ျဖစ္သင့္တဲ့အခ်ိန္၊ ထိုက္သင့္တဲ့ကာလတစ္ခုမွာ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မလာဘူး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလည္းမရဘူး၊ အဂတိ တရားလည္းပိုႀကီးစိုးလာမယ္၊ မူးယစ္ေဆးဝါးေတြလည္း မိႈလိုေပါမယ္၊ ဥပေဒစိုးမိုးမႈကလည္း မေလာက္ေလးမေလာက္စား ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒီစနစ္နဲ႔ ဒီအစိုးရဖြဲ႔စည္းမႈပံုစံ၊ ေနာက္တစ္ခုက ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ကို မဲဆႏၵရွင္ေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ခံလူတန္းစားျပည္သူေတြက သံသယမ်က္လံုးနဲ႔ စံုျပဴးၿပီး ၾကည့္လာတတ္ပါတယ္။

ဒီမိုကေရစီဆိုေသာ စကားလံုးကို ေသာေသာညံညံ ေျပာဆိုကာ ဒီမိုကေရစီ အေရးအတြက္ ေတာင္းဆို၊ တိုက္ပြဲဝင္၊ စြန္႔လႊတ္၊ အနစ္နာခံလာခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေလးစား၊ ခ်စ္ခင္၊ အားကိုး၊ ယံုၾကည္ျခင္း ခံရေသာ အရပ္သား အမ်ားစု ပါဝင္သည့္ အေရြးေကာက္ခံ အစိုးရလက္ထက္တြင္မူ အထက္ဆိုခဲ့ပါ အထက္ဖား၊ ေအာက္ဖိ အစဥ္အလာမ်ားကို တိုက္ဖ်က္သြားႏိုင္ဖြယ္ ရွိမည္ဟု ျပည္သူလူထုက ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကသည္။

မိမိတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈျခင္း၊ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္လည္း ေဘာင္ေက်ာ္စည္းေက်ာ္လုပ္ျခင္း၊ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈမရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ (Rule of Law) ကို ထိပါးေစႏိုင္သည့္အခါမ်ား ႀကံဳရေလ့ရွိသည္။ ထိုအခါတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကိုယ္တိုင္ လိုက္ပါလမ္းၫႊန္ေနရသည္မွာ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာအပ္ႏွင္းခံရသူတို႔အေပၚ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ားစြာ ျဖစ္ရေလသည္။

လြတ္လပ္စြာ သေဘာထားကြဲလြဲျခင္းႏွင့္ အျမင္မတူသူအေပၚ ပ်က္စီးေစလိုျခင္းသည္ ဆန္႔က်င္ဘက္လားရာမ်ား ျဖစ္သည္။ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားမ်ားျဖင့္ စဥ္းစား၊ သံုးသပ္၊ ေဝဖန္ လုပ္ေဆာင္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ မိမိအက်ိဳး မထိခိုက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ အျခားသူအက်ိဳးကိုလည္း ထိခိုက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေခ်။ အျပဳသေဘာျဖင့္ သူတစ္ပါးအား နစ္နစ္နာနာ ေျပာဆိုလိုက္သကဲ့သို႔ မိမိအား ထိုသို႔ေျပာဆိုခံရမည္ဆိုပါက လက္သင့္ခံႏိုင္ပါ့မလားဆိုသည့္ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားကိုလည္း စဥ္းစားၾကရေပမည္။

လက္ရွိအာဏာရပါတီ လက္ထက္တြင္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္က်င္းပခဲ့ရာ ႏွစ္ႀကိမ္စလံုး အာဏာရပါတီက ျပတ္သားစြာအႏိုင္မရဘဲ ၿပိဳင္ဘက္ပါတီမ်ားကို မဲခြဲေပးခဲ့ရျခင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနကို မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

လက္ရွိ ရလဒ္အရ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြရွိတဲ့ ျပည္နယ္ေတြမွာ အာဏာရပါတီ အႏိုင္ရဖို႔ ေမွးမွိန္လာတယ္။ ရွမ္းက ရွမ္းပါတီ၊ ရခိုင္က ရခိုင္ပါတီ၊ မြန္က မြန္ပါတီ၊ ကရင္က ကရင္ပါတီ၊ ကခ်င္က ကခ်င္ပါတီကိုပဲ ေ႐ြးခ်ယ္လာႏိုင္စရာ ရွိတယ္။ ဒါဆိုရင္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ အခင္းအက်င္းဟာ ၂၀၁၅ နဲ႔ လံုးဝ ကြဲျပားသြားၿပီး တစ္ပါတီတည္းက Winner Takes All အႏိုင္ရ၊ စိတ္ႀကိဳက္အစိုးရ ဖြဲ႔ႏိုင္မယ့္အေျခအေန မရွိေတာ့ဘူး။

