ဌာနဆိုင္ရာတစ္ခုခ်င္းအလိုက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မေႏွာင့္ေႏွးဘဲ ျပည္သူေတြ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္ဖို႔ဆိုလွ်င္ ထိုဌာနဆိုင္ရာမ်ားတြင္ အဓိကက်သည့္ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္း အႀကီးအမွဴးဆိုသူတို႔တြင္သာ အဓိက တာဝန္အရွိဆံုးျဖစ္သည္။

ပုဂၢလိကဘဏ္မ်ားအေနႏွင့္ မိမိတို႔၏ဘဏ္မ်ားအေပၚတြင္ ျပည္သူတို႔က ပိုမိုယံုၾကည္မႈရရွိေရးႏွင့္ ရွိရင္းစြဲယံုၾကည္မႈ မက်ဆင္းေစေရးအတြက္ ဘဏ္ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အတြင္းစည္း၊ Customer မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အျပင္စည္းႏွင့္ ေလလိႈင္းထဲမွ ေဖာက္ထြင္းဝင္ေရာက္လာမည့္ နည္းပညာစည္းတို႔ကို ဘက္စံုေထာင့္စံုမွ ကာကြယ္ႏိုင္မည့္ အစီအမံမ်ားကို ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ပါေၾကာင္း ေစတနာေကာင္းျဖင့္ မီးေမာင္းထိုးျပလိုက္ရပါသည္ ... ။

ေခါင္းညိတ္ေထာက္ခံမႈမ်ားအေပၚ သာယာယစ္မူးလာသည္ႏွင့္အမွ် မိတ္ေဆြေကာင္းတို႔၏ မည္သို႔ေသာ ေဝဖန္၊ ေထာက္ျပ၊ အႀကံေပးခ်က္ကိုမဆို နားခါးလာတတ္ၿပီး ထိုမိတ္ေဆြေကာင္းတို႔ကိုပင္ ရန္သူသဖြယ္ သေဘာထားလာတတ္သည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ရဲ႕အလုပ္က ဘယ္သူ႔အတြက္လဲ။ ဘတ္ဂ်က္ကို အဓိက ထားၿပီး အလုပ္လုပ္တာလား၊ အလုပ္ကိုမူတည္ၿပီး ဘတ္ဂ်က္ဆြဲတာလား၊ ဘတ္ဂ်က္မေလာက္ရင္ ေလာက္တဲ့အခ်ိန္မွ လုပ္လို႔မရဘူးလား၊ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္နဲ႔ စည္ပင္အရာထမ္း၊ ဝန္ထမ္းေတြဆိုတာ ဘယ္သူ႔အက်ိဳးအတြက္ ထူေထာင္၊ ခန္႔ထား၊ တာဝန္ေပးထားတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးၾကည့္၊ ေျဖၾကည့္လိုက္ရင္ သိပ္ရွင္းသြားမယ္။

မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူမ်ားက ၎တို႔ကိုယ္တိုင္ မဲေပးေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး အက်င့္သိကၡာ ပ်က္ျပားခဲ့ပါက ၎အေပၚ ျပန္လည္ထိန္းေက်ာင္းသမႈ ျပဳမည့္အခြင့္အေရးမ်ား ျပန္မရ၊ ထို႔အတြက္ သူတို႔က ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အခန္း (၈) ပါ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ ရပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ မူလအခြင့္အေရးမ်ား ဆံုး႐ံႈးေနသလိုျဖစ္ရသည္ဟု ေျပာဆိုလာၾကေတာ့သည္မွာ တစ္ဖက္ကၾကည့္လွ်င္ တရားနည္းလမ္းက်ျပန္သည္။

အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ရာတြင္ အဂတိလိုက္စားသူကို ဥပေဒအရ အျပစ္ေပး အေရးယူျခင္းျဖင့္ အဂတိလိုက္စားမႈ ေပ်ာက္သြားမည္ဟု တရားေသဆိုရန္ ခက္ခဲေပမည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားသည္ အဂတိလိုက္စားမႈ ျဖစ္ေစရန္ အားေပးထားသကဲ့သို႔ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းကိုသာ လုပ္ပို္င္ခြင့္ မ်ားစြာေပးထားျခင္း၊ အျပန္အလွန္ ထိန္းညႇိမႈ မရွိျခင္းတို႔ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတစ္ဝန္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ တည္ေဆာက္ေရးကဲ့သို႔ ခက္ခဲနက္နဲလွေသာ လုပ္ငန္းတာဝန္ႀကီးမ်ား မဟုတ္ဘဲ လက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကပင္ တရားဝင္ေပးအပ္ထားေသာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္မည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကိုပင္ ခြင့္ျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိပါက ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီဆိုေသာ ေဆာင္ပုဒ္၊ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ အေျခခံသေဘာတရားမ်ားကို ျပက္ရယ္ျပဳသကဲ့သို႔ျဖစ္သြားႏိုင္သျဖင့္ အခ်ိန္မီ ျပဳျပင္ႏိုင္ေစေၾကာင္း

အခုေတာ့ဗ်ာ ...။ ပညာေရးဌာနက ျဖန္႔ေဝထားတဲ့ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္စာအုပ္ တစ္အုပ္တည္းမွာပဲ အေခၚအေဝၚက ႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနေလမွေတာ့ မွတ္သားရတာက အေတာ့္ကို ေဝေဝ၀ါးဝါး ျဖစ္ႏိုင္ေစတာကလား။ ေက်ာင္းထြက္လက္မွတ္ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းက မွန္သလား၊ ေက်ာင္းေျပာင္း လက္မွတ္ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းက မွန္သလားဆိုတာ ျငင္းခ်က္ထုတ္စရာ မရွိေပမယ့္ (TC) ဆိုတဲ့ စကားရပ္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့။

ဒါေပမဲ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဖ်က္သိမ္းရင္ တ႐ုတ္ကို ေလ်ာ္ရမယ့္ကိစၥ၊ ေျမာက္ပိုင္းလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အပစ္အခတ္ရပ္စဲလာေရး တ႐ုတ္ကို အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ အားကိုးေနရတဲ့ကိစၥ၊ ရခိုင္အေရး ကုလသမဂၢစင္ျမင့္မွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ဗီတိုအာဏာကို အားကိုးေနရတဲ့ကိစၥ စတာေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကို ခပ္တင္းတင္းဆက္ဆံလို႔ မရတာလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကိုလည္း စိတ္ေက်နပ္ေစ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္လည္း မနစ္နာေစ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းကို ပါးပါးနပ္နပ္ လိမ္လိမ္မာမာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ပါေစလို႔ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ဆုေတာင္းမိပါတယ္။

ဂ်ပန္ေတြက ေငြေၾကးအင္အား၊ ပစၥည္းပစၥယအင္အား၊ နည္းပညာအင္အား ေကာင္းတယ္။ ၿမိဳ႕ကို ပင္လယ္ေရလိႈင္းေတြ ပုတ္ႏိုင္လို႔၊ ျမစ္ေရႀကီးႏိုင္လို႔ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာဆိုရင္ တာ႐ိုးျမင့္ျမင့္ႀကီးေတြကို ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား အကုန္အက်ခံၿပီး တည္ေဆာက္ထားလိုက္တယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ၿမိဳ႕ရဲ႕ေျမျပင္ကို ေျမဖို႔ၿပီး ျမႇင့္လိုက္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕ေလးေတြက်ေတာ့ နိမ့္တဲ့အပိုင္းကအိမ္ေတြကို ေတာင္ကုန္းေပၚေျမထိုးညႇိၿပီး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး လုပ္လိုက္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕ေလးေတြက်ေတာ့ တစ္ၿမိဳ႕လံုးကို ျမင့္ရာေ႐ႊ႕ပစ္လိုက္ႏိုင္ၾကတယ္။

တစ္ခါတစ္ရံ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသားျဖစ္ေစ၊ သက္ႀကီး႐ြယ္အိုျဖစ္ေစ၊ ယုတ္စြအဆံုး ရဟန္းသံဃာမ်ားျဖစ္ေစ ပတ္ဝန္းက်င္က ခြဲျခားဆက္ဆံလိုေသာ ရည္႐ြယ္ခ်က္မရွိပါဘဲ မိမိတို႔၏ သံသယမကင္း၊ စိုးရိမ္စိတ္ကဲေသာ လုပ္ရပ္မ်ိဳး၊ တံု႔ျပန္မႈမ်ိဳးမ်ားကသာ မိမိတို႔ဘာသာ ခြဲျခားကန္႔သတ္သည့္သေဘာ သက္ေရာက္သြားတတ္ျခင္းမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။

