၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲအပြီး နိုဝင်ဘာ ၁၂ ရက်က NLD ပါတီ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ကို တွေ့လိုက်ရသည်။ တိုင်းရင်းသားပါတီ ၅၀ နီးပါး (တိတိ ကျကျပြောရလျှင် ၄၈ ပါတီ)ကို အသိပေးလိုက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) NLD အစိုးရအနေနှင့် အနာဂတ်နိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသား အားလုံးအရေး အလေးထားဆောင်ရွက်မည်ဟု ကတိကဝတ်ပြုလိုက် ခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်သည် ရွေးကောက်ပွဲ ကတိကဝတ် ထက်ပင် ပို၍ လေးနက် သည်ဟု ယူဆမိသည်။

ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ အပါအဝင် အဖွဲ့ဝင်များအပေါ် စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေ အခန်း (၉) ရွေးကောက်တင်မြှောက်ခြင်းအခန်း ပုဒ်မ ၄၀ဝ ပုဒ်မခွဲ (က) ပါအရ အကြောင်းတစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌ သို့မဟုတ် အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဦးကို စွပ်စွဲပြစ်တင်ခြင်းကို နိုင်ငံတော် သမ္မတကသာ ပြုလုပ်နိုင်ကြောင်း ဆိုပါတယ်ဗျ။ ဒါ့အပြင် ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် ဥပဒေ အခန်း (၆) ကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့် ၏ တာဝန်နှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့်များ အခန်း ပုဒ်မ (၁၈) ပုဒ်မခွဲ (ဈ) အရ ကော်မရှင် က ထုတ်ပြန်ခွင့်ပြုသော စာရင်းအချက်အလက်များမှတစ်ပါး အခြားကိစ္စ များနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ပေါက်ကြားခြင်းမရှိစေရန် စောင့်ထိန်းခြင်း စတဲ့ အချက်အလက်အရဆိုလျှင် တပ်မတော်၏ သဘောထားထုတ်ပြန်ချက်သည် ဥပဒေကြောင်းအရ ပွတ်တိုက်မှုရှိခဲ့တာအမှန်ပါ။

မြင်လွယ်ဆုံးသောဥပမာကိုပေးရလျှင် အုပ်ချုပ်ရေးသမားသည်မြန်မာဆန်သောမိသားစုမှ အိမ်ထောင်ရှင်မတစ်ဦးနှင့်တူပြီး အုပ်ချုပ်ရေး အလုပ်သည် အိမ်ထောင်တစ်ခုကို ထိန်းသိမ်းရသည့်အလုပ်နှင့် အလားသဏ္ဌာန် တူပါသည်။ အိမ်ရှင်မတစ်ဦးသည် နံနက်မိုးလင်း အိပ်ရာမှထသည်နှင့် မိသားစုများ စားဖို့သောက်ဖို့ စီမံရသည်။ ရေနွေးအိုးတည်ရသည်။ မြို့ပေါ်နေအိမ်များဆိုလျှင် စည်ပင်သာယာ ရေလာသည့်အချိန် ရေခံရသည်။ အိပ်ရာမှ နိုးထလာသည့် မိသားစုများအတွက် လက်ဖက်ရည်၊ ကော်ဖီနှင့် စားဖွယ်ရာများ စီမံရသည်။

"ခြိမ်းခြောက်မှုဆိုတာက မူလတန်းကလေးတွေကိုဆိုရင် မိဘတွေက စီးပွားပျက်သွားလို့ ငွေမသွင်းထားဘူးတွေ၊ ငွေမသွင်းရင် လိုင်းပိတ်တော့မယ် ဆိုတာတွေပေါ့"

"တားမြစ်ထားတာတွေကို လုပ်တာတွေအတွက် တရားစွဲဖို့ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမှာပါ"

'ပြည်ထောင်စု တောင်းပန်ရေးပါတီလို့ အမည်ပြောင်းရန် အစီအစဉ် ရှိ/မရှိ သိချင်ပါတယ်ဆရာ'ဟူ၍ မေးမြန်းနေပုံဖြစ်သည်။ စကားလုံး ကျစ်ကျစ်လျစ်လျစ်ဖြင့် ဝါကျတစ်ကြောင်းတည်းသာ ဖော်ပြထားသော် လည်း အင်မတန်မှ ထိထိမိမိရှိလှသည်။ လက်ရှိ ပါတီစုံအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ အပြီးကာလ၌ အတိုက်အခံပါတီကြီးတစ်ခု၏ ပြောကြားချက်များနှင့် ပတ်သက်၍ ချွတ်ချော်နေပုံကို တင်ပြထားခြင်းဖြစ်သည်။

အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ အဂတိလိုက်စားမှု တိုက်ဖျက်ရေး မဟာဗျူဟာစီမံချက် (၂၀၁၈-၂၀၂၁) ရေးဆွဲ အကောင်အထည် ဖော်နေသလို ဌာနဆိုင်ရာတွေမှာလည်း အဂတိလိုက်စားမှုတားဆီးကာ ကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ယခုအခါမှာ အမျိုးသား အဆင့် အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေး မဟာဗျူဟာတစ်ရပ်ရေးဆွဲနိုင်ဖို့ လုပ်ဆောင်နေတာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ရည်ရွယ်ချက်တွေ၊ မူဝါဒတွေ၊ မဟာဗျူဟာတွေကို ဖော်ပြရတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကတော့ အဂတိလိုက်စား မှုတိုက်ဖျက်ရေး စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုနှစ်ကနေ ဒီနေ့အထိ ရည်မှန်းချက် ဘယ်လောက်အထိ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့သလဲ၊ ဘယ်လောက် အတိုင်းအတာအထိ တိုးတက်မှုရလာသလဲဆိုတဲ့ ပြန်လည်ဆန်းစစ်မှု ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်နေတာကို ဖော်ပြလိုရင်းပဲ ဖြစ် ပါတယ်။

အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်တဲ့ အငြိမ်းစားဗိုလ်ချုပ် ဦးအောင်ကြည်ဟာ သူ့ ဆန္ဒအလျောက် နုုတ်ထွက်ခွင့်တင်ပြီး အနားယူလိုတာကြောင့် နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်က အနားယူခွင့်ပေးလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဦးအောင်ကြည်နုတ်ထွက်တဲ့ ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အသေးစိတ် သိနိုင်ဖို့ အဂတိလိုက်စားမှုတိုက်ဖျက်ရေးကော်မရှင်ညွန်ကြားရေးမှူး ဦးကျော်စိုးကို VOM အယ်ဒီတာချုပ် ဦးနေလင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့သည်များကို ကောက်နုတ်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

ပြောင်းလဲတွေးခေါ်တတ်လာသော ခေတ်ရှေ့ပြေးစံနှုန်းများ ထဲတွင် ရိုးသားသည့် နားနှင့် မျက်စိများထားရှိနိုင်ကြရန် လိုအပ်ပေသည်။ ခေတ်တစ်ခုနှင့် တစ်ခုတွင် ရွေ့လျားပုံခြင်းလည်း ခြားနားပေမည်။ ခေတ်တစ်ခုစီ၏ ရွေ့လျားသယ်ဆောင်တတ်သော စရိုက်လက္ခဏာများနှင့် သဘောတရားများကို သဘာဝကျကျ ကြည့်တတ် မြင်တတ်ကြရန် အထူးလိုအပ်ပါသည်။ ပြောင်းလဲခြင်းများဖြင့် ဖြစ်တတ် ပျက်တတ်သော သဘာဝတရားများကို နားလည်မှုများ ထားရှိနိုင်ကြ လျှင်လည်း ခေတ်မီမှုတစ်ခုပမာပင်ဖြစ်သည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ခေတ်အရွေ့ကို မျက်ခြည်မပြတ်သည့်သဘောမျိုးပင်ဖြစ်သည်။

ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာသိမ်းဆည်းလိုက်တဲ့ပစ္စည်းတွေ အများကြီးရှိတယ်။ သစ်တွေ၊ ကားတွေ၊ မော်တော်ရေယာဉ်တွေ စသည်ဖြင့်ပေါ့။ ဒီပစ္စည်းတွေ ကို သိမ်းစဉ်တုန်းကတော့ သူ့တန်ဖိုးနဲ့သူ ထိုက်သင့်သလောက် တန်ဖိုးရှိနေကြတယ်။ ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်နဲ့ငြိစွန်းလို့ စဖမ်းလိုက်တဲ့အချိန်နဲ့ ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာ သိမ်းဆည်းတဲ့ အမိန့်ချပြီးလို့ လေလံတင်ရောင်းချတဲ့အချိန်ကြားမှာ မူလတန်ဖိုးတွေ အများကြီးလျော့နည်းပျောက်ဆုံးကုန်တာကို စိတ်မကောင်းဖွယ်တွေ့ရပါတယ်။

