ဟုတ်တယ် ကိုရန်ပိုင်ရေ၊ လူတွေလိုက်နာသင့်ပြီ၊ ကနေ့အခြေအနေမှာ အဓိကကျမယ်ထင်တဲ့ ဥပဒေပါအချက်တွေကို ကောက်နုတ် ပြရရင် အခန်း (၅) ပါ အချက်တွေက အိမ်ထောင်ဦးစီး၊ အိမ်ထောင်စုဝင် တစ်ဦးဦး သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဦးဟာ ကူးစက်မြန်ရောဂါ ဖြစ်ပွားသည်ဟု သံသယရှိပါက သို့မဟုတ် ဖြစ်ပွားပါက သိသိချင်း ကျန်းမာရေးဌာနကို သတင်းပို့ရမယ်လို့ ပါရှိတယ်ဗျ။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် ယနေ့ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအားလုံးနီးပါး မဖြစ်မနေ ပြောင်းလဲကျင့်သုံးနေသောမူဝါဒမှာ အခြားနိုင်ငံမှ နိုင်ငံခြားသားများဝင်ရောက်မှု ကန့်သတ်ရေးပင်ဖြစ်သည်။

ကျန်းမာနေတဲ့သင်ဟာ ကျန်းမာနေတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိမှသာ စိတ်သွားသလောက် ကိုယ်ကခရီးရောက်နိုင်မှာဖြစ်တာ မမေ့ပါနဲ့။ လက်ရှိ အခြေအနေဟာ ရပ်တန့်နေရမယ့်၊ မသိချင်ယောင်ဆောင်ပြီး မှေးနေရမယ့် အခြေအနေမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်တော်တို့အားလုံး လက်ခံထားရင် ဒီအခြေအနေကနေ ရုန်းထွက်ဖို့ အပြောင်းအလဲကို ကိုယ်တိုင်ကစ သတိရှိရှိ ဖော်ဆောင်ကြဖို့လိုပါတယ်။

အပြင်က ပြန်လာပြီဆိုရင် ဖိနပ်ချွတ်ပြီး လက်ကို ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းပါ၊ အဝတ်အားလုံးချွတ်ပြီး အိတ်တစ်လုံးထဲထည့်ပါ၊ ပါလာတဲ့ပစ္စည်း အားလုံးကို ပုံးထဲထည့်ပါ၊ ချက်ချင်းရေချိုးပါ၊ ရေမချိုးဖြစ်ရင် ခြေ၊ လက် များကို အသေအချာဆေးကြောပါ၊ လက်အိတ်စွပ်ပြီးမှ ပုံးထဲကပစ္စည်း တွေကို ပိုးသတ်ဆေးဖျန်းပါ၊ လက်အိတ်ကို သေချာစွာချွတ်ပြီး လက်ကို ပြောင်စင်အောင်ဆေးပါဆိုတဲ့အချက်တွေကို လိုက်နာကြဖို့တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စတင်တွေ့ရှိသည့်သတင်းအတည်ပြု ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက် မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်းတွင် လှုပ်လှုပ်ရွရွဖြစ်ခဲ့ကြသော်လည်း ဖြစ်လာနိုင်သည့် အကျပ်အတည်းများနှင့် ဘေးဒုက္ခများအတွက် ကူညီပံ့ပိုးလိုသော စေတနာရှင်များလည်း အမြောက်အမြားထွက်ပေါ်လာသည်မှာ တစ်နည်းတစ်ဖုံ ဝမ်းသာစရာပင်။

