ဗုဒၶရဲ႕ အဆံုးအမနဲ႔ ေျပာရင္ေတာ့ သည္းခံတယ္ဆိုတာ မိမိအေပၚ တစ္ပါးသူ၊ ပတ္ဝန္းက်င္က ျပဳလာ၊ ႀကံဳလာတဲ့ က်ဴးလြန္၊ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြအားလံုးကို ေဒါသစိတ္မေပၚဘဲ ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရင္ဆိုင္တာမ်ိဳးလို႔ ဆိုရမယ္။ သူေတာ္ေကာင္း တရားပြားမ်ားေလ သည္းခံႏိုင္မႈ စြမ္းရည္ျမင့္ေလေပါ့။

အၾကင္ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူတို႔သည္ အေၾကာက္ တရားႀကီးစိုးေနလွ်င္ အမွန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခြင့္မရွိ။ မမွန္တရား ေပ်ာက္ဆံုးေနတတ္သည္။ အမွန္တရားေပ်ာက္လွ်င္ တစ္ဦးေပၚတစ္ဦး သံသယဝင္ေနၾကသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ ယံုၾကည္မႈ ေပ်ာက္ဆံုးေနမည္သာ ျဖစ္သည္။ ထိုအခါ အၾကင္ႏိုင္ငံသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရႏိုင္။ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ ၏ လြတ္လပ္မႈမ်ား ဆံုး႐ံႈးသြားသည္ႏွင့္အမွ် တရားမွ်တမႈမ်ား ကြယ္ေပ်ာက္သြားႏိုင္သည္။ အဆိုးဝါးဆံုးရလဒ္ကိုျဖစ္ေစသည္မွာ ဘာသာ၊ လူမ်ိဳး၊ အေသြးအေရာင္ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပင္ျဖစ္သည္။ ကြဲျပားျခားနားမႈသည္ ေသြးကြဲဖြယ္ရာမဟုတ္။ ၿပိဳကြဲစရာမဟုတ္ေပ။ မတူညီမႈမ်ားကို စုစည္းႏိုင္သည္ႏွင့္အမွ် အင္အားျဖစ္ေစသည္။ အင္အားရွိေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့အလယ္တြင္ ရွည္ၾကာစြာရပ္တည္ႏိုင္မည္သာ ျဖစ္သည္။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးျမင့္ အစြန္းေရာက္မ်ားေၾကာင့္ ကမၻာေပၚတြင္ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနရသည့္ ႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာ ရွိၾကေလသည္။

ဒီစကား ၾကားလိုက္ရေတာ့ ကၽြန္မလည္း အေတာ့္ကို စိတ္အခ်ဥ္ ေပါက္သြားတယ္။ စူးရွရွ အာဏာသံကို မၾကားခ်င္ေတာ့တာနဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ရာ ျဖစ္ဆိုၿပီး ဖုန္းပိတ္ပစ္လိုက္တယ္။ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ စဥ္းစားၾကည့္လိုက္ေတာ့ ကၽြန္မမွာ သင္ၾကားေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အျပစ္တစ္စံုတစ္ရာ လုပ္ထားတာလည္းမရွိ။ ေက်ာင္းစည္းကမ္း ခ်ိဳးေဖာက္ထားတာလည္း မရွိ။ အေတြးရ က်ပ္လိုက္တာ။ ကိုင္း ... ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေနာက္ရက္မွာ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမႀကီးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ဖို႔ စိတ္ဓာတ္အင္အားေတြ အသားကုန္စုစည္းထားလိုက္ေတာ့တယ္။

ခုန္ေတာ့ခုန္ေနတာပဲ၊ ေရွ႕ကိုမေရာက္တာေတာ့ ငါလည္းမတတ္ႏိုင္ဘူး ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔လည္း ဆင္ေျခဆင္လက္ေပးဖို႔ သိပ္အဆင္ေျပႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုန္မေတာ္ရင္ ကိုယ္ပါ ေခ်ာက္ထဲက်သြားႏိုင္တာကို သတိျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေတြလုပ္ေနပါတယ္ဆိုတာ အေရးႀကီးသလို ဘာေတြလုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီလို႔ သက္ေသ သကၠာယနဲ႔တကြ ျပႏိုင္ရင္ေတာ့ ပိုေကာင္းမွာပါ။

သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္သည္ သတင္းေမးျမန္း၊ စံုစမ္း၊ ေရးသား၊ ထုတ္ေဝျခင္းကို တိုက္႐ိုက္ဟန္႔တားေႏွာင့္ယွက္ျခင္းမွ လြတ္ကင္းကာ လြတ္လပ္စြာ ေရးသား၊ ႐ိုက္ကူး၊ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္ျခင္းဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း သြယ္ဝိုက္ဟန္႔တားမႈမ်ား ရွိေနပါက သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည္ဟု ယတိျပတ္ေျပာ၍ မရေပ။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းမွစ၍ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈကာလ၊ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ေခတ္အထိ အယူအဆအကြဲေတြ မ်ားျပားလြန္းလွသည္။ ထို႔အတြက္လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းကို ေလ့လာသူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အေျပာင္းအလဲေတြဟာ ၾကာၾကာမခံဘူးလို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္း ေကာက္ခ်က္ခ်မႈမ်ားကို အျပည့္အဝအမွန္အျဖစ္ မယူဆႏိုင္ေသာ္လည္း ရာခိုင္ႏႈန္းအေတာ္မ်ားမ်ား မွန္ႏိုင္ေၾကာင္း သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားအရ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါသည္။

ေလယာဥ္ပ်ံလုပ္ေသာ ဘိုးအင္းႏွင့္ Airbus တို႔မွာ တန္ဖိုးနည္း ေလေၾကာင္း (Budget Airlines) မ်ား၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအမ်ားဆံုးႏွင့္ အေကာင္းဆံုးေဖာက္သည္မ်ား ျဖစ္ေနၾကသည္။ ထိုလိုင္းမ်ားမွာ Safety ကိုလည္း အဓိကမထား၊ သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္က ေဒၚလာ ၂၂ ဘီလီယံမွ် ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားကို ေအာ္ဒါမွာခဲ့သည္။

တကယ္ေတာ့ ေလာကဝန္းက်င္အဖြဲ႔အစည္း အသင္းအပင္းဆိုတာ Homogeneous Mixture လို တစ္သားတည္းရွိေကာင္းရွိႏိုင္သလို Heterogeneous Mixture လို တစ္သားတည္းမျဖစ္ပဲလည္း ရွိေနႏိုင္တာပါပဲ။ ဘယ္လိုအေနအထားပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏွလံုးသားေလးျဖဴျဖဴစင္စင္နဲ႔ မပူမပင္ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕လမ္းကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ျဖဴးျဖဴး တည္ေဆာက္ ၾကေစခ်င္တာပါပဲ...။

ပုဂၢလိက မီဒီယာမ်ားသည္ ႏိုင္ငံပိုင္ အစိုးရအာေဘာ္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ မတူညီေသာ တင္ျပပံု၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံုမ်ိဳးျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူလူထုႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေပးေနၾကသူမ်ား တစ္နည္းဆိုရေသာ္ အေမွာင္ဖံုးေနခဲ့ေသာ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို တတ္စြမ္းသမွ် အလင္းေရာင္ ေပးေနၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။

