“နင့်ကိုအမှုဖွင့်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီ ကြိုက်တာလုပ်တော့”ဆိုသော ဖုန်းမက်ဆေ့ချ်ပေးပို့ခဲ့ချိန်ကစ၍ နှောက်ယှက်ခံရမှု ရပ်တန့်သွားခဲ့သည်ဟု အသက် ၂၆ နှစ်အရွယ် မကြည်ပြာနှင်း(အမည်လွှဲ)က မဝံ့မရဲလေသံဖြင့် သူ၏ အဖြစ်အပျက်ကို ပြန်ပြောပြသည်။

နိုင်ငံတဝှမ်းရှိ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူး စုစုပေါင်း (၁၆၇၈၅)ဦးရှိတဲ့အနက် အမျိုးသမီး အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ပါဝင်နှုန်းဟာ ဝ ဒဿမ ၂၅ (ဝ.၂၅%) သာရှိတယ်လို့ UNDP ရဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်စာရင်းတွေက ဆိုပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် နိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ထက်ဝက်ကျော်ဟာ အမျိုးသမီးတွေဖြစ်ပေမယ့် ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာအုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအဖြစ် တင်မြှောက်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးအရေအတွက်ဟာ(၄၂)ဦးသာရှိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

“ဟူး ..”လို့ လေပူတွေကို မှုတ်ထုတ်ရင်း သမံတလင်းပေါ်ခြေပစ်လက်ပစ်ထိုင်ချကာ နံရံကို ခေါင်းမှီရင်း မွန်း ကျပ်မှုတွေနဲ့ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်နေမှုတွေကို ဖြေဖျောက်နေသူတွေက ရန်ကုန်ဆေးရုံကြီးရဲ့ (ICU) ဌာနက သူနာပြု ဆရာမလေးတွေပါ။

ချက်ကြိုးတောင် သေချာမဖြတ်ရသေးတဲ့ ရက်သားအရွယ် မွေးကင်းစ ကလေးငယ်ကို ပွေ့ချီရတဲ့ ခံစားချက်က ဒေါ်ချယ်ရီနွယ်အတွက် အထူးအဆန်းမဟုတ်တော့ပေ။

“ လက်နက်ကြီးကျလို့ ထွက်ပြေးနေချိန် အိမ်ရှေ့မှာလမ်းပေါ်မှာပဲ ကျမရဲ့ ရှေ့မှာ သားကို လက်နက်ကြီးထိသွားတယ်။ ကျမ တော်တော်လန့်သွားတယ်။ ကိုယ်ဝန်က (၈)လရှိနေတော့ သားကိုချီပွေ့လို့လည်းမရ။ ကျမ အဲ့နေ့က တော်တော်လန့် ခဲ့ရတယ်” လို့ ဒေါ်မာမာအေးက အတိတ်က အကြောင်းကို ပြန်ပြောပြနေပါတယ်။

“..(ကျူးကျော်တွေထဲမှာမှ) တကယ့်အခက်အခဲကို တကယ်ရုန်းကန်ကျော်ဖြတ်နေကြရတာ အမျိုးသမီးတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်..”

“အသက်ရှင်ပေမယ့် ရှေ့ဆက်ဘဝကို ဘယ်လိုမှရှင်သန်လို့မရတဲ့အနေအထားဖြစ်သွားပါပြီ”ဟု စစ်တွေမြို့ပြည်သူ့ ဆေးရုံရှိ ကုတင်ပေါ်တွင် လှဲနေသော အစ်မဖြစ်သူ ဒေါ်ခိုင်စံမေကို ငေးစိုက်ကြည့်ရင်း မောင်ဖြစ်သူ ကိုကျော်လှထွန်း ပြောသည်။

