“သူတို့က သူတို့ခန္ဓာကိုယ်ကို ရောင်းစားနေကြတာပေါ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ သူတို့မှာ အသက်ရှင်နေထိုင်ဖို့ လိုတယ်လေ။ သူတို့မှာလည်း စိတ်ကောင်း ရှိကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တစ်ချိန်တည်းမှာ သူတို့ ငတ်သေမှာကိုလည်း ကြောက်နေကြတဲ့သူတွေဖြစ်နေတယ်”

မြန်မာ့တပ်မတော်နှင့် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် (KIA) သည် အကျိုးစီးပွားများပြားလှသော သဘာဝသယံဇာတများအတွက် တိုက်ခိုက်နေကြသည်။

“မမဝင်း နားကပ်လေး လှလိုက်တာ။ ဒီနေ့ဝတ်တဲ့ချိတ်လေးက လန်းတယ်နော်။ ဟို တဘက်လေးရော မခြုံတော့ဘူးလား။ ဟိုစိန်ကလေးက မမဝင်းနဲ့ အရမ်းလိုက်တယ်” ဆိုတာတွေဟာ ဗိုလ်အောင်ထိန်ရဲ့ ဖားလုံးတွေပဲ။ အဲ့လို ဖားလွန်းအားကြီးတော့ ဗိုလ်အောင်ထိန်ဟာ ဖားကြီးနဲ့ တူလာတယ်။ ဖားတောင်မှ စားဖားမဟုတ်။ ပါးအစ်အစ်နဲ့ ဖားပြုတ်ကြီးနဲ့တူတာ။

“ကလေးတွေကို ပညာသင်ပေးဖို့၊ ကျွေးမွေးဖို့၊ စောင့်ရှောက်ဖို့အတွက် ဖိလစ်ပိုင်ပြည်သူတွေက ပိုသိလာကြပါပြီ။ အရင်တုန်းက လက်တွန်းလှည်းဆိုတာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးခြင်းရဲ့ သင်္ကေတပါ။ ယခုအခါမှာတော့ လက်တွန်းလှည်းဆိုတာ မျှော်လင့်ချက်၊ ပညာရေးတို့ရဲ့ သင်္ကေတဖြစ်လာပါပြီ”ဟု ၎င်းက ပြောကြားသည်။

အမန်ဒါသည် ဦးခေါင်းကို အကြီးအကျယ် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့သည်။ ဦးခေါင်း ဒဏ်ရာပျောက်သော်လည်း နာတာရှည်ဝေဒနာခံစားရပြီး မသန်စွမ်းသူဘဝနှင့် နေထိုင်ခဲ့ရရှာသည်။ အလုပ်လည်းမရှိတော့။ အလုပ်မရှိသောကြောင့် အိမ်ခန်းကလည်း ဖယ်ပေးလိုက်ရသည်။ ဆီရက်တဲမြို့ရှိ တံတားတစ်ခုအောက်တွင် ယာယီတဲလေးတစ်လုံးနှင့် သွားနေထိုင်ခဲ့ရသည်။

လစ်ဇ် မာရေးသည် ဘရောင့်မြို့တွင် ကြီးပြင်းလာခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ သူ့မိဘတွေက ဘိန်းဖြူစွဲနေသူတွေ ဖြစ်သည်။ သူ့မိခင်သည် မူးယစ်ဆေးကြောင့် စိတ်မမှန်သည့်အပြင် ညစ်ပတ်သည့်ဆေးထိုးအပ်ကို သုံးစွဲမိသောကြောင့် အေအိုင်ဒီအက်စ်ရောဂါလည်း ဖြစ်နေသည်။ မာရေးတစ်ယောက် မိခင်ကို ပြုစုနေရသောကြောင့် ကျောင်းမကြာခဏပျက်ရသည်။ သူ့ဖခင်ကလည်း သူတို့သားအမိကို စွန့်ခွာသွားပြီး လမ်းဘေးတွင် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့သမားတစ်ယောက်အဖြစ် ဘဝကို ဖြစ်သလိုသွားနေထိုင်ခဲ့သည်။

၂၀၁၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလက ဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ တက္ကဆက်ပြည်နယ်၊ ဆန်အန်တိုနီယိုမြို့ IHOP ဆိုင်အတွင်းသို့ လက်နက်ကိုင်သေနတ်သမားတစ်ယောက် ဝင်လာသည်။ သူက သေနတ်ကို လေထဲနှစ်ချက်ထောင်ဖောက်လိုက်သည်။ သူ့ကိုဖမ်းရန် ကြိုးစားသူအားလုံးကိုလည်း သေနတ်နှင့်ပစ်သတ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ပြန်သည်။ သူက ဆိုင်အတွင်းရှိ ပိုက်ဆံထည့်ထားသည့်အံဆွဲကို သံတူးရွင်းနဲ့ ကလန့်ပြီး ဖွင့်လိုက်သည်။ ထိုအချိန်တွင် သူ့လက်ထဲ၌ သေနတ်မကိုင်ထားချိန်ဖြစ်သည်။

