စကားတစ္ခြန္းမွား႐ံုႏွင့္ သံတမန္ ဆက္ဆံေရးကအစ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အခန္းက႑မ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္သလို အခန္႔မသင့္လွ်င္ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း စစ္မက္ႀကီးမ်ားပင္ ထျဖစ္ႏိုင္သည့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေပသည္

ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၏ ထင္ျမင္လြဲမွားမႈ၊ သတင္းမွားမ်ား ရရွိေနမႈကို မွန္ကန္တည့္မတ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္၍ရမည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာအေပၚ ေနာက္ထပ္ ထင္ျမင္လြဲမွားမႈမ်ား မျဖစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အာဏာပိုင္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ စစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္မ်ားခ်ည္းသက္သက္မွ်မကဘဲ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးခ်င္းစီကလည္း တာဝန္သိစိတ္၊ စစ္မွန္ေသာ ႏိုင္ငံခ်စ္စိတ္ျဖင့္ ဝိုင္းဝန္းပံ့ပိုးၾကရမည့္အေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုရင္း

ပႆနာျဖစ္ေနသည့္ နယ္ေျမေဒသထဲသို႔ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ လြတ္လပ္မွ်တမႈ ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ရေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား (ဥပမာ- International Crisis Group လိုအဖြဲ႔မ်ိဳး) ဝင္ေရာက္ခြင့္ မရရွိျခင္းသည္ ျပင္ပကမၻာတြင္လိုသလို တစ္ဖက္ ေစာင္းနင္း သတင္းတင္ဆက္ေရးသားမႈ ေျမာက္ျမားစြာ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ဖန္တီးေပးရာ ေရာက္သလို သတင္းမွားမ်ားအား သတင္းမွန္ျဖစ္ေအာင္ အေကာက္ႀကံႏိုင္သည့္ အေျခအေန မ်ားစြာကိုလည္း ဖန္တီးႏိုင္သည္ကို သတိျပဳမိေပလိမ့္မည္

သူတို႔ဟာ သူတို႔လုပ္တဲ့ အလုပ္ခ်ိန္မွာ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါ ႏွစ္ျမႇဳပ္ၿပီး လုပ္တတ္ၾက႐ံုသက္သက္ပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ တိုးတက္မႈ စတာေတြနဲ႔ ျမန္မာ့ ဂုဏ္ျမႇင့္တင္ခ်င္ပါတယ္ ဆိုတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔လည္း ကိုယ့္အလုပ္မွာ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ထိ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါႏွစ္ျမႇဳပ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကမလဲဆိုတာ သတိထား ဆင္ျခင္မိေစဖို႔ ယခုအယ္ဒီတာ့စကားကို ေရးသားလိုက္ရျခင္း

ဒီမိုကေရစီစနစ္သည္ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံအလိုက္ က်င့္သံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္သည့္ နည္းလမ္းပံုစံခ်င္း မတူညီေသာ္ျငား အေျခခံစံႏႈန္းႏွင့္ တန္ဖိုးမ်ားမွာ ကြဲျပားမႈမရွိေပ။ လူသားတစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ေမြးရာပါ အခြင့္အေရးမ်ားကို အေျခခံထားေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတစ္ခုခ်င္းစီတြင္ သီးသန္႔ ဒီမိုကေရစီ ပံုစံကြဲမ်ား ကြဲျပားေနျခင္းမ်ိဳး မရွိအပ္ေပ။

လက္ထဲတြင္ ေျမျဖဴခဲေလးတစ္ခဲျဖင့္ ဘဝကို ထုဆစ္ေနၾကရသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ၿမိဳ႕ေပၚက ဆရာမ်ားလို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာေဒသဘက္တြင္ တာဝန္က်ေနသည့္ ဆရာမ်ားသည္ ေၾကာ့ေၾကာ့ေလး စာသြားသင္ႏိုင္ၾကသူမ်ား မဟုတ္ပါ။ သူတို႔ေရာ သူတို႔တပည့္ေလးေတြပါ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ေရးကို အမွန္တကယ္ အာမခံခ်က္ ေပးႏိုင္ၿပီလား။ တာဝန္ယူႏိုင္ၿပီလား။

