ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း အနည္း အက်ဥ္းရွိ႐ံုနဲ႔ ၿပီးျပည့္စံုသြားတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အဲဒီႏိုင္ငံ၊ အဲဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ တရားစီရင္ေရး မ႑ိဳင္ေတြမွာ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပီသတဲ့ စိတ္ဓာတ္ရွိသူေတြ ပိုမိုမ်ားျပားလာမွသာ အဲဒီႏိုင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္လွပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ နာဂစ္႐ုိက္ခတ္သြားေသာအခါ We အမ်ားအျပားကို ေတြ႔လုိက္ရသည္။ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားမေနႏုိင္ အျခားသူမ်ားကို တတ္ႏုိင္သမွ် အကူအညီေပးၾကသည္။ ေငြေၾကးတတ္ႏုိင္သူက ေငြေၾကး၊ လုပ္အားတတ္ႏုိင္သူက လုပ္အားေပးအပ္ၾကသည္။ မိဘျပည့္စုံေသာေၾကာင့္ ေျခေမြးမီးမေလာင္ လက္ေမြးမီးမေလာင္ေနရသည့္ လူငယ္မ်ားပင္ ရႊံ႕ေတာ ဗြက္ေတာသို႔ ဝင္ကာ လုပ္အားေပးၾကသည္။ ေဗာ္လန္တီယာ လုပ္တယ္ (Volunteering) ဆိုေသာ စကား ျမန္မာလူငယ္မ်ားအၾကား ေရပန္းစားလာသည္။ ေဗာ္လန္တီယာ လုပ္သူမ်ားလွ်င္ ႏုိင္ငံဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အရွိန္ပိုေကာင္းသည္ဟု ပညာရွင္မ်ားက သုေတသနျပဳ ေတြ႔ရွိ ထားသည္။ We သမားမ်ားလွ်င္ ႏုိင္ငံတည္ေဆာက္ရာတြင္ အရွိန္အဟုန္ ေကာင္းလာမည္။

ေယဘုယ်အားျဖင့္ အစိုးရ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈကို ‘ပါဝါ’ (Power) ဟု သတ္မွတ္ၿပီး အစိုးရမွ လြတ္ကင္းေအာင္ ႀကိဳးပမ္းမႈကို ‘လစ္ဘာတီ’ (Liberty) ဟု ယူဆၾကသည္။ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္လံုး ‘ပါဝါ’ ႏွင့္ ‘လစ္ဘာတီ’ တို႔ အားၿပိဳင္ခဲ့ၾကရာ ယခုေရာက္ရွိေနေသာ ၂၁ ရာစုမွာလည္း ႁခြင္းခ်က္မဟုတ္ေပ။ အဆိုပါၿပိဳင္ပြဲတြင္ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႔ကို လႊမ္းမိုးသြားလိမ့္မည္ဆိုေသာ အခ်က္က ၂၁ ရာစု၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးကို သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းသြားေပလိမ့္မည္။

ျမန္မာအိမ္အကူ အမ်ဳိးသမီးငယ္ စင္ကာပူတြင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ အဆုံးစီရင္သြားျခင္းသည္ ေရခဲေတာင္ႀကီး၏ ထိပ္စြန္းသာျဖစ္ၿပီး ယင္းျဖစ္ရပ္က ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံး၏ အေျခအေနကို လွစ္ဟျပသည္။ ယင္းအေျခအေနကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္မွသာ အိမ္အကူမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားစြာ၏ ဘဝကို ကယ္တင္ႏိုင္မည္။

တိုင္းရင္းသား ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားအနက္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတို႔၏ ဆို႐ိုးစကားမ်ားထဲတြင္ “ဒီရွမ္းနဲ႔ ဒီလြယ္အိတ္ ေသခါမွခြဲ”ဟူသည့္ ဆို႐ိုးတစ္ခုရွိထားရာ ျမန္မာ့အေရးအတြက္ လြန္စြာ အေရးႀကီးသည့္ အဆိုပါ ႏွစ္ဖက္ဆက္ဆံေရးတြင္ မည္သည့္ဘက္ကိုမွ် ခြဲထုတ္ခ်န္ထား၍ မျဖစ္ႏိုင္ဟူေသာ အခ်က္ကိုလည္း သက္ဆိုင္သူ အားလံုး နားလည္သေဘာ ေပါက္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္

မိမိတာဝန္ကို မိမိတို႔ ေဆာင္႐ြက္ၾကရာ၌ ဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္းသာ အမွန္အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ၾကရန္သာ ျဖစ္သည္။ အစိမ္းအက်က္ မ်က္ႏွာသာေပးျခင္း၊ သူ ငါ ခြဲျခားျခင္း၊ ဥပေဒ၏ အထက္မွာေန၍ အမိန္႔လာေပးျခင္းမ်ားကို အထူး ေရွာင္ၾကဥ္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း ႏိုင္ငံ့မ်က္ႏွာႏွင့္ ျပည္သူ႔မ်က္ႏွာကိုသာ ၾကည့္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။

