“ၿမိဳ႕နယ္ပညာေရးမွဴးနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး အေခ်အတင္ စကားေျပာရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္သြားတယ္”

အနာဂတ္ပညာေရးသည္ အတိတ္ကာလ ပညာေရးကို ေနာက္ခ်န္ထားခဲ့ၿပီ။ ဆိုလိုသည္မွာ ေခတ္သစ္တြင္ ပညာသင္ေရးလမ္းေၾကာင္းက ပိုၿပီးလြယ္ကူလာသည္ဟု ဆိုလိုျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းမ်ားသည္ ယေန႔တိုင္ ေရွး႐ိုးအယူအစြဲမ်ားကို လက္မလႊတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ ေခတ္ေျပာင္းသည္ကို မသိေသာမိဘမ်ားက သူတို႔ေခတ္ေဟာင္းတြင္ သင္ခဲ့ရသည့္ နည္းေဟာင္းမ်ားကိုသာ အေကာင္းထင္ေနမည္ကို စိုးရိမ္မိသည္။

ကမၻာအႏွံ႔အဂၤလိပ္စကားေျပာသူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္စာကို အဘယ္ေၾကာင့္ အေရးပါမွန္း သိသူနည္းသည္။ အဂၤလိပ္ စာ/စကားကို ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ားဆံုးေျပာဆို အသံုးျပဳေနၾကပါသည္။ အေမရိကႏွင့္ ၿဗိတိန္တို႔လို အဂၤလိပ္စကားေျပာႏိုင္ငံမ်ား၏ ျပင္ပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ပါ အဂၤလိပ္စာကို အမ်ာဆံုး အသံုးျပဳေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

တကၠသိုလ္မ်ားသည္ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ (Academic Freedom) အမ်ားဆံုး ရွိရမည့္ေနရာမ်ား ျဖစ္သင့္ပါသည္။ Academic Freedom ဆိုသည္ကို တကၠသိုလ္မ်ားတြင္ အထူးျပဳၿပီး ေတာင္းဆိုရသည့္ ကိစၥတစ္ရပ္အျဖစ္ အေလးအနက္ထားကာ လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါသည္။ Academic Freedom ဆိုသည္မွာ တကၠသိုလ္တြင္ ပညာသင္ေပးေနသည့္ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအတြက္ေရာ၊ ပညာသင္ယူေနသည့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအတြက္ပါ မရွိမျဖစ္အေရးႀကီးကာ ပညာသင္ၾကားမႈ၊ သင္ယူမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ၾကားခံမည္သည့္အဖြဲ႔အစည္း တစ္ခုခုကမွ ဝင္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္ျခင္း၊ တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္းမ်ား မရွိေရးကို ေတာင္းဆိုျခင္းလည္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာ့ပညာေရးစနစ္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္အတြင္း ထူးျခားေသာအေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို အစိုးရက ယခုႏွစ္တြင္ စတင္လိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုေျပာင္းလဲမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံပညာေရးစနစ္တြင္ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ စမ္းသပ္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားထဲမွ တစ္ခုသာျဖစ္သည္ဟု အကဲခတ္မ်ားက ေဝဖန္ၾကသည္။ လူသိမ်ားထင္ရွားသည့္တကၠသိုလ္မ်ားကို တိုက္႐ိုက္ေလွ်ာက္ထားႏိုင္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အေျခခံပညာအထက္တန္း တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲတြင္ရရွိခဲ့ေသာရမွတ္က လိုအပ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ဆယ္တန္းရမွတ္ မေကာင္းသူသည္ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ဆရာဝန္ကဲ့သို႔ ဝါသနာပါေသာ္လည္း ထိုအခြင့္အေရးကို ယခင္စနစ္ကဲ့သို႔ ကန္႔သတ္ခံထားရဆဲျဖစ္သည္။

ေက်ာင္းကို ေန႔စဥ္သြားမည္။ သတ္မွတ္ထားသည့္ ေက်ာင္းဝတ္စံုေတြ ဝတ္ထားမည္။ ေက်ာင္းတြင္လည္း စာေရးစာဖတ္၊ အိမ္ျပန္ေတာ့လည္း အိမ္စာဆိုသည္ႏွင့္ အလုပ္႐ႈပ္ေနရသည္မွာ ပညာေရးလား ႏိုင္ငံတကာတြင္ ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကၿပီ။

အိႏၵိယႏိုင္ငံေဒလီၿမိဳ႕ႏွင့္ အနီးမေဝး ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ပညာေရးအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ေခတ္မီနည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ ပညာသင္ၾကားေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္႐ြက္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုလႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ေနသူမွာ မစၥတာဒီနန္ဒရာလိုမာျဖစ္သည္။ သူသည္ ဘဏ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာႏွင့္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အေတြ႔အႀကံဳရွိသူတစ္ဦးျဖစ္သလို လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။