'ချစ်တဲ့သူငယ်လေ သူငယ်ချင်းကောင်း ယောင်းမတို့လေ...' ဆိုသည့်အတိုင်း... မူလတန်း၊ အလယ်တန်းကျောင်းသူဘဝတွင် ကျွန်မနှင့် ကျောင်း နေဖက် သူငယ်ချင်းများ ကစားဖော်ကစားဖက် အိမ်နီးနားချင်း ငယ်သူချင်းတွေနဲ့ နွေရာသီကျောင်း ပိတ်ရက်တွေမှာ ထင်းခွေထွက်ခဲ့ကြ၊ လက်ပံပွင့် ကောက်ထွက်ခဲ့ကြ၊ ဟင်းငုတ်ပွင့်ကောက် ထွက်ခဲ့ ကြဖူးတယ်။

လွန်ခဲ့သောအပတ်က ကျွန်မမိတ်ဆွေ၏သား ဖြစ်သူတွင် လူငယ်တို့ကြား ဂယက်ထနေသော ဝေဒနာတစ်ခု ခံစားနေရကြောင်းသိလိုက်ရသည်။ ယခင်အချိန်များက လူကြီးများတွင်သာ ကျီးပေါင်းတက်သောဝေဒနာကို ခံစားကြရသော်လည်း အခုခေတ်လူငယ်များတွင်မူ လက်ကိုင်ဖုန်းများ၊ ကွန်ပျူတာများနှင့် ဂိမ်းဆော့ခြင်းများ ပြုလုပ်လာ ခြင်းကြောင့် အရွယ်မတိုင်မီ ကျီးပေါင်းတက်ခြင်း ဝေဒနာ ကိုခံစားနေကြရပြီဖြစ်သည်။ မိဘများအနေနှင့်မိမိတို့ သားငယ်၊ သမီးငယ်များ၏ Screen Time ကို သတိထားစောင့်ကြည့်သင့်သည်။

အခုလို ဥပဒေမူကြမ်းထဲမှာ အကြမ်းဖက်ခံရသူတွေအတွက် ယာယီအကာအကွယ်ပေးရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေကိုထည့်သွင်းရေးဆွဲထားတာဟာ အကြမ်းဖက်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ အထူးသဖြင့် အိမ်တွင်းအကြမ်းဖက်ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေအတွက် ကောင်းမွန်တဲ့ အစီအမံတစ်ခုဖြစ်တယ်လို့ ဥပဒေရေးရာ ကုစားရေး(မြန်မာ) ရဲ့ ဒါရိုက်တာဖြစ်သူ ဒေါ်လှလှရီကပြောပါတယ်။

ကမ္ဘာကြီးသည် ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းခေတ်ကို ရောက်လာပြီးကတည်းက ဝတ်စားဆင်ယင်မှု ရေစီး ကြောင်းလည်း ဟန့်တားထား၍ မရသည့်အရာ တစ်ခုဖြစ်လာသည်။ တစ်နိုင်ငံနှင့်တစ်နိုင်ငံ လူမျိုး တစ်မျိုးနှင့်တစ်မျိုး ရောနှောကူးစက်လာတတ်သည် သာဖြစ်သည်။ ရေမြေတောတောင် သဘာဝနှင့် ရာသီဥတုပေါ်တွင် မူတည်၍လည်း ကွဲပြားနေကြသည်။ ယနေ့ခေတ်ကဲ့သို့ ဒီဇိုင်နာများ ပေါ်ပေါက်လာ သည့်ခေတ်တွင် ခေတ်နှင့်အညီ ဝတ်စားဆင်ယင်မှု များသည်လည်း ဆန်းသစ်နေသည်သာဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံတိုင်းတွင် မိမိတို့ ရိုးရာအစဉ်အလာ မပျက် ဝတ်စားဆင်ယင်မှုများကို ထိန်းသိမ်းထားကြ သည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။

