ထိုင်ခုံလေး၏ရှေ့ စားပွဲပေါ်တွင် စာရွက် တစ်ထပ် ရှိသည်။ ဘောလ်ပင်သုံးချောင်းရှိသည်။ ရပ်ကွက်ထဲ က အိမ်တစ်အိမ်သို့ ဧည့်သည် ၊ ဆောင်သည်လာလျှင် ထိုစာရွက်ကလေးများက ငွေငါးရာလည်း ဖြစ်ချင်ဖြစ် သွားမည်။ ငွေတစ်ထောင်လည်း ဖြစ်ချင်ဖြစ်သွားမည်။ တချို့ တစ်လတစ်ခါ ဧည့်စာရင်းတိုင်နေရ သည့် အိမ်ငှားများဆိုလျှင်တော့ ထိုစာရွက်ကလေးက တန်ဖိုးပိုမြင့်သွားနိုင်သည်။

တော်လှန်ရေးတို့၊ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတို့ စသည်ဖြင့် ဆိုလိုက်ရင် နိုင်ငံရေး ကိစ္စလို့ပဲထင်မှတ်ကြတာများပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နိုင်ငံရေးနဲ့ မပတ်သက်တဲ့ တခြားနယ်ပယ်တွေမှာလည်း တော်လှန်ရေးတို့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတို့ဆိုတာရှိစမြဲပါ။ နယ်ပယ်တစ်ခုမှာ စက်မှုပညာ၊ နည်းပညာ စတာတွေ အံ့မခန်းတိုးတက်လာတဲ့ အတွက် တခြားနယ်ပယ်က အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းအလုပ်၊ အတတ်ပညာတစ်ခုခု ကွယ်ပျောက်ရမလိုဖြစ်လာတဲ့အခါမှာ အဲဒီလိုဒုက္ခတွေ့လာရတဲ့ နယ်ပယ်ထဲက ပုဂ္ဂိုလ်တွေက သူတို့ရဲ့အတတ်ပညာတွေ တိမ်ကောမသွားအောင် တော်လှန်ရေးလုပ်ကြတာမျိုးကို ဆိုလိုတာပါ။

ကျွန်တော်တို့တစ်တွေသည် လောကကို အမြင်ကျဉ်းကျဉ်းဖြင့် ရှုမြင်သုံးသပ်ကြသည့်အခါမျိုးများ၌ အပြစ်ဟူသော ပုစ္ဆာများသာ ထွက်လို့လာပေမည်။ အပြစ်ဟူသော မေးခွန်းတိုင်း၏အဖြေတွင် စာနာ နားလည်ပေးတတ်ခြင်းဟူသည့် အချစ်မျိုးများ မရရှိနိုင်ကြပါပေ။ မထားနိုင်ကြပါပေ။ ရရှိနိုင်ခဲ့ကြလျှင်လည်း နည်းပါးသေးသိမ်နေသေးသည့် ချစ်ခြင်းအတုများသာ ဖြစ်ဖို့များပေသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့တစ်တွေအနေနှင့် လောကကြီးကို အကောင်းမြင်လိုသောဆန္ဒများဖြင့်သာ အမြင်ကျယ်ကျယ်နှင့် ကြည့်တတ်ကြဖို့ရန် အထူးအရေးကြီးလှပါသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့် လူကို လူဟုမြင်တတ်သည့် စိတ်ကောင်းများကို မွေးမြူနိုင်ဖို့ရန် လိုပေသည်။

နိုင်ငံရေးမှာ Character Assassination ဆိုရာမှာ များသော အားဖြင့် တစ်ဦးချင်း ဒါမှမဟုတ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ယုံကြည်စိတ်ချရခြင်း စတာတွေကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားတဲ့ နိုင်ငံရေး “Smear Campaign” (အိုးမဲသုတ်ကမ်ပိန်း) အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုလို့လည်း အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုကြတယ် ကိုရန်ပိုင်ရ။ ကမ်ပိန်း၏ ထိုကဲ့သို့ လှုံ့ဆော်မှု ရည်ရွယ်ချက်မှာလည်း တစ်ဖက်အဖွဲ့အစည်း၊ လူပုဂ္ဂိုလ်အပေါ် ထောက်ခံနေမှု အခြေအနေကို အားနည်းစေရန်ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုကြ တယ်ဗျ။ အခုလို ကမ်ပိန်းများတွင် ကောလာဟလများ၊ ပုံဖျက်ထားသော အမှန်တရားတစ်ဝက်နှင့် အကြောင်းအရာများ၊ ချဲ့ကားပြောဆိုမှုများနှင့် အတိုက်အခံပြုခြင်းလို့ဆိုတယ်ဗျ။

နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီတည်ဆောက်ရေး၊ လွတ်လပ်ပွင့်လင်းကာ တရားမျှတမှုထွန်းကားသည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ် ထူထောင်ရေးစသည်တို့သည် လွှတ်တော်၊ အစိုးရ၊ တရားစီရင်ရေး နိုင်ငံရေးပါတီများ၊ အရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်းများနှင့် တပ်မတော်တို့တွင်သာမက နိုင်ငံသားအားလုံးတွင်လည်း တာဝန်ရှိသည်ဆိုသောအချက်ကို အားလုံးသိနှင့်ပြီးသားဖြစ်ပါသည်။