ဘရေဟန်မာဖီတစ်ယောက် မြောက်ကာရိုလိုင်းနာ၊ ရှားလော့မြို့၊ ဟာဒင်းအထက်တန်းကျောင်း၏ ရက်ဘီဘောလုံးသမားကောင်းတစ်ယောက် ဖြစ်ရစေမည်ဟု ကတိပေးသည်။ သို့သော် သူ့နည်းပြဆမ်ဂျီးနားက သူ့ကျောင်းပညာရေးအဆင့်ကို စစ်ဆေးလိုက်သည့် အခါတွင် သုံးစားမရလောက်အောင် အဆင့်တွေကျနေကြောင်း တွေ့လိုက်ရသည်။ မာဖီ အဘယ်ကြောင့် ဤသို့ ဖြစ်နေရသနည်း ဆိုသည်ကို ဆရာဆမ်ဂျီးနားက လိုက်စုံစမ်းလိုက်သည့်အခါတွင် တပည့်ကျော်သည် ညအချိန်တွင် အိပ်စရာမရှိ။ လမ်းဘေးတွင် ဖြစ်သလို နေရာရှာကာ အိပ်နေရသူတစ်ယောက်ဟု သိလိုက်ရသည်။

အင်္ဂလိပ်စာဖြင့် Entrepreneur ကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်၊ စီးပွားရေးစွမ်းဆောင်ရှင်ဟု မြန်မာလို ပြန်ဆိုကြပါသည်။ အင်္ဂလိပ်အဘိဓာန်တွင် (a person who sets up a business or businesses, taking on financial risks in the hope of profit) ဟူ၍ ဖွင့်ဆိုပါသည်။ စွန့်ဦးဆိုခြင်းထက် အခက်အခဲများကို စွန့်စားပြီး ကျော်လွှားကာ အောင်မြင်ချမ်းသာအောင် လုပ်ဆောင်နိုင်သူများ ဖြစ်သည်။

“ကျွန်မ ကလေးမွေးဖို့ ဒီဂေဟာကို ခေတ္တခိုနားချင်လို့ ရောက်လာတာပါ။ ပြီးရင် ဒီကလေးကိုလည်း မွေးစားမယ့်သူရှိရင် ပေးလိုက်မယ်လို့ပဲ စီစဉ်လာတာ။ ဒါပေမဲ့ တစ်နေ့တော့ ဗီဒီယိုဇာတ်လမ်းလေး တစ်ခုကြည့်ရင်းက မွေးစားသားသမီးတွေရဲ့ ရင်နင့်ဖွယ်ရာအဖြစ်ကိုတွေ့ပြီး စိတ်ထိခိုက်သွားတယ်။ ကျွန်မသမီးကိုလည်း အဲဒီလိုအဖြစ်မျိုး အရောက်မခံနိုင်လောက်အောင် ခံစားသွားရတယ်”

ရွာသားတွေက ရွာတွင်လာပြီး မတရားလုပ်နေမှုများကို သိသော်လည်း ရဲကို သွားမတိုင်ရဲကြပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ရဲတွေကိုယ်တိုင်က ရွာသားတွေကို မတူမတန်သလိုအပြင်၊ ရာဇဝတ်သားတွေလို ဆက်ဆံတတ်ကြသောကြောင့်ဖြစ်သည်။ ရွာသားတွေကိုယ်တိုင်က ရဲနှင့်တရားရုံးများကို ကြောက်သဖြင့် ပတ်သက်မည်ကို စိုးရိမ်ပြီး ငြိမ်နေလိုက်ကြသည်ကလည်း များသည်။

ကင်ဂျုံအန်း၏ စကားနှင့်ဆိုပါက “စိတ်မမှန် သူငယ်ပြန်နေသော အဘိုးကြီး” နှင့် ထရမ့်၏စကားနှင့်ဆိုပါက“အရူး၊ ဂျပုလူဝ” တို့သည် ယခုတော့ တစ်စားပွဲတည်းထိုင်မည် လုပ်လိုက်ကြပြန်ပြီဖြစ်သည်။ “ဘယ်သူ့နျူကလီးယားခလုတ် ပိုကြီးသလဲ” ပြိုင်ကြသည့် ခေါင်းဆောင်နှစ်ဦး အမှန်တကယ်တွေ့ဆုံဖြစ်ရန်ကား အချိန်နှင့်နေရာကို ဦးစွာရွေးရဦးမည်ဖြစ်သည်။

“ကျွန်တော့်မှာသာ သန့်ရှင်းပြီး ကောင်းတဲ့အဝတ်တွေရှိရင်၊ လူတွေက ကျွန်တော့်ကို လူသားတစ်ယောက်လို ဆက်ဆံကြမှာပဲ”ဟု ပြောလိုက်သည့်အခါ ဒေါက်လည်း အဝတ်လျှော်ဝန်ဆောင်မှု ပရဟိတဆိုင်လေးဖွင့်ရန် အာရုံရသွားခဲ့သည်။

ဖြစ်ပြီးရင်ပျက်တတ်တဲ့ သင်္ခါရသဘောတွေထဲ ဒီငြိမ်းစုစီဆိုတာကြီးလည်း ပါတယ်လို့ မှတ်လိုက်ပါတော့ကွယ်။ ဒီလောက်ဆိုရင်ဖြင့် တူမောင်ကြီးလည်း ကျေနပ်လောက်ပြီ ထင်ပါတယ်။

ယနေ့ခေတ်တွင် CCTV ကဲ့သိုသော ကိရိယာ များကို နေရာအနှံ့တပ်ဆင်နေကြပြီ ဖြစ်သောကြောင့် ရာဇဝတ်ဘေး ပြေးမလွတ်နိုင်သည့် ခေတ်ဖြစ်လာ သည်။ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေ အားကောင်းလာခြင်း ကလည်း ပြည်သူများကို ပိုပြီး လှုံ့ဆော်ပေးသလို ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် ပြည်သူတွေကလည်း မုဒိမ်းသမားကို သင်းကွပ်ရန်နှင့် သေဒဏ်ပေးရန်သာ တောင်းဆိုကုန်ကြသည်။