ကေလးအုပ္စုတစ္စု စုစုေပါင္း ၄၃ ဦးသည္ သစ္ေတာထဲတြင္ ေပ်ာ္႐ႊင္စြာ ေျပးလႊားေနၾကသည္။ သူတို႔သည္ ဒုတိယတန္းအဆင့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေလးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဖင္လန္ႏိုင္ငံ ေတာင္ပိုင္း ကန္ဂါဆာလာအရပ္ရွိ မူလတန္းေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ေက်ာင္းျပင္ပ သစ္ေတာထဲထြက္ကာ တစ္ရက္လွ်င္ ၂ နာရီမွ သံုးနာရီခန္႔ ေလ့က်င့္သင္ၾကားၾကရသည္။ သူတို႔အားလံုး Sumino ကုမၸဏီမွ လန္စီၾကာႏွင့္ပူးေပါင္းၿပီး ေလ့က်င့္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုကေလး ၄၃ ဦးကို Sumino သည္ ေနာက္ႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသို႔ ေလ့လာေရးခရီးေခၚသြားမည္။

ဖင္လန္ႏိုင္ငံတြင္ Degree Programme in Kindergarten Teacher Education ဆိုသည့္ ဘြဲ႔ေပးေသာ အစီအစဥ္တစ္ခုရွိသည္။ ဆရာလုပ္ခ်င္သူ အထူးသျဖင့္ Kindergarten တန္းကို သင္ခ်င္သူမ်ားအတြက္ အထူးအစီအစဥ္တစ္ရပ္အေနႏွင့္ စီစဥ္ေပးထားသည့္ ပ႐ိုဂရမ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ေရွးဦးသင္ပညာေရးအတြက္ အေရးႀကီးသည္ဟု ယူဆေသာေၾကာင့္ အထူးေလ့က်င့္သင္တန္းေပးေနသည့္ သင္တန္းတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

“တကၠသိုလ္အခ်ိဳ႕မွာ ေဆးခန္းေတြ၊ ေဆး႐ံုေတြမရွိဘူး”

ရန္ကုန္၊ ဇြန္ ၆ ရန္ကုန္ႏွင့္မႏၲေလးရွိ တကၠသိုလ္ ၁၁ ခုကို တိုက္႐ိုက္ေလွ်ာက္ခြင့္ျပဳလိုက္ေသာ္လည္း ယင္းအနက္ တကၠသိုလ္ ၉ ခု မွာဝင္ခြင့္အတြက္ ေရးေျဖစစ္ေဆးမႈအျပင္ လူေတြ႔စစ္ေဆးမႈပါျပဳလုပ္မည္မဟုတ္ဘဲ တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲရမွတ္ျဖင့္သာ ေ႐ြးခ်ယ္ၾကမည္ျဖစ္သည္။

ပညာေရးစနစ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျပာင္းလဲေနသည့္ အေၾကာင္းရင္းကို ခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ပညာေရးစနစ္ တစ္ခုေျပာင္းလဲေစရန္ အနည္းဆံုး ၁၀ ႏွစ္ ခန္႔လိုအပ္ေၾကာင္း ေတာင္ငူၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္သန္းက ေျပာၾကားသည္။

ယခုႏွစ္ မတ္လကစစ္ေဆးခဲ့ေသာ တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပဲေအာင္ခ်က္ ယခင္ႏွစ္ေအာက္ေလ်ာ့နည္းခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ စာစစ္ဦးစီးဌာန၏ ေအာင္စာရင္းအခ်က္အလက္မ်ား ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အရ သိရွိရသည္။

တစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားမွ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းေအာင္ ဂုဏ္ထူးရွင္ အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ ျပစ္ဒဏ္ေလွ်ာ့ေပးႏိုင္ရန္ အစိုးရထံ တင္ျပေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အက်ဥ္းဦးစီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးမင္းထြန္းစိုးက ေျပာၾကားသည္။

တကၠသိုလ္ကဘြဲ႔သည္ ေခတ္သစ္စီးပြားေရးႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ မည္မွ်အေရးပါသနည္းဆိုျခင္းကို ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကသည့္အခ်ိန္ကို ေရာက္လာေနၿပီျဖစ္သည္။ “ဘြဲ႔ရမွတတ္သလား၊ ဘြဲ႔ရမွ အလုပ္ခန္႔မယ္ဆိုတာ သဘာဝက်သလား” ဟူ၍ လည္း ေမးခြန္းေတြ ထုတ္လာၾကသည္။ သူတို႔က ဘာႏွင့္ ေထာက္ျပၾကသနည္း။ ကမၻာေက်ာ္သူေဌးႀကီးေတြ၊ လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြႏွင့္ေထာက္ျပၾကသည္။ “ဘီလ္ဂိတ္စ္၊ ေအာ္ဖရာဝင္းဖေရး၊ မိုက္ကယ္ဒဲလ္၊ စတိေဂ်ာ့၊ မာ့ခ္ဇပ္ကာဘတ္ ဆိုတဲ့သူေတြ ဘြဲ႔ရသလား” သူတို႔ေမးမည္ဆိုလည္း ေမးစရာျဖစ္သည္။