ေနာက္တစ္ခုက ဝန္ထမ္းေတြကို အဂတိမလိုက္စားေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ အၿငိမ္းစားယူတဲ့အခါ ေနေရးထိုင္ေရးအဆင္ေျပေအာင္ အရစ္က် အိမ္ရာစနစ္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္႐ြက္ေနေပမယ့္ အဲဒါဟာလည္း ဝန္ထမ္းအနည္းစုေလာက္သာ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။ အရာရွိအဆင့္ဝန္ထမ္းေတြေတာင္ လစာသက္သက္နဲ႔ဆိုရင္ (ထမင္းမစားဘဲနဲ႔စုရင္ေတာင္) အရစ္က်ေငြကိုေပးဖို႔ မလြယ္ကူပါဘူး။ ဒီေတာ့ အပိုဝင္ေငြရွိတဲ့သူေတြအတြက္ပဲ ေရမ်ားရာ မိုး႐ြာျဖစ္မွာ အမွန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းဖိအားမ်ားမွာမူ အာဏာလက္လႊတ္ထားသူမ်ားႏွင့္ ပါဝါအမာကို ကိုယ္စားျပဳထားသူအခ်ိဳ႕ႏွင့္ ၎တို႔၏ ဩဇာခံ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး၊ အမ်ိဳးသားေရး အစြန္းေရာက္ဆန္ဆန္အင္အားစုအခ်ိဳ႕၊ ေခတ္ေနာက္က်ေနေသာ ဝါဒစြဲအင္အားစုအခ်ိဳ႕ထံမွ ဖိအားမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အတန္ငယ္႐ႈပ္ေထြးသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။

အစိုးရေႂကြးၿမီဆိုသည္မွာ နာမည္အရ အစိုးရႏွင့္သာ သက္ဆိုင္သလိုရွိေသာ္လည္း အရင္းကိုစစ္လိုက္လွ်င္ သာမန္ျပည္သူလူထုကိုပါ ႐ိုက္ခက္ေသာ အေရးကိစၥျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အစိုးရသည္ အေႂကြးမ်ားအတြက္ အတိုးမ်ားစြာ ေပးေခ်ေနရပါက တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ေလ်ာ့နည္းသံုးစြဲရေပလိမ့္မည္။

ကိုယ္က်င့္တရားကို တန္ဖိုးထားထိန္းသိမ္းေပးတဲ့ အေျပာအဆို အေရးအသားေတြကို စာအုပ္စာတမ္းမ်ားမွလည္းေကာင္း၊ အြန္လိုင္း ဆိုရွယ္မီဒီယာမွလည္းေကာင္း၊ ေရဒီယို/တီဗီခ်ယ္နယ္မွလည္းေကာင္း ေရးသားျဖန္႔ေဝ ပညာေပးမႈမ်ားကို အမ်ိဳးသားေရးစီမံခ်က္တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေဆာင္႐ြက္သင့္ပါတယ္။ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ၿပီး မွန္ကန္ေကာင္းမြန္တဲ့ လူပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို Role Model အျဖစ္ စံျပသတ္မွတ္ၿပီး ပညာေပးလံႈ႔ေဆာ္သင့္ပါတယ္။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၲရား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ျမႇင့္တင္ရန္ စနစ္တက်ျပင္ဆင္ေရးဆြဲထားေသာ စီမံကိန္း၊ စီမံခ်က္တစ္စံုတစ္ရာမေတြ႔ရဘဲ ေယဘုယ်ဆန္ေသာ ေျပာဆိုမႈမ်ားျဖင့္သာ စခန္းသြားေနေၾကာင္း ေဝဖန္မႈမ်ားရွိေနသည္။

တစ္ဖက္မွာ အားလံုးညႇိႏိႈင္းၿပီး ေခ်းယူဖို႔ အသင့္ျဖစ္ၿပီးကာမွ လႊတ္ေတာ္ကို တင္ျပမယ္၊ ဒီအေပၚ လႊတ္ေတာ္က အခုလိုကန္႔ကြက္တာ၊ ဆိုင္းငံ့တာ ရွိတဲ့အခါ ခြင့္ျပဳေပးဖို႔ေတာင္းဆိုမယ္၊ ဒီအခါ လႊတ္ေတာ္ကလည္း မ်က္ႏွာနာၿပီး ခြင့္ျပဳေပးရမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အစိုးရတစ္ရပ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ဟာ မွန္ကန္ေကာင္းမြန္သင့္ေတာ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖစ္ရဲ႕လားဆိုတာ ေတြးယူၾကရပါမယ္။