လူငယ်၊ လူရွယ်တွေရဲ့လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်တွေတိုးတက်ဖို့အတွက် လမ်းကြောင်းမှန်စွာရှိစေဖို့ ကျွန်မတို့ရှေ့လူတွေမှာ အသိပညာ ဗဟုသုတ၊ ကိုယ်ကျင့်တရားကောင်းမွန်ဖို့ အလွန်အရေးကြီးနေပါတယ်။မိသားစုတစ်စုအတွင်း မိဘက သား၊ သမီးကိုပညာအမွေမပေးဘဲ ငါ့မှာငွေကြေးဥစ္စာဓနပြည့်စုံနေတာပဲ၊ ငါရှာထားသမျှ ငါ့သား၊ သမီးအတွက်ပဲ၊ သူတို့လေးတွေအတွက် ဥစ္စာဓနပြည့်စုံအောင်ထားခဲ့နိုင်ရင် တာဝန်ကျေပြီပဲဟု အတွေးအခေါ်မှားစွာနဲ့ အသိပညာ၊ အတတ်ပညာအမွေမပေးနိုင်ခဲ့ပါရင် ပုံပြင်ထဲက ကုဋေရှစ်ဆယ်သူဌေးသားလို နောက်မျိုးဆက်လက်ထက်မှာ ခွက်လက်ဆွဲပြီးတောင်းရမ်းရတဲ့ဘဝကို ရောက်ရမှာမလွဲပါဘူး။

ပထမဦးဆုံး စတင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရမည်မှာ လမ်းသွားလျှင် အမှုမဲ့၊ အမှတ်မဲ့၊ ငေးတိငေးမောသွားလာခြင်းကို ရှောင်ရှားပါ။ ဘေးဘီကို အကဲခတ်၍သွားလာပါ။ တယ်လီဖုန်းကို မလွှဲမရှောင်သာမှ ပြောပါ။ ပြောရလျှင်လည်း...

ဒီလိုဗျ... တစ်နေ့တစ်နေ့ ကျုပ်ဆီလာပြီး ပဝါဆက်ကြ၊ လက်ညှိုးထိုးခံရတဲ့လူတွေက ထိုင်းနိုင်ငံသားတွေ များတယ်ဗျ။ ဒီတော့ ဘတ်ငွေတွေလှူကြတာပေါ့ဗျာ။ အဲ့ဒါပြောတာ။ အဲဒီ ဘတ်ငွေဆိုသဟာလည်း ကျုပ်လက်ကြားမှာ ခဏကိုင်ရတာပါဗျာ။ ကျန်တာဖြင့် ဂေါပက,က ဘုရားကြီးရန်ပုံငွေဆိုပြီး သိမ်းသွားကြ တာပါဗျ။ အထင်မကြီးပါနဲ့ ဘိုးဘိုးတို့ရာ။

မွေးနေ့ရောက်တိုင်း အမေ့ဆုံးမစကားတွေကို အမြဲလိုလို နာရတယ်။ အခုအချိန်ထိ နားထဲကမထွက်ဘူး။ ကျုပ်မွေးနေ့ရောက်တိုင်း အမေ ပြောတဲ့အတိုင်းပဲ လိုက်နာခဲ့တယ်။ အလုပ်အကိုင်ရလို့ ငွေကြေးတတ်နိုင်တော့လည်း ကျုပ်မွေးနေ့ကို အမေ့လက်ထက်က အတိုင်းပဲ လုပ်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ကျုပ်အိမ်ထောင်ကျပြီး မွေးနေ့ရောက်တိုင်းလည်း သား၊ သမီးတွေနဲ့အတူ အဖေနဲ့ အမေ့ကို မိသားစုလိုက် သွားကန်တော့ဖြစ်တယ်။ကျုပ်က အလုပ်အကိုင်နဲ့ တစ်နယ်တစ်ကျေးကို ပြောင်းရတော့လည်း မွေးနေ့ရောက်တိုင်း ဖုန်းဆက်ပြီး အဖေနဲ့ အမေကို ကန်တော့ခဲ့တယ်။