ဖွံ့ ဖြိုးတိုးတက်သော ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ပညာရေးကိစ္စ၊ အလည်အပတ်ကိစ္စ တို့ဖြင့် ရောက်သွားဖူးသူများ သို့မဟုတ် ယင်းနိုင်ငံများတွင် အလုပ်လုပ်ပြီးနောက် ပြန်လာသူအတော်များများ ယေဘုယျပြောလေ့ရှိသည့် မှတ်ချက်စကားတစ်ခုရှိသည်။ ယင်းမှာ -

ဆိုရလျှင် အမိတက္ကသိုလ်ကြီးသည် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များ၊ တတ်သိ ပညာရှင်များ၊ အနုပညာရှင်းများ မွေးထုတ်ပေးလာသည်မှာ နှစ် ၁၀ဝ ပင် ပြည့်တော့မည်ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေကြ သည့် ဆရာကြီး၊ ဆရာမကြီးများသည် တိုင်းပြည်အနာဂတ်ကိုဖန်တီးပုံ ဖော်မည့် မျိုးဆစ်သစ်လူငယ်များကို စာရိတ္တကောင်းမွန်သူများ၊ ပညာ တတ်ကြီးများဖြစ်လာအောင် ဆက်လက်ပြုစုပျိုးထောင်နေဦးမည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်သည်။

ယခု ရက်ပိုင်းသတင်းတွေမှာ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် အငြိမ်းစားယူမယ့်ကိစ္စ၊ အငြိမ်းစားမယူမီ အစိုးရသစ်ဖွဲ့စည်း ရေးမှာပါဝင်နိုင်မှုအခန်းကဏ္ဍ၊ နောက်တပ်/ချုပ်အသစ်တစ်ဦး တင်မြှောက် ကြရမယ့် အချိန်ကာလ၊ အသစ် ဘယ်သူလာနိုင်သလဲဆိုတဲ့ကိစ္စ၊ ရွေးကောက်ပွဲအလွန် ရက်ကစလို့ တပ်မတော်ဘက်က စတင် ခင်းကျင်း လာတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ငြိမ်းချမ်းရေး အလားအလာကိစ္စတွေနဲ့ လာမယ့် ၂၀၂၁ အစိုးရရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းခင်းမှု အလားအလာကိစ္စတွေ တွေ့ရပါတယ်။

အခုလက်ရှိကြုံနေရတဲ့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါဟာ ကျွန်တော်တို့အတွက် ဧရာမဒုက္ခသုက္ခကြီး တစ်ခုဆို ဧရာမသင်ခန်းစာကြီးတစ်ခုလို့လည်း မှတ် ယူနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ ကပ်ရောဂါအလွန်ကမ္ဘာဟာ ဘယ်လိုလဲမှန်းဆဖို့ ခက်ပေမယ့် ကျွန်တော်တို့ သိဖူးတဲ့ကမ္ဘာမဟုတ်တော့တာတော့ သေချာ ပါတယ်။ ဒီတော့ အပြောင်းအလဲတွေနဲ့ လိုက်လျောညီထွေဆုံးဖြစ်အောင် ကြိုးစားပြောင်းလဲဖို့လိုပါတယ်။

လူထုဦးလှက ထောင် ၅ ကြိမ်ကျခဲ့သည်။ "ဒေါ်အမာက လူထုဦးလှကို သိပ်ချစ်တာ။ ၁၉၇၈ သြဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့က လူထုဦးလှအဖမ်းခံရတော့ သားလေးငြိမ်းချမ်းကိုလက်ဆွဲပြီး ဦးလှနဲ့အတူ မန္တလေး နန်းတွင်းထောင် ထဲလိုက်သွားတာ"ဆိုတော့ "တကယ်လား"ဆိုပြီး အာမေဋိတ်သံထွက် လာသည်။ "တကယ်ပေါ့၊ စေတနာနဲ့ သုံးယောက်လုံးကို အတူဖမ်းပြီး နန်းတွင်းထောင်ထဲပို့လိုက်တာ"၊ "အတူနေရလား"၊ "အတူတော့ ဘယ် နေရမလဲ"ဆိုတော့ "အို ရက်စက်လိုက်တာ"တဲ့။ မအမာကရောဆိုတော့ "၁၉၁၅ နိုဝင်ဘာ၂၉ တနင်္လာနေ့ မန္တလေးမှာမွေးတယ်"ဆိုတော့ "ငါ့ထက် ငယ်တာပဲ။