည်း လျော့ပါး ပျောက်ကွယ်လာတတ်ကြပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှတော့ ကောင်းသော အတွေး၊ ကောင်းသောအကြံ၊ ကောင်းသောအပြော၊ ကောင်းသော အလုပ် ဆိုတာထက် မကောင်းတဲ့ဘက်ကိုပဲ ဦးတည်ကြတော့မှာပါ။ အဲဒီလို သူ့ဘက်ကိုယ့်ဘက် မကောင်းတဲ့ဘက် ဦးတည်လာကြမယ်ဆိုရင် ရလဒ်ကတော့ သေချာပါတယ် ပျက်စီးခြင်းပါပဲ။

မရောက်သေးတဲ့အနာဂတ်ဆီက မမြင်ရတဲ့ကံကြမ္မာဆိုတဲ့ ပန်းချီ ကားချပ်တစ်ချပ်မှာ ကိုယ့်အတွက် ဘယ်လိုရုပ်ပုံပေါ်လာမလဲဆိုတာက မိမိတို့မြင်နေ၊ ကြုံနေရတဲ့ပစ္စုပ္ပန်ကို ဘယ်လိုအတွေးစုတ်ချက်တွေ တင်နေ သလဲဆိုတာနဲ့ အများကြီးပတ်သက်နေပါတယ်။ တစ်ခုသတိပြုရမှာ ရှိသေးတယ်။ ကောင်းတဲ့အတွေးတွေ တွေးဖြစ်ရင်ရော။ အင်း အတွေးတွေက တော့ ကောင်းပါရဲ့။ လက်တွေ့လည်း ဖော်ဆောင်ဖို့တော့ လိုသေးတယ်နော်။ ကိုယ်တွေးထားတာ ကိုယ်ယုံဖို့၊ ကိုယ်ယုံသလို အများလက်ခံလာဖို့၊ လက်ခံလာတဲ့သူတွေကို အကျိုးရှိစေဖို့ပေါ့။ ဒီလိုသာဆို ကိုယ့်ရဲ့အတွေး ကောင်းတစ်ခုကို ဖော်ဆောင်တတ်မှုကြောင့် ကိုယ်အတွက်တင်မကဘဲ တခြားသူတွေရဲ့ အနာဂတ်တွေပါ အရောင်လက်လာတာမျိုးပေါ့။