အမွန္တကယ္သာ အဲ့ဒီတုန္းက အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ႔ ျပည္သူေတြကို စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမျဖစ္ေအာင္၊ စက္မႈႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္၊ ျပည္ပနဲ႔ ကူးသြားကူးလာလုပ္ ပညာေတြသင္ တံခါးဖြင့္ဝါဒက်င့္သံုးၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ကမၻာနဲ႔ရင္ေပါင္တန္းႏိုင္ေအာင္၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရၿပီး တစ္ေန႔တာဝင္ေငြ တိုးတက္ရရွိေနေအာင္၊ ကၽြဲ၊ ႏြားေတြ၊ အထြက္ႏႈန္းနည္းၿပီး ရာသီဥတု၊ ပိုးမႊားဒဏ္ မခံႏိုင္တဲ့ ေခတ္ေနာက္က်တဲ့ မ်ိဳးေစ့ေတြသံုးေနရတဲ့ လက္မႈလယ္ယာစနစ္ကေန စက္မႈလယ္ယာစနစ္ျဖစ္ေအာင္ ႀကံေဆာင္လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ရင္ ဒီလိုအျဖစ္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္ မထင္ပါဘူး

ဒီမိုေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ပင္ သူ႔လူကိုယ့္ဘက္သားအေယာင္ေဆာင္မဟုတ္သူမ်ားကိုယ္တိုင္ ဒီမိုကေရစီနာမည္ႏွင့္ မဆီမေလ်ာ္ ႀကံစည္၊ ေျပာဆို၊ လုပ္ကိုင္မႈမ်ား၊ တစ္ဖက္အုပ္စုႏွင့္ ပိန္မသာ လိမ္မသာ နိမ့္က်မႈမ်ား အေတြ႔ရမ်ားလာျခင္းမွာမူ ဒီမိုကေရစီအတြက္ေရာ ႏိုင္ငံႏွင့္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ပါ ေကာင္းသည့္လကၡဏာ မဟုတ္ေပ။

သမၼတက တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ကို ဝင္ၿပီးစြက္ဖက္ခြင့္ ရွိသလား။ ဒီလိုရာဇဝတ္ ျပင္ဆင္မႈဖြင့္ၿပီး တည့္မတ္ကုစားေပးတာကေရာ ဥပေဒနဲ႔ ညီၫြတ္ရဲ႕လား။ ေတာ္ခ်က္ကျဖင့္ ဩခ်ေလာက္ပါရဲ႕။ ျမန္မာျပည္သူေတြ မေခၾကေတာ့ပါဘူး။ ဒီေမးခြန္းႏွစ္ခုဟာ ေၾကာင္းက်ိဳးဆက္စပ္မႈ ရွိေနသလို ႐ုတ္တရက္ ၿပိဳက်သြားတဲ့ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ကို တည့္မတ္ရာမွာ အခရာက်လြန္းတဲ့ ေသာ့ခ်က္အေၾကာင္းျခင္းရာေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။

ယခုမဲဆြယ္ပြဲမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီး တက္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံအေပၚ ဥေရာပေကာင္စီ (EU) က အေရးယူရန္ ျပင္ဆင္ေနျခင္းကို ရယ္စရာတစ္ခုအျဖစ္ ေျပာခဲ့သည္။ မစၥတာဟြန္ဆင္ကလည္း တ႐ုတ္တို႔ကို “အားကိုးရေသာမိတ္ေဆြ”အျဖစ္ အမႊမ္းတင္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္တို႔ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားကို ကေမၻာဒီးယားတြင္ ေတာ္လွန္ေရးႀကီးတစ္ရပ္ေပၚေပါက္ရန္ ႏိႈးေဆာ္ေနသည္ဟုစြပ္စြဲသည္။