လိမ်ညာတတ်တဲ့သူကတော့ သူ့ပင်ကိုဗီဇအတိုင်း လိမ်နေဦးမှာပဲ။ ညာနေဦးမှာပါပဲ။ လိမ်ညာရက်လေခြင်းဆိုတဲ့ အစွဲအလမ်းတွေကိုထားပြီးတော့ မုန်းတီးနာကြည်းစိတ်တွေဝင်နေမယ်ဆိုရင် ကိုယ့်အကုသိုလ်ကို ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးနေသလိုပဲ ဖြစ်နေတော့မယ်ဆိုတာ သဘောပေါက်သွားခဲ့ပြီ။ လောကကြီးမှာ ကိုယ့်အကုသိုလ်ကို ကိုယ်တိုင်ဖန်တီးယူတဲ့လူ လောက် မိုက်တဲ့လူမရှိတော့ဘူးလို့ ကျွန်မကတော့ထင်မိပါတယ်။ တကယ်တမ်းကျတော့ ကျွန်မတို့တစ်တွေဟာ လူ့ဘဝကိုရောက်လာတဲ့ခဏလေးမှာ ဘယ်သူ့ကိုမှ မုန်းတီးစိတ်ဝင်ပြီး သံသရာကို ဆွဲဆန့်မနေသင့်ပါဘူး။

မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေး အခြေကျခိုင်မာရန် ဆောင်ရွက်ရန်များစွာ ကျန်ရှိနေသေးရာ ဒီမိုကရေစီစံချိန်စံညွန်းများနှင့် တိုင်းတာပါက ပြောင်းလဲပြုပြင်ရန်များ လိုအပ်နေဆဲဖြစ်သည်။ ထိုသို့သော စပ်ကူးမပ်ကူး အသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလတွင် မူလရည်မှန်းထားသည့် ဒီမိုကရေစီပန်းတိုင်နှင့် ဟန်ချက်ညီသော နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးများဖြစ်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ ဒီမိုကရေစီရင့်ကျက်ပြီးသည့် နိုင်ငံများတွင်ပင် ဒီမိုကရေစီနောက်ပြန်စေသည့် သို့မဟုတ် ဒီမိုကရေစီအရည်အသွေး လျော့နည်းစေသည့် နိုင်ငံရေးအသွင်ပုံစံများ နေရာယူလာသည်ကို သတိပြုကြရမည်ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်း၌ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု မတွေ့ရသည်မှာ အတန်ကြာခဲ့ပြီဖြစ်သော်လည်း ပြည်ပမှဝင်ရောက်လာသူအချို့တွင် ပိုးတွေ့ရှိသည် ဆိုသောသတင်းများ ကြိုးကြားကြိုးကြား တွေ့မြင်ရခြင်းသည် ကပ်ရောဂါနှင့် ပတ်သက်၍ မည်သို့မျှစိတ်ချ၍မရနိုင်သေးသောအချက်ကို ဖော်ပြနေခြင်းသာ ဖြစ်ပေသည်။ သို့အတွက်ကြောင့် ရောဂါကူးစက်မှု ဆိုးဆိုးရွားရွားဖြစ်ပေါ်နေသည့် အခြားနိုင်ငံများနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပြီး မိမိဘာသာမိမိ အားရကျေနပ်နေ၍ မည်သို့မျှမဖြစ်နိုင်သေးကြောင်း ဦးစွာပြောလိုပါသည်။

ဒီစကားဟာ မထေရ်မြတ်ကြီးဘက်ကနေ ကြည့်မယ်ဆိုရင် အတော်လေး နာလောက်တဲ့၊ ခံပြင်းစရာကောင်းတဲ့ စကားပါပဲ။ တပည့်ဖြစ်သူဟာ ဆရာ့ကို ဘာမှမထောက်ထားဘဲ သိတဲ့အတိုင်း၊ ဟုတ်တဲ့အတိုင်း ပြောချလိုက်တာပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ အကျိုးရှိတဲ့စကား ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။ ဆရာဖြစ်သူ မထေရ်မြတ်ကြီးဟာ သတိသံဝေဂရပြီး တရားအားထုတ်လိုက်တာ မဂ်ဉာဏ် ဖိုဉာဏ်တွေ ထိုးထွင်းသိမြင်ပြီး ဘဝသံသရာမှာ ဆောက်တည်ရာ မှီခိုရာ ရသူအဖြစ် ရောက်သွားခဲ့ပါတော့တယ်။