႐ုရွားႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔က ျပန္လည္ေက်ေအးၾကေသာအခါ အေမရိကန္တို႔က စိုးရိမ္လာၾကျပန္သည္။ တ႐ုတ္တို႔က စာခ်ဳပ္ႏွင့္မသက္ဆိုင္ဘဲ စာခ်ဳပ္ကတားျမစ္ထားသည့္ ဒံုးက်ည္ အမ်ားအျပား စမ္းသပ္လာေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သမၼတထရမ့္က သူ၏ ေရငုပ္သေဘၤာမ်ား၊ ေလယာဥ္သေဘၤာမ်ားတြင္ တန္ဖိုးႀကီးေပးရေသာ လက္နက္မ်ားကို တပ္ဆင္ရေတာ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထရမ့္ကို ႏ်ဴကလီးယားစာခ်ဳပ္မွ ထြက္ခြာသြားေအာင္ တြန္းအားေပးလ်က္ရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အိမ္ရွင္အျဖစ္ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ လက္ခံက်င္းပမည့္ အာဆီယံတကၠသိုလ္မ်ား အားကစားၿပိဳင္ပြဲအား ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွ ၁၉ ရက္ေန႔အထိ စတင္က်င္းပေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမည့္ ၿပိဳင္ပြဲမွာ (19th ASEAN University Games) (၁၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ၿပိဳင္ပြဲျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေနႏွင့္ အားကစားနည္း ၁၈ နည္း ထည့္သြင္းက်င္းပရန္ သတ္မွတ္ထားရွိပါသည္။

ဖုန္ထူသည့္ၿမိဳ႕၊ နာမည္ႀကီးဘုရားေတြေပါသည့္ ၿမိဳ႕၊ သနပ္ခါးႀကိဳက္သည့္ၿမိဳ႕ဟု ခ်စ္ဖို႔ေကာင္းသည့္ အေခၚအေဝၚမ်ားရွိသည့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း၏ ၿမိဳ႕ေတာ္မံု႐ြာတြင္ အညာဘုရားပြဲေတာ္ကား စတင္လ်က္ရွိေနၿပီျဖစ္သည္။

ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ လစ္လပ္ မဲဆႏၵနယ္ ၁၃ နယ္တြင္ အာဏာရပါတီ NLD အေနႏွင့္ ၁၃ ေနရာလံုး ဝင္ၿပိဳင္ေသာ္လည္း ၇ ေနရာသာႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၆ ေနရာအထိ ရံႈးခဲ့သည္။

ျမန္မာလူမႈပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေရွးပညာရွိမ်ားက လူ႔ေလာကတြင္ရွိတတ္ေသာ၊ ႀကံဳတတ္ေသာ လက္ေတြ႔ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အေၾကာင္းျပဳကာ သင္ခန္းစာထုတ္ မိန္႔ဆိုထားခဲ့ေသာ ဆို႐ိုးစကားမ်ားအနက္ “လူေျပာမသန္၊ လူသန္မေျပာ”ဆိုသည့္စကားကို အမ်ားသိရွိၿပီးျဖစ္ေပမည္။

လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ဆိုရင္လည္း ျမန္မာ့ပထမဆံုး သိပၸံစာေပျပဳစုသူ ေယာမင္းႀကီး ဦးဖိုးလိႈင္၊ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ပထမဦးဆံုး အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႔ရသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေ႐ႊအိုး၊ မီးပံုးပ်ံ ဦးေက်ာ္ရင္လို လူစြန္႔စား၊ ကမၻာတစ္ဝက္ေလာက္မွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံသံုးဆယ္ေက်ာ္ကို ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္တစ္စီးနဲ႔ ခရီးသြားခဲ့တဲ့ ေဒၚတင္တင္စိန္နဲ႔ ခင္ပြန္း ဦးဘတုတ္၊ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔၊ ဖေလာရင့္ ႏိုက္တင္ေဂးဆုရ ဗိုလ္မွဴးေဒၚခင္အုန္းျမ၊ အာရွမွာ ပထမဦးဆံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စတဲ့ ထူးခၽြန္ထင္ရွားသူေတြက မ်ိဳးဆက္အေဟာင္းေတြခ်ည္း။

မိမိတို႔ေ႐ြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈရွိမွသာ မိမိတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားရရွိႏိုင္မွာျဖစ္သလို မိမိတို႔ရဲ႕အသံကိုလည္း နားေထာင္ေပးၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ဘဝေတြအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစမယ့္ကိစၥရပ္မ်ားမွာ ပါဝင္ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္၊ ပါဝင္ေဆြးေႏြးခြင့္မ်ား ရရွိေစဖို႔ ႏိုင္ငံေရးပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းေတြအေနနဲ႔ အစိုးရတစ္ရပ္ရဲ႕လက္ေအာက္မွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနလ်က္က ေနာင္တက္လာမယ့္အစိုးရတစ္ရပ္ကို ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး ဆႏၵမဲေပးတာဆိုတာက အေျပာင္းအလဲကိုလိုခ်င္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ လိုခ်င္တဲ့အေျပာင္းအလဲဆိုတာက အေၾကာက္တရားေအာက္က လြတ္ ေျမာက္ခ်င္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြ၊ နစ္နာမႈေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပခ်င္တယ္။ ရာထူးတိုးျမႇင့္ေရးေတြ၊ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ေရး မူေတြကို ပြင့္လင္းျမင္သာစြာနဲ႔ မွ်မွ်တတေဆာင္႐ြက္ေစခ်င္တယ္။

ႏိုင္ငံတကာဖိအားသည္ ရခိုင္ျပႆနာကိုအေျခခံကာ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ သေဘာထားတင္းမာေသာ အင္အားစုအခ်ိဳ႕၏ သေဘာထား၊ ရပ္တည္ခ်က္တို႔ အေပၚမူတည္ၿပီး အရွိန္ျမႇင့္လာျခင္းျဖစ္သည္။