“(ဒဏ်ရာတွေက) အညှော်မိတော့ ပြန်ကိုက်လို့ ဆေးရုံ ပြန်ပြနေရတာ။ အရင်တုန်းက အခုလို အကူအညီတွေ မရတုန်းက ဆိုရင် ဆေးရုံတစ်ခါလာပြရင် အနည်းဆုံး တစ်သိန်းကုန်တယ်။ အခု နောက်ပိုင်း အကူအညီရတော့ နည်းနည်း ခံသာသေးတာပေါ့” ကိုဗစ်ကာလဖြစ်တာကြောင့် အမှုစစ်ဆေးတာတွေရပ်တန့်ထားပေမယ့် အိမ်အကူ မိန်းကလေးငယ်နဲ့ သူ့မိခင်ကတော့ သူတို့ဇာတိဖြစ်တဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းကနေ ရန်ကုန်ကိုပုံမှန်လာနေရပါတယ်။ ရန်ကုန်ကို ဆေးလာကုတဲ့အခါမှာ ကားအကြိုအပို့မှာ ပရဟိတအသင်းမှ ကူညီပေးပြီး နေထိုင်ရန်အတွက် ဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် တည်းခိုရကာ၊ အစားအသောက်များကိုလည်း ဘုန်းကြီးကျောင်းကပဲ အခမဲ့ ကျွေးမွေးခဲ့ပါတယ်။ အမှုစတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဧပြီလအတွင်းကနေ ယနေ့အချိန် ရုံးချိန်းသို့ ခြောက်ကြိမ်သာ လာရောက်တက်ရသေးခဲ့ပြီး အမှုမှာ ထူးခြားမှု အခြေအနေမရှိသေးသော်လည်း အမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရားမျှတမှုရရှိဖို့ အတွက်မျှော်လင့်ထားကြောင်း တရားလိုဘက်က ဆိုပါတယ်။ ---------------- ----------------------- ---------------- ------------------ -----------------

မိမိနှစ်ခြိုက်မိသည့်အရာတစ်ခုမှာ မြို့တော်ဝန် ဒေါက်တာရဲလွင်သည် ဆိုရှယ်မီဒီယာကို အကျိုးရှိရှိအသုံးပြုတတ်သူတစ်ဦးဟုမြင်သည်။ ဥပမာ-သီတင်းကျွတ် မုန့်ဖိုး၊ တန်ဆောင်တိုင် ဒစ်ဂျစ်တယ်ပံ့သကူ မုန့်ဖိုး၊ နှစ်သစ်ကူးမုန့်ဖိုး စသည်တို့ကို အမ်အက်စ်ပီ (Mandalay Smart Pay)မှတစ်ဆင့် ကိုဗစ်ကာလ မန္တလေးသူ၊ မန္တလေးသားများ၏ ဘဝအမောများကို တဒင်္ဂပြေစေခဲ့သူဖြစ်သည်။

“စခန်းမှာရှိတဲ့ ယောကျာ်းတွေက အပြင်ထွက်အလုပ်လုပ်လို့ရပါတယ်။ ကျမတို့ မိန်းကလေးတွေက အဲလိုတွေလုပ်ဖို့ သိပ်အဆင်မပြေပါဘူး။ စက်ချုပ်နည်းလေးတတ်သွားရင်တော့ အသက်မွေးလို့ရမှာပါ”

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်သည် သင်္ခါရသဘောတရား များနှင့်အတူ ဟောင်းနွမ်း ကုန်ဆုံးသွားခဲ့ပြီးဖြစ် သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်သည်လည်း သစ်လွင်လတ်ဆတ် သော ခြေလှမ်းများနှင့်အတူ ကမ္ဘာမြေကြီးဆီသို့ လှမ်းချီ ဝင်ရောက်လာခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ စင်စစ် နှစ်ဟောင်း တစ်ခု ကုန်ဆုံးခြင်းနှင့် နှစ်သစ်တစ်ခု စတင်ခြင်း ဆိုသည်မှာ လည်နေဆဲ နာရီတစ်လုံးထဲမှ စက္ကန့်တံ ကလေးတစ်ချက် ရွေ့လျားသွားရုံသာဖြစ်၏။ တစ်စက္ကန့်မျှသာကြာသည်။ သို့သော် ထိုမျှ တိုတောင်း လှသော အကန့်အသတ်ကလေးအတွင်း၌ သက္ကရာဇ် အဟောင်းတစ်ခုသည် အတိတ်၌ ကျန်နေခဲ့ရပြီး သက္ကရာဇ် အသစ်တစ်ခုက ပစ္စုပ္ပန်ပြေးလမ်းပေါ်သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ရသည်။