လောကမှာ အတ္တကို ဗဟိုပြုတာ များသွားရင် အားလုံးဟာ သူစိမ်းတွေလို ဖြစ်သွားလိမ့်မယ်တဲ့။ မိဘနဲ့ သား၊ သမီး လိုက်လျောမှုမရှိ ကိုယ်ဖြစ်ချင်တဲ့ ဆန္ဒတွေနဲ့ အတ္တကို ဗဟိုပြုတာ များသွားရင် မျက်ရည်တွေများစွာနဲ့ သူစိမ်းတွေ ဖြစ်သွားတတ်တယ်။ အစ်ကို၊ အစ်မ၊ ညီ၊ ညီမ အနစ်နာခံယူဖို့မရှိ ရယူပိုင်ဆိုင် ခြင်းတွေနဲ့ အတ္တကို ဗဟိုပြုတာများသွားရင် နာကြည်းချက်တွေ များစွာ နဲ့ သူစိမ်းတွေ ဖြစ်သွားတတ်တယ်။ မိတ်ဆွေ၊ သူငယ်ချင်းကြား ယုံကြည်မှု မရှိ မနာလိုဝန်တိုခြင်းတွေနဲ့ အတ္တကို ဗဟိုပြုတာများသွားရင် မကျေနပ် ချက်ပေါင်းများစွာနဲ့ သူစိမ်းတွေ ဖြစ်သွားတတ်တယ်။

မကြာသေးခင်က ဟားဗက်တက္ကသိုလ်က ထုတ်ဝေလိုက်သည့် စာအုပ်တစ်အုပ်၏ အမည်မှာ ရိုးရိုးလေးဖြင့် စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းလှသည်။

အမှန်တော့ လူတိုင်းသည် အချိန် ၂၄ နာရီ အညီအမျှရရှိထားကြသည်။ သို့သော် လူတိုင်းအောင်မြင် တိုးတက်လေ့မရှိပေ။ အချိန်ကိုအကျိုးရှိစွာ အသုံးချသူများသည် နယ်ပယ်တစ်ခုခုတွင် ထူးချွန်အောင်မြင်လေ့ရှိပြီး အချိန်ကို အလဟဿဖြုန်းတီးပစ်သူများကတော့ ဘဝနိဂုံးမလှကြပေ။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်တို့အနေနှင့် ဘဝရည်မှန်းချက်များ တစ်ခုပြီး တစ်ခု ဆွတ်ခူးပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ဆိုလျှင် အချိန်ကိုအကျိုးရှိစွာအသုံးချပြီး စဉ်ဆက်မပြတ် လေ့လာသင်ယူသွားဖို့လိုအပ်ပါသည်။

ယခုရက်ပိုင်း၊ လပိုင်းအတွင်း သိသာစွာ ပြင်ဆင်ကြသည့်ပါတီများအနေနှင့် NLD အဖွဲ့ချုပ်၊ ပြည်ခိုင်ဖြိုးပါတီ၊ UBP ပါတီ၊ PPP ပါတီ၊ ပြည်သူ့ပါတီတို့ကို မြင်ရသည်။ NLD အဖွဲ့ချုပ်ကို ဦးစွာကြည့် လျှင် သူ့ပါတီအထဲတွင်ပင် ၂၀၁၅ ရွေးကောက်ပွဲနိုင်ခဲ့သော ယခုအမတ် ဖြစ်နေဆဲသူများအနက်မှ ၂၀၂၀ တွင် ဝင်ပြိုင်မည့်သူများရှိသလို အကြောင်း အမျိုးမျိုးကြောင့် မပြိုင်ကြတော့သူများလည်း ရှိသည်။ အချို့က ကျန်းမာရေး အရဟုဆိုသလို အချို့က နောက်လူငယ်များကို နေရာပေးလိုဟူ၍ ဆိုသည်။ အချို့မှာမူ NLD ၏မူဝါဒအပေါ် ဆန်းစစ်လာကြ၍ဖြစ်သည်။

ကော်ပိုရိတ်ဘိဇနက်နှင့် စီမံခန့်ခွဲရေးလောကတွင် ဂုရုတစ်ဦးဖြစ်ခဲ့သူ ပီတာဒရက်ကာ၏ နာမည်ကျော်မှတ်ချက်စကားတစ်ခွန်းမှာ စီမံခန့်ခွဲရေးလောကအတွက်သာမက အခြားနယ်ပယ်များအတွက်ပါ အသုံးဝင်ပေသည်။ "]If you want something new, you have to stop doing something old" ဟူသည့် မှတ်ချက်ဖြစ်ပါသည်။

လူတို့သည် အသက်ရှင်ရပ်တည်ကြရန်အတွက် နိစ္စဓူဝ အလုပ်ကိစ္စများနှင့် လှုပ်ရှားနေကြရလေသည်။ ရပ်တန့်နေရသည့်သူဟူ၍ တစ်ယောက်မျှမရှိကြ။ စီးပွားရေးကိစ္စ၊ လူမှုရေးကိစ္စ၊ စားဝတ်နေရေးကိစ္စစသည့် အကြောင်းအရာကိစ္စမျိုးစုံနှင့် မနားမနေ လှုပ်ရှားနေကြရသူချည်းဖြစ်ပါသည်။ နောက်ဆုံး မွေးကင်းစ ကလေးငယ်လေးများပင် နို့စို့ရရေးအတွက် အူဝဲငိုသံပေးကာ လှုပ်ရှားကြရလေသည်။ လူအချို့က ကိုယ်ကာယကို အားပြု၍ လှုပ်ရှားကြသည်။