အသွင်ကူးပြောင်းရေး ဒုတိယအစိုးရသက်တမ်းအတွင်းမှာ ဒုတိယအကြိမ်အခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေးပြီးဆုံးသွားချိန်မှာ တန်ဖိုးကြီးမားတဲ့ မက်ဆေ့ချ်တွေရရှိခဲ့ပါတယ်။ ပြင်ဆင်ရေးရလဒ်အနေနဲ့ကတော့ ဥပဒေပိုင်းအရ မပြင်ဆင်နိုင်ပေမယ့် နိုင်ငံရေးအရအမြတ်ရတယ်လို့ မည်သို့ပင်ဆိုပေမယ့် နိုင်ငံရဲ့လက်တွေ့ရည်မှန်းချက်နဲ့တိုင်းတာရင် ပြည်သူတွေ ရှုံးသွားတာပဲလို့ ကောက်ချက်ချရမှာပါ။

မန္တလေးနှင့် မြစ်ကြီးနားအကြား ပြေးဆွဲနေသည့် မီးရထားခရီးစဉ်တွင် ကိုရီးယားနိုင်ငံမှဝယ်ယူသော အဆင့်မြင့်တွဲဆိုင်းများဖြင့် စတင်ပြေးဆွဲသည့် သတင်းများ၊ ဓာတ်ပုံများနှင့်ဗီဒီယိုဖိုင်များကို ရထားစိတ်ဝင်စားသူများသာမက အခြားခရီးသွားပြည်သူများပါ စိတ်ဝင်တစား Share ကြသည်ကို ယခုရက်ပိုင်းတွင်း ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်တွင်ရှယ်ကြသည်ကို သတိပြုမိပေသည်။

ပစ္စုပ္ပန်ကာလ၏ တန်ဖိုးရှိမှုများကို အသုံးမချပါဘဲ အနာဂတ်များကိုသာလျှင် စိတ်ကူးများဖြင့် ပုံဖော်တတ်ကြပါသည်။ ဤကဲ့သို့ ပစ္စုပ္ပန်ကာလ၏တန်ဖိုးကြီးမားမှုများကို မသိနိုင်သရွေ့ ကျွန်တော်တို့တစ်တွေ၏ ရင်ထဲ၌ရောင့်ရဲမှုများသည် ရောက်ရှိလာမည်မဟုတ်ပေ။

ဆရာ ဒဂုန်တာရာက 'နိုင်ငံရေးဆိုသည်မှာ ရန်သူကို မိတ်ဆွေဖြစ် အောင်လုပ်ခြင်း' ဟု ဆိုခဲ့သည်။ မိမိနှင့် အမြင်သဘောထားမတူသူကို မိတ်ဆွေ ဖြစ်အောင်လုပ်ဖို့လိုသည်။ အမြင်သဘောထား ထပ်တူကျဖို့ မဖြစ်နိုင်သေးချိန်တွင် ရန်သူကို မိတ်ဆွေဖွဲ့ဖို့ဆိုသည်မှာ မလွယ်ကူလှပါ။ မလွယ်ကူသော ဆက်ဆံရေးကို လွယ်ကူလာအောင် ကြိုးစားခြင်းကပင် 'ရင်ကြားစေ့ရေး' (Reconciliation) ဖြစ်သည်။

ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှုများ မဖြစ်ပေါ်အောင် ကာကွယ်ရာတွင် အရေးကြီးသည့် ကျန်းမာရေးဆောင်ရွက်ချက်တစ်ရပ်ဖြစ်သော လက်ဆေးသည့်အမှုကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ စနစ်တကျဆေးကြောတတ်ရန် နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင် သရုပ်ပြထားသည့် မှတ်တမ်းအား နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံမီဒီယာက ထုတ်လွှင့်လျက်ရှိသည်ကို သတိပြုမိပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၊ ဝူဟန်မြို့မှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စတင်ဖြစ်ပွားခါစအချိန်မှာ အဲဒီဗိုင်းရပ်စ်ဟာ ဆိုးရွားပြင်းထန်တဲ့အတွက် လျှော့မတွက်သင့်တဲ့အကြောင်း သတိပေးခဲ့တဲ့ ဆရာဝန်တစ်ဦးအကြောင်းကို မသိတဲ့သူမရှိသလောက် ဖြစ်မယ်ထင်ပါတယ်။