ကဲ ... ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေက်ာင္းသားသူငယ္ေတြကို ဘယ္လိုခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳစကားေတြ ေျပာၾကမလဲ။ သူတို႔ကို ဘယ္လို အာမခံခ်က္ေတြ ထပ္ေပးၾကမလဲ။ နည္းလမ္းကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္၊ အားစိုက္ထုတ္မႈ၊ နည္းလမ္းရွာေဖြမႈ၊ အာ႐ံုစူးစိုက္မႈ၊ လံု႔လဥႆာဟနဲ႔ တိုးတက္ ျဖစ္ထြန္းမႈတို႔ အေပၚမွာသာ မီးေမာင္းထိုးျပဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ယေန႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာေလ့ရွိသည့္ ရင့္က်က္သည့္ ဒီမိုကေရစီ၊ စည္းကမ္းျပည့္ဝသည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟူသည္မွာ စာတတ္ေျမာက္သူဦးေရခ်ည္းသာ မ်ားျပားေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ စာဖတ္နာ သူဦးေရပါ ဆတူနီးပါးရွိမွ ရရွိႏိုင္သည္ျဖစ္ရာ တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးေသာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားကို အားက်ကာအမီ လိုက္လိုပါက ဦးစြာျပဳက်င့္ရမည္မွာ “သြားေလရာ စာအုပ္ပါ”ဟူသည့္ အေလ့အထပင္ ျဖစ္သည္

တစ္ဖက္မွာ က်ဴးျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ရင္းနဲ႔ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး အေျခအေန အမွန္တကယ္ ေကာင္းဖို႔ကို အျပင္းအထန္ အားထုတ္သင့္ပါတယ္။ စီးပြားေရး နာလန္ထူမွသာ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ တိုးပြားလာမွာျဖစ္သလို က်ဴးသံသရာကေန လြတ္ေျမာက္ႏိုင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

တရားမွ်တမႈ မရွိေသာ ဥပေဒပုဒ္မေတြ ရွိေနလင့္ကစား ထိုဥပေဒပုဒ္မ ျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးရသလဲ။ ျပင္ဆင္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိသည္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္း ျပင္ဆင္ဖို႔၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ တာဝန္ရွိသည္။

အဓိက ေမတၲာရပ္ခံလိုသည့္ အခ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မတူကြဲျပားေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အပါအဝင္ နယ္ပယ္အလိုက္ “သား”ေပါင္း မ်ားစြာရွိေနရာ သားမ်ားအားလံုး တစ္ဦးႏွင့္ တစ္ဦး ႏိုင္ထက္စီးနင္းျပဳျခင္း၊ ဗိုလ္က်ျခင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း စသည္တို႔ကို ေရွာင္ရွားၿပီး စာနာနားလည္မႈ၊ ငဲ့ညႇာေထာက္ထားမႈ၊ ကူညီ႐ိုင္းပင္းမႈတို႔ျဖင့္ တိမ္ညိဳတိမ္မည္းမ်ား အံု႔ဆိုင္းခဲ့သည့္အေျခအေနမ်ိဳး ထပ္မျဖစ္ရန္ အခိုင္အမာလက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ၾကပါမည့္အေၾကာင္း

အမႈမ်ားအား ကိုယ္က်င့္တရားျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ျခင္းမ်ိဳးထက္ မည္သည့္ တရားစီရင္ေရး ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ကမွ သာလြန္အေရးပါျခင္း မရွိပါ။

ေလျဖတ္ၿပီး အိပ္ရာထဲလဲေနတဲ့ ပင္စင္စားႀကီးကို သက္ရွိထင္ရွား ရွိေနေၾကာင္းျပဖို႔ အိမ္ကေန လွည္းတစ္တန္ ကားတစ္တန္နဲ႔ ဘဏ္ကိုလာခဲ့ရတာမ်ိဳးေတြ ေတြ႔ေနရေတာ့ အေတာ့္ကို စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ရတယ္ဗ်ာ။ ရတဲ့ပင္စင္လစာက ငွားရတဲ့ ကားခဖိုးနဲ႔တင္ ကုန္ပါေလေရာလား။

အစိုးရ၏အလုပ္မွာ ၿပီးျပည့္စံုသည့္ Public Policy တစ္ရပ္ေရးဆြဲကာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး သက္ဆိုင္သူအားလံုး၏ ျပႆနာ ေျပလည္သြားႏိုင္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္ေရးပင္ျဖစ္သည္

အေသအခ်ာ စစ္တမ္းထုတ္ၾကည့္လွ်င္ ဘဝေနထိုင္မႈ အဆင့္မ်ား သိသိသာသာ တိုးတက္မႈ မရွိေသးသကဲ့သို႔ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္လည္း ပံုစံေဟာင္းမွ ခြဲထြက္၍ သိသာစြာ တိုးတက္လာမႈ မရွိေသးပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ ဘတ္ဂ်က္ေငြမ်ား ပိုမိုသံုးစြဲလာႏိုင္ေသာ္လည္း တိုးတက္မ်ားျပားလာပါသည့္ လူဦးေရႏွင့္ မကာမိႏိုင္ေသးပါ။