႐ိုးရာအစဥ္အလာျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့စ႐ိုက္ျဖစ္ေစ မိမိႏွင့္ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္သည့္ အျပဳအမူ သို႔မဟုတ္ အေလ့အထ ျဖစ္ပါက မည္သို႔မွ် လက္သင့္မခံေတာ့ဘဲ စြန္႔လႊတ္ႏိုင္ျခင္းသည္ အသိဉာဏ္ရွိသူတို႔၏ လမ္းစဥ္ျဖစ္ေပရာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအေနႏွင့္ အရည္မရ၊ အဖတ္မရသည့္ ကြမ္းဝါးေသာအက်င့္ကို ျမန္မာ့စ႐ိုက္လကၡဏာအျဖစ္ ဆက္လက္ သတ္မွတ္ သင့္၊ မသင့္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ၾကရမည့္အေၾကာင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းရွိ ဘာသာကြဲ၊ လူမ်ိဳးကြဲ ႏိုင္ငံသား အားလံုးအေနႏွင့္ ယခင္က ဤျဖစ္ရပ္မ်ိဳး အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကံဳခဲ့ရၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈျဖစ္ေစရန္၊ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ေစရန္ ေသြးထိုး၊ လံႈ႕ေဆာ္၊ ရန္တိုက္၊ ေကာလာဟလျဖန္႔၊ အစပ်ိဳး က်ဴးလြန္မႈမ်ားကို သတိႀကီးႀကီး၊ ဆင္ျခင္ဉာဏ္ႀကီးႀကီးထားကာ လိမၼာပါးနပ္စြာ တံု႔ျပန္ၾကပါမည့္အေၾကာင္း သတိေပး တိုုက္တြန္းအပ္ေပသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈဆန္႔က်င္ေရး ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ မိမိတို႔အေပၚ ေထာက္ခံအားေပးမည့္ ႏိုင္ငံမ်ား၏ ကိုယ္ခ်င္းစာနာမႈ၊ လက္ေတြ႔ကူညီ႐ိုင္းပင္းမႈတို႔ ရရွိရန္ သံတမန္ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳမႈဆိုင္ရာ မွ်တခိုင္မာအား ေကာင္းေသာ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာရွိ အလားတူ အျဖစ္အပ်က္ သာဓကမ်ား၊ လက္ရွိ ရခိုင္ေဒသ ျပႆနာအေပၚ ဥပေဒႏွင့္အညီ ကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျဖင့္ စြပ္စြဲခ်က္မွန္သမွ်ကို က်ိဳးေၾကာင္းညီညြတ္စြာ ယံုၾကည္မႈရွိရွိ တံု႔ျပန္ေခ်ပရန္လည္း ျပင္ဆင္ထားရေပမည္။

တစ္ဖက္မွာလည္း အားမနာတာနဲ႔ တစ္ဖက္သားကို မေလးမစား လုပ္တာ၊ ႐ိုင္းပ်ေစာ္ကားတာ မတူဘူးဆိုတာ သတိျပဳမိဖို႔ လိုမယ္။ အားနာမေနဘဲ လုပ္သင့္တာ လုပ္၊ ေျပာသင့္တာ ေျပာဆိုေပမယ့္ လူမႈဆက္ဆံေရး ပ်က္ျပားသြားေစႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အားမနာ၊ လွ်ာမက်ိဳး ျဖစ္မသြားေအာင္ေတာ့ သတိထားရမွာေပါ့။

ျဖစ္ၿပီးေသာ ျပႆနာမ်ိဳး ထပ္မျဖစ္လာေစရန္၊ ျဖစ္ေနေသာ ျပႆနာ ပိုမို မႀကီးထြားေစရန္ႏွင့္ ျဖစ္လာႏိုင္ေျခရွိေသာ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ရန္ သက္ဆိုင္သူမ်ားက ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေနၾကရမည္သေဘာကိုသာ ဆိုလိုေပသည္။ တစ္နည္းဆိုပါက အာဃာတတရား (ရန္ၿငိဳးမ်ား)ထားရွိကာ လက္စားေခ်မႈမ်ိဳး မလုပ္ဘဲ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ တရားဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ က်င့္ဝတ္ စသည့္ စည္းေဘာင္ထဲတြင္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေနထိုင္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္ေပသည္။

ယခင္အစိုးရ လက္ထက္ကပင္ ႀကီးမားသည့္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိအစိုးရ လက္ထက္ေရာက္မွသာ ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းရန္ ေတာင္းဆို တိုက္တြန္းေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳးအထိ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းသည္ မည္သို႔မွ် ေသြး႐ိုးသား႐ိုး မျဖစ္ႏိုင္ေပ။

လူမႈကြန္ရက္ေပၚတြင္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားက ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ ထင္ျမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ဆဲေရးတိုင္းထြာေန႐ံုမွ်ျဖင့္ ျပႆနာမ်ား ေျပလည္မည္ မဟုတ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္သတင္းလည္း မည္သို႔မွ် ေက်ာ္ေစာႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေမာင္ေတာတြင္ ေတာက္ေလာင္ေသာ မီးပြားကို အျခား ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားဆီသို႔ ကူးစက္မႈ မရွိေစရန္ အားလံုးက သတိတရားႀကီးစြာျဖင့္ ကာကြယ္ဟန္႔တားရမည္

မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ တပ္မေတာ္၏ အဆိုပါ ေၾကညာခ်က္သည္ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တစ္ခုအျဖစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနေသာ ႏိုင္ငံတစ္ခုအတြက္ မရွိမျဖစ္ အင္စတီက်ဴးရွင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားအၾကား ယခင္ကရွိေနခဲ့ေသာ အက်ိတ္အခဲမ်ား အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ေက်လည္သြားေစခဲ့သည္။

ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔မႈ၊ ဆိတ္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ၊ ခြင့္လႊတ္သည္းခံမႈ၊ အယုတ္၊ အလတ္၊ အျမတ္မေရြး သတၲဝါအားလံုးအေပၚ ေမတၲာထားမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ တို႔ကို အေျခခံထားေသာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမမ်ားႏွင့္ ဖီလာျပဳေနေသာ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆို၊ စိတ္ထားမ်ား မျပဳျပင္ႏိုင္ေသးပါက ႏိုင္ငံ့ပံုရိပ္ က်ဆင္းေနဦးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း