မိုးရာသီသည္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ရာသီဟု ဆိုရမလိုပင္။

မိုးရာသီဟာ အေအးမိလြယ္၊ ဖ်ားနာလြယ္တဲ့ ရာသီျဖစ္တဲ့အေလ်ာက္ ေနထိုင္မေကာင္း ျဖစ္တဲ့အခါ အိမ္တြင္းေဆးဝါးအေနနဲ႔ ေသာက္သံုးႏိုင္ဖို႔ သဘာဝထြက္ အစားအစာေတြနဲ႔ ဘယ္လိုေဖ်ာ္စပ္ ေသာက္သံုးရမယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ေႏြေနပူပူကေန မုတ္သံုဝင္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ရာသီအေျပာင္းအလဲမွာ ဖ်ားနာတတ္ပါတယ္။ မိုးရာသီကို က်န္းက်န္းမာမာနဲ႔ ျဖတ္သန္းႏိုင္ဖို႔ က်န္းမာေရးအတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားရမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးျပင္းလိပ္ႏွင့္ စီးကရက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္း၊ ေဆး႐ြက္ႀကီးငံုျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုးေသြးရပ္ျခင္း၊ ေလျဖတ္ျခင္း၊ အဆုတ္ျပြန္ေရာင္ျခင္း၊ အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္ျခင္း၊ ပါးစပ္/ လွ်ာ/ အစာျပြန္/ ေလျပြန္ဝ/ ဆီးအိမ္ကင္ဆာႏွင့္ အျခားကင္ဆာမ်ား ျဖစ္ပြားျခင္း၊ ေျခပုပ္/လက္ပုပ္ ေရာဂါျဖစ္ျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ အျပည့္အဝ မခံစားႏိုင္ျခင္းစသည့္ ေရာဂါမ်ားကို ျဖစ္ေစပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အသက္ငါးႏွစ္ေအာက္ အရွင္ေမြးဖြားသည့္ ကေလး ၁၀၀ဦးလွ်င္ ၅ ဦး ေသဆုံးေၾကာင္း ျမန္မာ့လူေနမႈဘဝႏွင္႔ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အေျခခံ အခ်က္အလက္မ်ား စစ္တမ္းက ေဖာ္ျပသည္။

“လူႀကီးေရာ၊ ကေလးေရာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး သံသယရွိဖို႔ လိုပါတယ္”

တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အ႐ိုးအေၾကာအဆစ္ေရာဂါကု ဆရာဝန္မ်ားစြာ လိုအပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ခုတင္ ၅၀ဝ ဆံ့ အထူးကုေဆး႐ံုႀကီး၏ အ႐ိုးအေၾကာ အဆစ္ ေဆးပညာဌာနမွ ပါေမာကၡ/ဌာနမွဴး ပါေမာကၡ ဦးခ်စ္စိုးက ေျပာၾကားသည္။

ပင္လယ္ရပ္ျခား ခ်စ္ၾကည္ေရး အလင္းေရာင္ လႈပ္ရွားမႈက မ်က္စိအတြင္းတိမ္ ေဝဒနာရွင္ ၂၀ဝ ဦးကို သီတဂူ ေရႊျပည္ဟိန္း စကၡဳဒါန ကုသိုလ္ျဖစ္ ေဆး႐ံုႀကီး၌ အခမဲ့ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ေပးခဲ့ေၾကာင္း အဆိုပါေဆး႐ံုႀကီးထံမွ သိရသည္။

စိတ္ဖိစီးမႈ၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ အလုပ္ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္ျခင္း၊ အိပ္ေရး ပ်က္ခံျခင္း၊ ေကာင္းမြန္စြာ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္းႏွင့္ အစားပံုမွန္ မစားျခင္းတို႔သည္ တက္ျခင္းကို လံႈ႔ေဆာ္ႏိုင္ပါသည္။

“ကိုယ့္အနီး ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းၾကားရင္ ျခင္ကိုက္မခံရေအာင္ ပိုၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ေနထိုင္သင့္တယ္”

ေျမာက္ဥကၠလာပ အေထြေထြ ေရာဂါကုေဆး႐ံုႀကီးတြင္ ကင္ဆာေရာဂါေဝဒနာရွင္မ်ားအတြက္ ေန႔ပိုင္းကုသမႈအေဆာင္ (Day Care Center) ကို ဖြင့္လွစ္ ကုသေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း ယင္းေဆး႐ံု၏ ေဆး႐ံု အုပ္ႀကီး ေဒါက္တာၾကည္စိုးက ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ အသည္းေရာဂါ ျဖစ္ပြားေနမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကုသေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မည့္ ေဖာင္ေဒးရွင္း (Myanmar Liver Foundation - MyLiF) ကို မႏၲေလးၿမိဳ႕၌ လာမည့္ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႔စည္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း မႏၲေလးေဆး႐ံုႀကီး အသည္း အထူးကုဌာနထံမွ သိရသည္။

“ရာသီဥတုက စိတ္က်န္းမာေရးကို ဘယ္လို သက္ေရာက္ေစသလဲ”

“ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ အဆုတ္ေရာဂါ အေျခခံေရာဂါ ရွိတဲ့သူေတြမွာလည္း သက္ေရာက္မႈက ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္ပါတယ္”

ဖ်ားနာျခင္း၊ တင္းက်ပ္လြန္းတဲ့ အဝတ္အစားမ်ား ဝတ္ဆင္ျခင္း၊ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ျခင္းစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကိုယ္တြင္း အပူခ်ိန္ ျမင့္တက္ေစတဲ့အျပင္ ရာသီဥတုက တျဖည္းျဖည္း ပူျပင္းလာတာနဲ႔အမွ် အပူေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ အသက္ ေသဆံုးသည္အထိ အႏၲရာယ္ ရွိပါတယ္။